Кангрэс ЗША прыняў рашэньне аб дадатковым выдаткаваньні 10 мільёнаў даляраў для пашырэньня свайго тэлевізійнага і радыёвяшчаньня на Беларусь. Яшчэ Палата прадстаўнікоў вырашыла выдаткаваць 24 мільёны даляраў на прасоўваньне дэмакратыі, разьвіцьцё палітычных партыяў, грамадзянскай супольнасьці і незалежных СМІ.
Як стасуецца падтрымка замежнай краінай дэмакратычных сіл іншай краіны з нормамі міжнароднага права, куды могуць пайсьці гэтыя пакуль яшчэ толькі абяцаныя сродкі?
Ці ня лічыцца падтрымка дэмакратычных сіл, палітычных партыяў, незалежных СМІ ўмяшаньнем ва ўнутраныя справы краіны? Такое пытаньне я задала міжнароднаму каардынатару “Хартыі-97” Андрэю Саньнікаву.
(Саньнькаў: ) “Рэжым Лукашэнкі ўжо выйшаў за межы міжнароднай этыкі. Ніякія абавязаньні, што краіна брала на сябе ў рамках ААН, АБСЭ, міжнародных актаў аб правах чалавека не выконваюцца. Усталяваўся рэжым, які ня толькі шкодзіць разьвіцьцю краіны, ня толькі выкананьню асноўных свабодаў і правоў чалавека, але яшчэ небясьпечны і ў міжнародным кантэксьце. Таму, я лічу, што дэмакратычныя краіны проста абавязаныя падтрымаць альтэрнатыўныя сілы, перш за ўсё, якія займаюцца абаронай правоў чалавека, распаўсюдам альтэрнатыўнай інфармацыі. Так існуе дэмакратычны сьвет, таму мы маем права чакаць такой падтрымкі”.
У законапраекце не раскрываецца, па якіх каналах будзе павялічвацца вяшчаньне на Беларусь. Сродкі праходзяць па артыкуле фінансаваньня дзейнасьці Рады упраўляючых замежным вяшчаньнем, што адказвае за працу “Голаса Амэрыкі” і Радыё Свабода.
Для параўнаньня: на вяшчаньне на Кубу цягам бліжэйшых двух гадоў прадугледжаныя сродкі ў памеры 67 мільёнаў даляраў, на глушэньне радыёстанцыі “Свабодная Азія” Віетнаму выдаткоўваецца больш за 9 мільёнаў даляраў.
Што да сродкаў на разьвіцьцё дэмакратыі, працытую дакумэнт: “У кожным фінансавым годзе - 2006 і 2007-м, дазваляецца выдаткаваць па 12 мільёнаў даляраў для спрыяньня разьвіцьцю дэмакратыі ў Беларусі, уключаючы свабодны і сумленны выбарчы працэс, на разьвіцьцё палітычных партыяў і няўрадавых арганізацыяў, разьвіцьцё дэмакратыі, павагу правоў чалавека і вяршынства закону, на незалежныя СМІ і міжнародныя абмены, а таксама навучальныя праграмы для лідэраў дэмакратычных сіл, якія ўмацоўваюць грамадзянскую супольнасьць”.
Ці вялікія гэта грошы, і куды іх лепш разьмеркаваць, я высьвятляла не ў палітыкаў, не ў партыйных лідэраў, а ў палітолягаў. Меркаваньне маладога палітоляга Андрэя Казакевіча.
(Казакевіч: ) “Трэба глядзець, на што канкрэтна выдаткоўваюцца гэтыя грошы. Адна справа, калі гэта проста на вяшчаньне. Іншая, калі выдаецца на трэці сэктар і на нейкія іншыя праекты. І па-другое, дакладна вызначыць, якая сума. У прынцыпе – гэта невялікія грошы, каб яны маглі істотна паўплываць на сытуацыю. Прынамсі, першапачаткова так падаецца. Таму што частка застаецца ў саміх амэрыканцаў на падтрымку розных офісаў, паездак”.
Міжнародны каардынатар “Хартыі-97” Андрэй Саньнікаў таксама лічыць, што гэта сродкі зусім не на каляровую рэвалюцыю, а ў першую чаргу, на падтрымку грамадзянскай супольнасьці, на разьвіцьцё альтэрнатыўных крыніцаў інфармацыі і на міжнародныя праекты – правядзеньне, да прыкладу незалежнага расьсьледаваньня справаў зьніклых.
(Саньнікаў: ) “Напрыклад, мяне цікавіць пытаньне зьніклых і зьняволеных палітыкаў у Беларусі. Калі з такой дапамогай (а гэта ня толькі фінансавая дапамога, мы перш за ўсё зацікаўленыя ў маральнай падтрымцы і салідарнасьці дэмакратычных краінаў), калі гэта дазволіць вызваліць зьняволеных - Марыніча, Леванеўскага, а зараз адпраўляюць на "хімію" Статкевіча, Севярынца, Клімава, успомнім Бандажэўскага, тады я магу казаць, што гэтыя грошы былі эфэктыўна скарыстаныя”.
