Дзед цяперашняга дырэктара Варшаўскага нацыянальнага музэя Фэрдынанд Рушчыц нарадзіўся ў Ашмянскім павеце ў 1870 годзе. Пачатковую мастацкую адукацыю атрымаў у Менску. Сёлета адна з вуліц сталіцы стала насіць ягонае імя.
Творчасьць Рушчыца зьвязаная з мастацкім жыцьцём Беларусі, Польшчы й Літвы. Ягоны ўнук праз 100 гадоў наведаў беларускія мясьціны, якія перанёс на палатно мастак, і сфатаграфаваў пэйзажы – касьцёл у Вішневе, раку Гальшанку... Фэрдынанд Богдан Рушчыц сказаў, што яго асабліва хвалявала тое, што ён глядзіць на той самы пэйзаж і з тае самае кропкі, як некалі й ягоны дзед.
Але работ у мастацкім музэі выстаўлена няшмат. На пытаньне “чаму?” спадара Рушчыц адказаў так:
(Рушчыц: ) “Прывезена было 40 работ, але супрацоўнікамі музэя выбрана 20. І я магу толькі шкадаваць, што іх ня выстаўлена болей”.
У музэі патлумачылі, што бракуе месца. Нацыянальны музэй Беларусі мае толькі адну работу Фэрдынанда Рушчыца, “Каля касьцёлу”. Апроч фотаздымкаў на выставе экспануецца 8 факсымільных работ мастака з фондаў Нацыянальнага музэя ў Варшаве. А ўчора дырэктар варшаўскага музэя адчыніў прывезеную ў Беларусь выставу графікі й польскага малюнку першай паловы 20-га стагодзьдзя.
Нацыянальны музэй у Варшаве існуе ўжо 142 гады й налічвае 800 тысяч экспанатаў. Штогод арганізуюцца выставы ў розных краінах. І спадар Рушчыц выказаў задавальненьне, што нарэшце дзякуючы Польскаму інстытуту ў Менску супрацоўніцтва наладжанае і зь Беларусьсю. Што да выбару пэрыяду, дык пачатак 20-га стагодзьдзя незвычайны. Вось як ацаніў падзею мастацтвазнаўца Уладзімер Рынкевіч:
(Рынкевіч: ) “Вельмі значная падзея для мастакоў, і асабліва для мастацтвазнаўцаў, бо гэта, бадай, першая магчымасьць пазнаёміцца так блізка з творчасьцю мастакоў 20-га стагодзьдзя. Гэты пэрыяд выпадае. Ён быў мітусьлівы, цяжкі. Дзіўна разглядаць зараз тыя накірункі, якія існавалі ў Польшчы й не існавалі ў нас. Гэты пэрыяд у нас практычна адсутнічае. Тое, што было сабрана ў музэі, было ўпакавана ў скрыні і падрыхтавана на эвакуацыю. Але ўсё зьнікла, калі пачалася вайна”.
Калі рыхтавалася грунтоўная выстава “Беларусь – трэцяму тысячагодзьдзю”, каб прадставіць пэрыяд пачатку 20-га стагодзьдзя, у беларускіх музэях і прыватных зборах знайшлі лічаныя працы.
Арыгінальныя творы мастакоў, на жаль, ня выстаўленыя. Мастацтвазнаўца Ганна Грахоля шкадавала на адкрыцьці, што ўсе 49 працаў – усяго толькі дакладныя й вельмі якасныя фотакопіі. Праблемы кансэрвацыі вырашыць не ўдалося. Таксама яна сказала, што калекцыю вельмі цяжка было падабраць, так шмат імёнаў у польскім мастацтве гэтага пэрыяду.
Прадстаўленыя на выставе мастакі займаліся ня толькі графікай і выяўленчымі мастацтвам, але й пісьменьніцкай і тэатральнай дзейнасьцю. Найбольш значная асоба – Станіслаў Высьпяньскі: мастак, графік, тэатральны дзеяч. Гэтая выстава будзе працаваць да 12 кастрычніка. А выстава фотаработ “Беларускія стыхіі Фэрдынанда Богдана Рушчыца” – да 9 лістапада.
