70-гадовы прэлат з Гданьска ў свой час быў ганаровым духоўнікам Яна Паўла Другога, капэлянам “Салідарнасьці”, сябрам Леха Валэнсы. У часы ваеннага становішча ягоны касьцёл сьвятой Брыгіты быў трыбунай для апазыцыянэраў. Янкоўскі прымаў ў сябе палітыкаў і прэзыдэнтаў.
Два гады таму пасьля скандалу з сэксуальным абцяжарваньнем і разбэшчваньнем непаўналетніх Янкоўскі ўсё ж быў пасланы ў адстаўку, але не дазволіў пра сябе забыць.
Пасьля сваёй адстаўкі кс. Янкоўскі заснаваў інстытут свайго імя, потым прадаваў віно і мінэральную ваду са сваёй выявай. Тыдзень таму ён атрымаў з Інстытуту Нацыянальнай Памяці 300 старонак дакумэнтаў датычных падрыхтоўкі да візыту Папы Яна Паўла Другога ў 1987 годзе і ягонай ўласнай асобы.
Учора ксёндз Янкоўскі склікаў прэс-канфэрэнцыю і зачытаў 37 прозьвішчаў і псэўданімаў агентаў камуністычнай службы бясьпекі, якія даносілі на яго ў 80-я гады. Сярод названых агентаў знайшліся прозьвішчы васьмі духоўных асобаў, у тым ліку біскупа Веслава Мэрынга і высокапастаўленага прэлата з Гданьска Веслава Лаўэра. У мінулым абодва яны былі блізкімі сябрамі Янкоўскага. “Хай прыйдуць да мяне і папросяць прабачэньня. Я ўсім ім прабачыў, а за нябожчыкаў малюся. Усе астатнія няхай успрымуць гэта як перасьцярогу і нагоду для самааналізу і пакаяньня", – заявіў Янкоўскі.
Публічнае выяўленьне прозьвішчаў з папак службы бясьпекі абурыла касьцельных герархаў. Ужо цягам двух гадоў раз-пораз публікуюцца прозьвішчы агентаў у сутанах, нават у блізкім атачэньні Папы Яна Паўла Другога, што кожны раз выклікае зьбянтэжанасьць і заклапочанасьць эпіскапату.
“Нельга так, ня маючы доказаў віны, са сьлязьмі ў вачох называць людзей агентамі. Гэта ўсё роўна, што застрэліць чалавека, а потым плакаць над сваім ўчынкам”, – заявіў гданьскі біскуп Тадэвуш Гацлоўскі. Ён наагул ставіць пад сумнеў аўтэнтычнасьць архіваў службы бясьпекі.
Гісторык з Нацыянальнага Інстытуту Памяці Ян Жарын таксама прызнае, што ў архівах побач сябе ёсьць папкі людзей, якія былі агентамі і тыя, на якіх даносілі. Раўняць адных і другіх – крыўдна і несправядліва. Паводле яго, ксёндз Янкоўскі павінен быць больш стрыманым, тым болей, што ён ня ўмее чытаць дакумэнты і аналізаваць іх.
Тым ня меней, Жарын прызнае, што, паводле архіўных дадзеных, кожны дзясяты польскі ксёндз быў болей ці меней актыўным супрацоўнікам службаў бясьпекі альбо кандыдатам у агенты. Каталіцкая царква прызнае, што люстрацыя духавенства непазьбежная, а ўся праблема ў тым, як умела яе правесьці.
Два гады таму пасьля скандалу з сэксуальным абцяжарваньнем і разбэшчваньнем непаўналетніх Янкоўскі ўсё ж быў пасланы ў адстаўку, але не дазволіў пра сябе забыць.
Пасьля сваёй адстаўкі кс. Янкоўскі заснаваў інстытут свайго імя, потым прадаваў віно і мінэральную ваду са сваёй выявай. Тыдзень таму ён атрымаў з Інстытуту Нацыянальнай Памяці 300 старонак дакумэнтаў датычных падрыхтоўкі да візыту Папы Яна Паўла Другога ў 1987 годзе і ягонай ўласнай асобы.
Учора ксёндз Янкоўскі склікаў прэс-канфэрэнцыю і зачытаў 37 прозьвішчаў і псэўданімаў агентаў камуністычнай службы бясьпекі, якія даносілі на яго ў 80-я гады. Сярод названых агентаў знайшліся прозьвішчы васьмі духоўных асобаў, у тым ліку біскупа Веслава Мэрынга і высокапастаўленага прэлата з Гданьска Веслава Лаўэра. У мінулым абодва яны былі блізкімі сябрамі Янкоўскага. “Хай прыйдуць да мяне і папросяць прабачэньня. Я ўсім ім прабачыў, а за нябожчыкаў малюся. Усе астатнія няхай успрымуць гэта як перасьцярогу і нагоду для самааналізу і пакаяньня", – заявіў Янкоўскі.
Публічнае выяўленьне прозьвішчаў з папак службы бясьпекі абурыла касьцельных герархаў. Ужо цягам двух гадоў раз-пораз публікуюцца прозьвішчы агентаў у сутанах, нават у блізкім атачэньні Папы Яна Паўла Другога, што кожны раз выклікае зьбянтэжанасьць і заклапочанасьць эпіскапату.
“Нельга так, ня маючы доказаў віны, са сьлязьмі ў вачох называць людзей агентамі. Гэта ўсё роўна, што застрэліць чалавека, а потым плакаць над сваім ўчынкам”, – заявіў гданьскі біскуп Тадэвуш Гацлоўскі. Ён наагул ставіць пад сумнеў аўтэнтычнасьць архіваў службы бясьпекі.
Гісторык з Нацыянальнага Інстытуту Памяці Ян Жарын таксама прызнае, што ў архівах побач сябе ёсьць папкі людзей, якія былі агентамі і тыя, на якіх даносілі. Раўняць адных і другіх – крыўдна і несправядліва. Паводле яго, ксёндз Янкоўскі павінен быць больш стрыманым, тым болей, што ён ня ўмее чытаць дакумэнты і аналізаваць іх.
Тым ня меней, Жарын прызнае, што, паводле архіўных дадзеных, кожны дзясяты польскі ксёндз быў болей ці меней актыўным супрацоўнікам службаў бясьпекі альбо кандыдатам у агенты. Каталіцкая царква прызнае, што люстрацыя духавенства непазьбежная, а ўся праблема ў тым, як умела яе правесьці.
