Спачатку колькі словаў пра гісторыю гэтага фэстывалю: у Віцебску ён праходзіў ужо 17-ы раз запар. Усяго ў Віцебску традыцыйна праходзіць каля 30-ці штогадовых фэстываляў, і фэстываль сучаснай харэаграфіі ёсьць найбольш вядомым зь іх – хіба што пасьля “Славянскага базару”. Аднак калі “Славянскі базар” заўсёды меў рэглямэнтаваны афіцыйны характар, бо яго падтрымлівалі на самым вышэйшым дзяржаўным узроўні, то харэаграфічны фэст увайшоў 17 год таму ў культурніцкае жыцьцё Віцебску выключна нефармальна.
Дырэктарка фэстывалю Марына Раманоўская распавядала, што ўсё пачалося з брэйк-дансу, які яна ўпершыню ўбачыла ў 1986-м годзе ў тагачасным Ленінградзе. Гэта незвычайнае мастацтва настолькі яе ўразіла, што яна задумала налета запрасіць у Віцебск усіх, хто працуе ў такім мастацкім накірунку.
Першы фэст адбыўся ў 1987-м годзе, і ледзьве на гэтым ягоная гісторыя не скончылася. Справа ў тым, што брэйкеры, якія зьехаліся тады з усяго Савецкага Саюзу, былі аматарамі сучаснага мастацтва ў самым шырокім сэнсе, у тым ліку й мастацтва графіці, пра якое ў Віцебску тады й ня чулі. Госьці размалявалі на свой густ ўсе вітрыны ў гатэлі, дзе іх пасялілі. І тагачасныя супрацоўнікі абкаму камсамолу, узброіўшыся швабрамі ды анучамі, усю ноч навылёт уласнаручна адмывалі ацэтонам сьцены, каб толькі гарадзкія ўлады, не забаранілі праводзіць фэст на наступны год…
Аднак усё абышлося, і на наступны год фэстываль адбыўся зноў, потым –зноў, а ў 1992-м годзе ён ужо стаўся міжнародным фэстывалем сучаснай харэаграфіі, вядомым пад назвай – IFMC. Балазе, рэспублікі былога Савецкага Саюзу тады ўжо сталіся самастойнымі, і Літва, Расея ды Эстонія прадстаўлялі сваю творчасьць як паўнавартасныя замежныя краіны. З тае пары галоўнай падзеяй фэстывалю стаўся конкурс выканаўцаў, і нават цяжка сказаць,якія краіны не прадстаўлялі тут сваіх канкурсантаў – гэта і Польшча, і Францыя, і ЗША, і Кітай, і Японія, і Ізраіль…
Але ж сёлета фэстываль стаўся выключна беларускім. Як так здарылася? Яшчэ ў 1997-м годзе абвешчана, што Міжнародны конкурс выканаўцаў будзе біеналем – толькі раз на два гады. Але ёсьць і іншая прычына, з-за якой запрашэньне замежных гасьцей увогуле можа стацца праблемай – гэта адсутнасьць сродкаў. Фэстываль афіцыйна фінансуецца гарвыканкамам, але гэта вельмі невялікая сума, і таму арганізатарам даводзіцца шукаць спонсараў.
Паводле шматгадовай традыцыі, галоўным спонсарам фэстывалю ёсьць прадпрыемства “Белвест”, сёлета знайшоўся яшчэ адзін “калектыўны мецэнат” – прадпрыемства “Ролсан”, дзякуючы якому выканаўцы атрымалі прызы – гэта тэлевізар, відэамагнітафон, мікрахвалевыя печкі, ды іншая бытавая тэхніка. Зрэшты, падтрымаць удзельнікаў матэрыяльна былі гатовыя і віцебляне: білеты на канцэрты каштавалі ад 5-ці да 10-ці тысячаў, і ў залі быў поўны аншляг.
Высновы арганізатараў фэстывалю ў часе выніковай прэсавай канфэрэнцыі былі такія: безумоўна, будзе вельмі шкада, калі фэстываль з прычынаў матэрыяльных страціць свой міжнародны статус. Але сваю ролю ў станаўленьні нацыянальнай школы сучаснага харэаграфічнага мастацтва ён усё ж адыграў. Гэта прызналі і гледачы, і Экспэртны савет, які ацэньваў выступоўцаў.
На сёлетнім фэстывалі не было выканаўцаў толькі з Магілёва ды Берасьця. Прадстаўнікі астатніх рэгіёнаў атрымалі ўзнагароды: у намінацыі “Школа” пераможцам прызнанае харэаграфічнае аддзяленьне дзіцячай мастацкай школы з Гомелю, у намінацыі “Артыст” перамагла Вольга Лабоўкіна з Горадні, узнагароду за “Прафэсійнае майстэрства” далі калектыву зь Мінскага ўнівэрсытэту культуры, а ў намінацыі “Дэбют” лепшым прызнаны калектыў з Воршы. Дзьве адмысловыя прэміі – гэтак званую традыцыйную “Безыменную” ды Прэмію імя Яўгена Панфілава таксама атрымалі віцебляне.
