“Калі пры дэмакратычным разьвіцьці народныя традыцыі й культура шануюцца й падтрымліваюцца, абараняюцца ад зьнешняга ціску, то ў Беларусі, наадварот, перасьледуюцца і замоўчваюцца. Тым больш важна падтрымліваць нацыянальную сьвядомасьць, памяць, мову і культурную шматколернасьць. Цаню тое, як усяму гэтаму сваёй каштоўнай творчасьцю спрыяе Рыгор Барадулін”,— піша ў прадмове да выдадзенай у Празе кнігі вершаў слыннага беларускага паэта былы прэзыдэнт Чэхіі Вацлаў Гавал.
Спадар Барадулін кажа, што для яго нечаканы такі ўзровень прадстаўленьня чэскім чытачам ягоных вершаў.
(Барадулін: ) “Гэта — больш, чым прадмова. Гэта ацэнка нашай беларускай культуры, нашай беларускай літаратуры. Я не чакаў такога падарунку”.
Гэта першая кніга Рыгора Барадуліна ў Чэхіі. Да яе былі асобныя публікацыі вершаў, прысьвечаных задушэньню савецкімі войскамі ў 1968 годзе Праскай вясны, і прысьвячэньні паэта чэскім сябрам. Сам факт выданьня за мяжой кнігі беларускага паэта Рыгор Барадулін цяпер лічыць падзеяй, значна шырэйшай за міжнародныя літаратурныя стасункі.
(Барадулін: ) “Гэта неяк напомніла мне, што ўсё-ткі варта жыць, што беларусамі цікавяцца, што беларусы — не такая ўжо забітая нацыя, як хочацца некаторым даказаць, нават самім беларусам”. Вершы Рыгора Барадуліна адмыслоўцы лічаць вельмі складанымі для перакладу, бо яны пабудаваныя на непарушных повязях гукаў роднае мовы й непаўторных слоўных наватворах паэта. Сам спадар Барадулін жартуе, што перакласьці на іншую мову тое, што ён піша, нармальны чалавек ня можа. І аддае належнае перакладчыцы кнігі “Жыць!”, знанай чэскай беларусістцы Францішцы Сокалавай.
(Барадулін: ) “Францішка Сокалава зрабіла немагчымае проста. Яна да вар’яцтва геніяльная. Нармальны чалавек не перакладзе гэтага, толькі геніяльна-ненармальны павінен перакладаць”.
Галоўнае, што ўдалося чэскай перакладчыцы, — захаваць у вершах Рыгора Барадуліна ягоную невыводную беларускасьць.
(Барадулін: ) “Быць Беларусам — Гэта значыць Свайго ні гуку не забыць, Усё чужое перайначыць, Каб Беларусі вечнай быць!
Быць Беларусам — Гэта значыць Вясёла з сумнай долі кпіць, Да Бога сьцежку верай значыць, Нагбом з карца надзеі піць.
Быць Беларусам — Гэта значыць За родны Край згараць на дым, Па-беларуску чуць і бачыць На гэтым сьвеце і на тым”.
Спадар Барадулін кажа, што для яго нечаканы такі ўзровень прадстаўленьня чэскім чытачам ягоных вершаў.
(Барадулін: ) “Гэта — больш, чым прадмова. Гэта ацэнка нашай беларускай культуры, нашай беларускай літаратуры. Я не чакаў такога падарунку”.
Гэта першая кніга Рыгора Барадуліна ў Чэхіі. Да яе былі асобныя публікацыі вершаў, прысьвечаных задушэньню савецкімі войскамі ў 1968 годзе Праскай вясны, і прысьвячэньні паэта чэскім сябрам. Сам факт выданьня за мяжой кнігі беларускага паэта Рыгор Барадулін цяпер лічыць падзеяй, значна шырэйшай за міжнародныя літаратурныя стасункі.
(Барадулін: ) “Гэта неяк напомніла мне, што ўсё-ткі варта жыць, што беларусамі цікавяцца, што беларусы — не такая ўжо забітая нацыя, як хочацца некаторым даказаць, нават самім беларусам”. Вершы Рыгора Барадуліна адмыслоўцы лічаць вельмі складанымі для перакладу, бо яны пабудаваныя на непарушных повязях гукаў роднае мовы й непаўторных слоўных наватворах паэта. Сам спадар Барадулін жартуе, што перакласьці на іншую мову тое, што ён піша, нармальны чалавек ня можа. І аддае належнае перакладчыцы кнігі “Жыць!”, знанай чэскай беларусістцы Францішцы Сокалавай.
(Барадулін: ) “Францішка Сокалава зрабіла немагчымае проста. Яна да вар’яцтва геніяльная. Нармальны чалавек не перакладзе гэтага, толькі геніяльна-ненармальны павінен перакладаць”.
Галоўнае, што ўдалося чэскай перакладчыцы, — захаваць у вершах Рыгора Барадуліна ягоную невыводную беларускасьць.
(Барадулін: ) “Быць Беларусам — Гэта значыць Свайго ні гуку не забыць, Усё чужое перайначыць, Каб Беларусі вечнай быць!
Быць Беларусам — Гэта значыць Вясёла з сумнай долі кпіць, Да Бога сьцежку верай значыць, Нагбом з карца надзеі піць.
Быць Беларусам — Гэта значыць За родны Край згараць на дым, Па-беларуску чуць і бачыць На гэтым сьвеце і на тым”.