Як стасуецца падтрымка замежнай краінай дэмакратычных сіл іншай краіны з нормамі міжнароднага права, куды могуць пайсьці гэтыя пакуль яшчэ толькі абяцаныя сродкі?
Ці ня лічыцца падтрымка дэмакратычных сіл, палітычных партыяў, незалежных СМІ ўмяшаньнем ва ўнутраныя справы краіны? Такое пытаньне я задала міжнароднаму каардынатару “Хартыі-97” Андрэю Саньнікаву.
(Саньнькаў: ) “Рэжым Лукашэнкі ўжо выйшаў за межы міжнароднай этыкі. Ніякія абавязаньні, што краіна брала на сябе ў рамках ААН, АБСЭ, міжнародных актаў аб правах чалавека не выконваюцца. Усталяваўся рэжым, які ня толькі шкодзіць разьвіцьцю краіны, ня толькі выкананьню асноўных свабодаў і правоў чалавека, але яшчэ небясьпечны і ў міжнародным кантэксьце. Таму, я лічу, што дэмакратычныя краіны проста абавязаныя падтрымаць альтэрнатыўныя сілы, перш за ўсё, якія займаюцца абаронай правоў чалавека, распаўсюдам альтэрнатыўнай інфармацыі. Так існуе дэмакратычны сьвет, таму мы маем права чакаць такой падтрымкі”.
У законапраекце не раскрываецца, па якіх каналах будзе павялічвацца вяшчаньне на Беларусь. Сродкі праходзяць па артыкуле фінансаваньня дзейнасьці Рады упраўляючых замежным вяшчаньнем, што адказвае за працу “Голаса Амэрыкі” і Радыё Свабода.
Для параўнаньня: на вяшчаньне на Кубу цягам бліжэйшых двух гадоў прадугледжаныя сродкі ў памеры 67 мільёнаў даляраў, на глушэньне радыёстанцыі “Свабодная Азія” Віетнаму выдаткоўваецца больш за 9 мільёнаў даляраў.
Што да сродкаў на разьвіцьцё дэмакратыі, працытую дакумэнт: “У кожным фінансавым годзе - 2006 і 2007-м, дазваляецца выдаткаваць па 12 мільёнаў даляраў для спрыяньня разьвіцьцю дэмакратыі ў Беларусі, уключаючы свабодны і сумленны выбарчы працэс, на разьвіцьцё палітычных партыяў і няўрадавых арганізацыяў, разьвіцьцё дэмакратыі, павагу правоў чалавека і вяршынства закону, на незалежныя СМІ і міжнародныя абмены, а таксама навучальныя праграмы для лідэраў дэмакратычных сіл, якія ўмацоўваюць грамадзянскую супольнасьць”.
Ці вялікія гэта грошы, і куды іх лепш разьмеркаваць, я высьвятляла не ў палітыкаў, не ў партыйных лідэраў, а ў палітолягаў. Меркаваньне маладога палітоляга Андрэя Казакевіча.
(Казакевіч: ) “Трэба глядзець, на што канкрэтна выдаткоўваюцца гэтыя грошы. Адна справа, калі гэта проста на вяшчаньне. Іншая, калі выдаецца на трэці сэктар і на нейкія іншыя праекты. І па-другое, дакладна вызначыць, якая сума. У прынцыпе – гэта невялікія грошы, каб яны маглі істотна паўплываць на сытуацыю. Прынамсі, першапачаткова так падаецца. Таму што частка застаецца ў саміх амэрыканцаў на падтрымку розных офісаў, паездак”.
Міжнародны каардынатар “Хартыі-97” Андрэй Саньнікаў таксама лічыць, што гэта сродкі зусім не на каляровую рэвалюцыю, а ў першую чаргу, на падтрымку грамадзянскай супольнасьці, на разьвіцьцё альтэрнатыўных крыніцаў інфармацыі і на міжнародныя праекты – правядзеньне, да прыкладу незалежнага расьсьледаваньня справаў зьніклых.
(Саньнікаў: ) “Напрыклад, мяне цікавіць пытаньне зьніклых і зьняволеных палітыкаў у Беларусі. Калі з такой дапамогай (а гэта ня толькі фінансавая дапамога, мы перш за ўсё зацікаўленыя ў маральнай падтрымцы і салідарнасьці дэмакратычных краінаў), калі гэта дазволіць вызваліць зьняволеных - Марыніча, Леванеўскага, а зараз адпраўляюць на "хімію" Статкевіча, Севярынца, Клімава, успомнім Бандажэўскага, тады я магу казаць, што гэтыя грошы былі эфэктыўна скарыстаныя”.