Дырэктарка фэстывалю Марына Раманоўская распавядала, што ўсё пачалося з брэйк-дансу, які яна ўпершыню ўбачыла ў 1986-м годзе ў тагачасным Ленінградзе. Гэта незвычайнае мастацтва настолькі яе ўразіла, што яна задумала налета запрасіць у Віцебск усіх, хто працуе ў такім мастацкім накірунку.
Першы фэст адбыўся ў 1987-м годзе, і ледзьве на гэтым ягоная гісторыя не скончылася. Справа ў тым, што брэйкеры, якія зьехаліся тады з усяго Савецкага Саюзу, былі аматарамі сучаснага мастацтва ў самым шырокім сэнсе, у тым ліку й мастацтва графіці, пра якое ў Віцебску тады й ня чулі. Госьці размалявалі на свой густ ўсе вітрыны ў гатэлі, дзе іх пасялілі. І тагачасныя супрацоўнікі абкаму камсамолу, узброіўшыся швабрамі ды анучамі, усю ноч навылёт уласнаручна адмывалі ацэтонам сьцены, каб толькі гарадзкія ўлады, не забаранілі праводзіць фэст на наступны год…
Аднак усё абышлося, і на наступны год фэстываль адбыўся зноў, потым –зноў, а ў 1992-м годзе ён ужо стаўся міжнародным фэстывалем сучаснай харэаграфіі, вядомым пад назвай – IFMC. Балазе, рэспублікі былога Савецкага Саюзу тады ўжо сталіся самастойнымі, і Літва, Расея ды Эстонія прадстаўлялі сваю творчасьць як паўнавартасныя замежныя краіны. З тае пары галоўнай падзеяй фэстывалю стаўся конкурс выканаўцаў, і нават цяжка сказаць,якія краіны не прадстаўлялі тут сваіх канкурсантаў – гэта і Польшча, і Францыя, і ЗША, і Кітай, і Японія, і Ізраіль…
Але ж сёлета фэстываль стаўся выключна беларускім. Як так здарылася? Яшчэ ў 1997-м годзе абвешчана, што Міжнародны конкурс выканаўцаў будзе біеналем – толькі раз на два гады. Але ёсьць і іншая прычына, з-за якой запрашэньне замежных гасьцей увогуле можа стацца праблемай – гэта адсутнасьць сродкаў. Фэстываль афіцыйна фінансуецца гарвыканкамам, але гэта вельмі невялікая сума, і таму арганізатарам даводзіцца шукаць спонсараў.
Паводле шматгадовай традыцыі, галоўным спонсарам фэстывалю ёсьць прадпрыемства “Белвест”, сёлета знайшоўся яшчэ адзін “калектыўны мецэнат” – прадпрыемства “Ролсан”, дзякуючы якому выканаўцы атрымалі прызы – гэта тэлевізар, відэамагнітафон, мікрахвалевыя печкі, ды іншая бытавая тэхніка. Зрэшты, падтрымаць удзельнікаў матэрыяльна былі гатовыя і віцебляне: білеты на канцэрты каштавалі ад 5-ці да 10-ці тысячаў, і ў залі быў поўны аншляг.
Высновы арганізатараў фэстывалю ў часе выніковай прэсавай канфэрэнцыі былі такія: безумоўна, будзе вельмі шкада, калі фэстываль з прычынаў матэрыяльных страціць свой міжнародны статус. Але сваю ролю ў станаўленьні нацыянальнай школы сучаснага харэаграфічнага мастацтва ён усё ж адыграў. Гэта прызналі і гледачы, і Экспэртны савет, які ацэньваў выступоўцаў.
На сёлетнім фэстывалі не было выканаўцаў толькі з Магілёва ды Берасьця. Прадстаўнікі астатніх рэгіёнаў атрымалі ўзнагароды: у намінацыі “Школа” пераможцам прызнанае харэаграфічнае аддзяленьне дзіцячай мастацкай школы з Гомелю, у намінацыі “Артыст” перамагла Вольга Лабоўкіна з Горадні, узнагароду за “Прафэсійнае майстэрства” далі калектыву зь Мінскага ўнівэрсытэту культуры, а ў намінацыі “Дэбют” лепшым прызнаны калектыў з Воршы. Дзьве адмысловыя прэміі – гэтак званую традыцыйную “Безыменную” ды Прэмію імя Яўгена Панфілава таксама атрымалі віцебляне.
