У параўнаньні зь недалёкім мінулым Беларусь выглядае горш, чым раней. Сёлета краіна на 67-ым месцы, летась Беларусь займала 62-ое месца. А некалькі гадоў таму мы былі нават 53-мі. Цяпер Расея на 5 пунктаў вышэй за Беларусь – у 62-ім радку рэйтынгу. Лепш за ўсе былыя савецкія краіны выглядаюць Эстонія – 38-ае месца, Літва – 39-ае, Латвія – 48-ае месца. Ну а астатнія (акрамя Расеі) – нават за Беларусьсю. Украіна ў 78-ым радку, Казахстан – у 80-ым, азіяцкія рэспублікі – у другой сотні. Горш за ўсіх “былых” выглядае Малдова – на 115-ым месцы. ЗША, да прыкладу, на 10-ым месцы, Нямеччына на 20-ым, Чэхія на 31-ым, Польшча – на 36.-ым
На думку кіраўніка аналітычнага цэнтру “Стратэгія” Леаніда Заікі, усясьветная супольнасьць супастаўляе вынікі сацыяльна-эканамічнай палітыкі ў розных краінах. Дарэчы, спадар Заіка зьяўляецца старшынём навукова-кансультацыйнай рады па стварэньні нацыянальнага дакладу.
(Заіка: ) “Гэта адно з дасягненьняў, якое было зробленеа за апошняе дзесяцігодзьдзе ААН. Што гэта азначае? Перш за ўсё тое, што сытуацыя мяняецца. На першых месцах звычайна не ЗША, не Нямеччына, а Нарвэгія, краіны Паўночнай Эўропы, дзе сацыяльна-эканамічная палітыка накіраваная на разьвіцьцё чалавека”.
Зьніжэньне рэйтынгу зьвязанае, перш за ўсё, з пагаршэньнем дэмаграфічнай сытуацыі. Сур’ёзную заклапочанасьць выклікае працягласьць жыцьця беларусаў: 63 гады ў мужчын і 75 у жанчын (у разьвітых эўрапейскіх краінах гадоў - на 10 больш). І, натуральна, зьніжэньне нараджальнасьці. Навуковы рэдактар дакладу па Беларусі прафэсар Уладзімер Шымаў выкарыстаў нават тэрмін “дэпапуляцыя”. Ну і, натуральна, па ўзроўні даходаў на душу насельніцтва, па заробках.
Меркаваньне Леаніда Заікі.
(Заіка: ) “У Расеі цяпер сярэдняя зарплата складае 300 даляраў, а ў нас – 200. Краіны ж таксама не стаяць на месцы. Я думаю, што для беларускага прэзыдэнта, для ўлады гэтыя дадзеныя ня вельмі прыемныя будуць. Мы апярэджвалі Расею, мы наагул доўгі час былі наперадзе ўсіх краінаў СНД і ўваходзілі ў групу краінаў з найбольш высокім узроўнем чалавечага разьвіцьця – у першую групу. Потым пайшлі ўніз”.
Дарэчы, цяпер Беларусь аднесеная да іншай групы – зь сярэднім узроўнем разьвіцьця.
На мінулым тыдні ў Менску адбылася прэзэнтацыя нацыянальнай справаздачы аб чалавечым разьвіцьці 2004-2005 гадоў “Эканоміка і грамадзтва Беларусі: дыспрапорцыі і пэрспэктывы разьвіцьця”, на падставе якой і падлічваўся індэкс чалавечага разьвіцьця. Стваральнікі справаздачы падкрэсьлівалі, што яна носіць рэкамэндацыйны характар. Нацыянальны каардынатар праекту Сьцяпан Палонік сьцьвярджае: менавіта такія справаздачы дапамагаюць распрацоўнікам прагнозаў і праграмаў сацыяльна-эканамічнага разьвіцьця зарыентавацца ў праблемах, якія неабходна вырашаць ураду.
(Палонік: ) “Тыя прапановы, якія паступаюць ва ўрад, адпавядаюць гэтым рэкамэндацыям. Разыходжаньняў амаль няма. Іншая справа – як ідзе рэалізацыя на практыцы. Тут ужо дадаюцца тыя фактары, якія не залежаць ад ураду, зьнешнія і ўнутраныя фактары, якія ўплываюць на рэалізацыю гэтых праграм і прагнозаў”.
