Якім чынам урад хоча зьнізіць беспрацоўе яшчэ болей? У якасьці асноўнага рэцэпта ліквідацыі беспрацоўя беларускі ўрад прапануе павялічыць колькасьць працоўных месцаў на 92 тысячы. Плянуецца ўладкаваць на сталую працу 144 тысячы грамадзянаў. Амаль 27 тысяч беспрацоўных пройдуць прафэсійную падрыхтоўку й перападрыхтоўку.
Як сьведчыць Міністэрства статыстыкі, за 11 месяцаў мінулага году з прадпрыемстваў і арганізацыяў Беларусі з розных прычынаў было звольнена 783 тысячы чалавек, а на працу прынята – 811 тысяч. То бок бачна, што колькасьць беспрацоўных усё ж скарачаецца. Але эканаміст Яраслаў Раманчук лічыць, што статыстыка беспрацоўя не адлюстроўвае рэальнай сытуацыі.
(Раманчук: ) “З пункту гледжаньня эканамічнай навукі нават беспрацоўе ў адзін адсотак – гэта папросту нонсэнс. Нават тое, што называецца натуральнай стаўкай беспрацоўя, палягае недзе ў межах 4-5 адсоткаў. Бо ёсьць у кожнай краіне людзі, якія папросту ня хочуць працаваць, бо ёсьць крыніца ўтрыманьня”.
На думку эканаміста, беларускім беспрацоўным па-ранейшаму нявыгадна стаяць на ўліку ў цэнтрах занятасьці насельніцтва: грашовая дапамога для беспрацоўных складае недзе 13 даляраў, ды за яе яшчэ трэба дзесяць дзён на месяц прысьвяціць грамадзкім працам. А вакансіі звычайна прапануюцца незайздросныя. Хрэстаматыйны прыклад – былы дэпутат, які цяпер перабірае бульбу на складзе гародніны.
Як спэцыялісты ўсё ж ацэньваюць рэальны адсотак беспрацоўных у Беларусі? На думку Яраслава Раманчука, збольшага рэальную карціну можна ўбачыць па выніках сацыялягічных апытаньняў, якія ладзяць арганізацыі кшталту НІСЭПД ці “Новак”.
(Раманчук: ) “Адзіная, на маю думку, аб’ектыўная крыніца – калі робіцца сацыялягічнае апытаньне і ў паўтары тысячы людзей пытаюцца, дзе яны працуюць ці не працуюць. І вось гэтыя апытаньні даюць нам 6 адсоткаў, а калі мы ўлічым тых людзей, якія часова не працуюць, альбо знаходзяцца ў адпачынках, якія таксама не аплачваюцца… Я размаўляў з экспэртамі па рынку працы, і яны ацэньваюць гэты паказьнік да 9 адсоткаў на сёньняшні дзень”.
Пакуль рэальнае беспрацоўе яшчэ ня цісьне на беларускую эканоміку, сьцьвярджае спадар Раманчук: шмат хто з нашых грамадзянаў знаходзіць працу за мяжой, напрыклад, у Расеі, бо тамтэйшая каньюнктура гэтаму спрыяе. Але празь некаторы час езьдзіць на заробкі за мяжу стане нявыгадна, і тады рэальным беспрацоўным будзе цяжка выжываць.
Як сьведчыць Міністэрства статыстыкі, за 11 месяцаў мінулага году з прадпрыемстваў і арганізацыяў Беларусі з розных прычынаў было звольнена 783 тысячы чалавек, а на працу прынята – 811 тысяч. То бок бачна, што колькасьць беспрацоўных усё ж скарачаецца. Але эканаміст Яраслаў Раманчук лічыць, што статыстыка беспрацоўя не адлюстроўвае рэальнай сытуацыі.
(Раманчук: ) “З пункту гледжаньня эканамічнай навукі нават беспрацоўе ў адзін адсотак – гэта папросту нонсэнс. Нават тое, што называецца натуральнай стаўкай беспрацоўя, палягае недзе ў межах 4-5 адсоткаў. Бо ёсьць у кожнай краіне людзі, якія папросту ня хочуць працаваць, бо ёсьць крыніца ўтрыманьня”.
На думку эканаміста, беларускім беспрацоўным па-ранейшаму нявыгадна стаяць на ўліку ў цэнтрах занятасьці насельніцтва: грашовая дапамога для беспрацоўных складае недзе 13 даляраў, ды за яе яшчэ трэба дзесяць дзён на месяц прысьвяціць грамадзкім працам. А вакансіі звычайна прапануюцца незайздросныя. Хрэстаматыйны прыклад – былы дэпутат, які цяпер перабірае бульбу на складзе гародніны.
Як спэцыялісты ўсё ж ацэньваюць рэальны адсотак беспрацоўных у Беларусі? На думку Яраслава Раманчука, збольшага рэальную карціну можна ўбачыць па выніках сацыялягічных апытаньняў, якія ладзяць арганізацыі кшталту НІСЭПД ці “Новак”.
(Раманчук: ) “Адзіная, на маю думку, аб’ектыўная крыніца – калі робіцца сацыялягічнае апытаньне і ў паўтары тысячы людзей пытаюцца, дзе яны працуюць ці не працуюць. І вось гэтыя апытаньні даюць нам 6 адсоткаў, а калі мы ўлічым тых людзей, якія часова не працуюць, альбо знаходзяцца ў адпачынках, якія таксама не аплачваюцца… Я размаўляў з экспэртамі па рынку працы, і яны ацэньваюць гэты паказьнік да 9 адсоткаў на сёньняшні дзень”.
Пакуль рэальнае беспрацоўе яшчэ ня цісьне на беларускую эканоміку, сьцьвярджае спадар Раманчук: шмат хто з нашых грамадзянаў знаходзіць працу за мяжой, напрыклад, у Расеі, бо тамтэйшая каньюнктура гэтаму спрыяе. Але празь некаторы час езьдзіць на заробкі за мяжу стане нявыгадна, і тады рэальным беспрацоўным будзе цяжка выжываць.