Творчасьць Рушчыца зьвязаная з мастацкім жыцьцём Беларусі, Польшчы й Літвы. Ягоны ўнук праз 100 гадоў наведаў беларускія мясьціны, якія перанёс на палатно мастак, і сфатаграфаваў пэйзажы – касьцёл у Вішневе, раку Гальшанку... Фэрдынанд Богдан Рушчыц сказаў, што яго асабліва хвалявала тое, што ён глядзіць на той самы пэйзаж і з тае самае кропкі, як некалі й ягоны дзед.
Але работ у мастацкім музэі выстаўлена няшмат. На пытаньне “чаму?” спадара Рушчыц адказаў так:
(Рушчыц: ) “Прывезена было 40 работ, але супрацоўнікамі музэя выбрана 20. І я магу толькі шкадаваць, што іх ня выстаўлена болей”.
У музэі патлумачылі, што бракуе месца. Нацыянальны музэй Беларусі мае толькі адну работу Фэрдынанда Рушчыца, “Каля касьцёлу”. Апроч фотаздымкаў на выставе экспануецца 8 факсымільных работ мастака з фондаў Нацыянальнага музэя ў Варшаве. А ўчора дырэктар варшаўскага музэя адчыніў прывезеную ў Беларусь выставу графікі й польскага малюнку першай паловы 20-га стагодзьдзя.
Нацыянальны музэй у Варшаве існуе ўжо 142 гады й налічвае 800 тысяч экспанатаў. Штогод арганізуюцца выставы ў розных краінах. І спадар Рушчыц выказаў задавальненьне, што нарэшце дзякуючы Польскаму інстытуту ў Менску супрацоўніцтва наладжанае і зь Беларусьсю. Што да выбару пэрыяду, дык пачатак 20-га стагодзьдзя незвычайны. Вось як ацаніў падзею мастацтвазнаўца Уладзімер Рынкевіч:
(Рынкевіч: ) “Вельмі значная падзея для мастакоў, і асабліва для мастацтвазнаўцаў, бо гэта, бадай, першая магчымасьць пазнаёміцца так блізка з творчасьцю мастакоў 20-га стагодзьдзя. Гэты пэрыяд выпадае. Ён быў мітусьлівы, цяжкі. Дзіўна разглядаць зараз тыя накірункі, якія існавалі ў Польшчы й не існавалі ў нас. Гэты пэрыяд у нас практычна адсутнічае. Тое, што было сабрана ў музэі, было ўпакавана ў скрыні і падрыхтавана на эвакуацыю. Але ўсё зьнікла, калі пачалася вайна”.
Калі рыхтавалася грунтоўная выстава “Беларусь – трэцяму тысячагодзьдзю”, каб прадставіць пэрыяд пачатку 20-га стагодзьдзя, у беларускіх музэях і прыватных зборах знайшлі лічаныя працы.
Арыгінальныя творы мастакоў, на жаль, ня выстаўленыя. Мастацтвазнаўца Ганна Грахоля шкадавала на адкрыцьці, што ўсе 49 працаў – усяго толькі дакладныя й вельмі якасныя фотакопіі. Праблемы кансэрвацыі вырашыць не ўдалося. Таксама яна сказала, што калекцыю вельмі цяжка было падабраць, так шмат імёнаў у польскім мастацтве гэтага пэрыяду.
Прадстаўленыя на выставе мастакі займаліся ня толькі графікай і выяўленчымі мастацтвам, але й пісьменьніцкай і тэатральнай дзейнасьцю. Найбольш значная асоба – Станіслаў Высьпяньскі: мастак, графік, тэатральны дзеяч. Гэтая выстава будзе працаваць да 12 кастрычніка. А выстава фотаработ “Беларускія стыхіі Фэрдынанда Богдана Рушчыца” – да 9 лістапада.