А вось Леанід Заіка, які зьяўляецца старшынём навукова-кансультацыйнай рады па стварэньні нацыянальнага дакладу, выказаў такое меркаваньне:
(Заіка: ) “Урад жа не зьяўляецца стратэгічным органам для прыняцьця рашэньняў. Наш урад – гэта такія “домаўправы”, яны ж не за гэта даюць справаздачу. Даклад у большай ступені выконвае функцыю адукацыйна-інтэлектуальную. Сядзяць у міністэрствах, чытаюць толькі свае ўласныя паперы- і больш нічога. Наш урад і сябе ня ўмее слухаць”.
На думку кіраўніка аналітычнага цэнтру “Стратэгія” Леаніда Заікі, усясьветная супольнасьць супастаўляе вынікі сацыяльна-эканамічнай палітыкі ў розных краінах. Дарэчы, спадар Заіка зьяўляецца старшынём навукова-кансультацыйнай рады па стварэньні нацыянальнага дакладу.
(Заіка: ) “Гэта адно з дасягненьняў, якое было зробленеа за апошняе дзесяцігодзьдзе ААН. Што гэта азначае? Перш за ўсё тое, што сытуацыя мяняецца. На першых месцах звычайна не ЗША, не Нямеччына, а Нарвэгія, краіны Паўночнай Эўропы, дзе сацыяльна-эканамічная палітыка накіраваная на разьвіцьцё чалавека”.
Зьніжэньне рэйтынгу зьвязанае, перш за ўсё, з пагаршэньнем дэмаграфічнай сытуацыі. Сур’ёзную заклапочанасьць выклікае працягласьць жыцьця беларусаў: 63 гады ў мужчын і 75 у жанчын (у разьвітых эўрапейскіх краінах гадоў - на 10 больш). І, натуральна, зьніжэньне нараджальнасьці. Навуковы рэдактар дакладу па Беларусі прафэсар Уладзімер Шымаў выкарыстаў нават тэрмін “дэпапуляцыя”. Ну і, натуральна, па ўзроўні даходаў на душу насельніцтва, па заробках.
Меркаваньне Леаніда Заікі.
(Заіка: ) “У Расеі цяпер сярэдняя зарплата складае 300 даляраў, а ў нас – 200. Краіны ж таксама не стаяць на месцы. Я думаю, што для беларускага прэзыдэнта, для ўлады гэтыя дадзеныя ня вельмі прыемныя будуць. Мы апярэджвалі Расею, мы наагул доўгі час былі наперадзе ўсіх краінаў СНД і ўваходзілі ў групу краінаў з найбольш высокім узроўнем чалавечага разьвіцьця – у першую групу. Потым пайшлі ўніз”.
Дарэчы, цяпер Беларусь аднесеная да іншай групы – зь сярэднім узроўнем разьвіцьця.
На мінулым тыдні ў Менску адбылася прэзэнтацыя нацыянальнай справаздачы аб чалавечым разьвіцьці 2004-2005 гадоў “Эканоміка і грамадзтва Беларусі: дыспрапорцыі і пэрспэктывы разьвіцьця”, на падставе якой і падлічваўся індэкс чалавечага разьвіцьця. Стваральнікі справаздачы падкрэсьлівалі, што яна носіць рэкамэндацыйны характар. Нацыянальны каардынатар праекту Сьцяпан Палонік сьцьвярджае: менавіта такія справаздачы дапамагаюць распрацоўнікам прагнозаў і праграмаў сацыяльна-эканамічнага разьвіцьця зарыентавацца ў праблемах, якія неабходна вырашаць ураду.
(Палонік: ) “Тыя прапановы, якія паступаюць ва ўрад, адпавядаюць гэтым рэкамэндацыям. Разыходжаньняў амаль няма. Іншая справа – як ідзе рэалізацыя на практыцы. Тут ужо дадаюцца тыя фактары, якія не залежаць ад ураду, зьнешнія і ўнутраныя фактары, якія ўплываюць на рэалізацыю гэтых праграм і прагнозаў”.
А вось Леанід Заіка, які зьяўляецца старшынём навукова-кансультацыйнай рады па стварэньні нацыянальнага дакладу, выказаў такое меркаваньне:
(Заіка: ) “Урад жа не зьяўляецца стратэгічным органам для прыняцьця рашэньняў. Наш урад – гэта такія “домаўправы”, яны ж не за гэта даюць справаздачу. Даклад у большай ступені выконвае функцыю адукацыйна-інтэлектуальную. Сядзяць у міністэрствах, чытаюць толькі свае ўласныя паперы- і больш нічога. Наш урад і сябе ня ўмее слухаць”.
