Прафсаюзныя актывісты перакананыя -- кантрактная форма працоўнага найму, якая дзейнічае цяпер у Беларусі, дае велізарныя правы працадаўцам. І амаль не пакідае ніякіх магчымасьцяў для абароны сваіх інтарэсаў працоўным. Таму сыстэму патрэбна рэфармаваць. Зрабіць гэта праз Палату прадстаўнікоў малаверагодна, хаця прафсаюзныя актывісты будуць перадаваць і туды адпаведны пакет дакумэнтаў. Асноўныя спадзяваньні ў іх на рэфэрэндум. Наколькі гэта магчыма?
Кіраўнік прафсаюза радыёэлектроннай прамысловасьці Генадзь Фядыніч лічыць, што ўсё будзе залежыць ад ЦВК:
(Фядыніч: ) "Скажу шчыра, калі ініцыятыўная група будзе зарэгістраваная, мы зьбяром неабходную колькасьць подпісаў".
(Карэспандэнт: ) "А ёсьць спадзяваньні, што людзі пагодзяцца на тое, каб іх прозьвішчы патрапілі ў Цэнтарвыбаркам?"
(Фядыніч: ) "Мы такую працу праводзім. І людзі, якія ўжо запісаліся, ведаюць: яны будуць, так бы мовіць, засьвечаныя. Тым ня менш ставяць свае подпісы.”
У Цэнтарвыбаркаме гавораць пра тое, што для правядзеньня рэфэрэндуму патрэбна сабраць ня менш за 450 тысяч подпісаў грамадзян Беларусі, якія валодаюць выбарчым правам. Плюс у кожнай вобласьці і Менску патрэбна мець ня менш за 30 тысяч такіх подпісаў. Зьбіраць іх, паводле спадара Фядыніча, будуць 3000 валянтэраў. Прафсаюзны лідэр спадзяецца, што акцыя атрымае значны грамадзкі рэзананс:
(Фядыніч: ) "Мы на пачатку верасьня хочам правесьці круглы стол. Спадзяемся на падтрымку дэмакратычных сілаў. Калі ў іх ёсьць жаданьне працаваць сумесна, дык будзем разам. Калі не, дык будзем паасобку. Але, я ведаю, што нас падтрымлівае незалежны прафсаюз гарнякоў, там мы знойдзем валянтэраў. Мы гэтую працу не пакінем і пастараемся давесьці да лягічнага выніку".
Загадчыца аддзелу ЦВК Надзея Кісялёва гаворыць, што права на рэспубліканскі рэфэрэндум праз збор подпісаў у Беларусі яшчэ ніколі не было рэалізаванае:
(Кісялёва: ) "Праўда, такую ініцыятыву выказвалі. Але яна была толькі на першым этапе. А пасьля гэтыя пытаньні неяк заціхалі самі па сабе. Ініцыятары не ліквідавалі заўвагі, якія выказваліся з боку ЦВК на іх адрас...". --------------------------------------------------------------------------------- Першая спроба правесьці рэфэрэндум зь ініцыятывы грамадзянаў Беларусі была зробленая яшчэ ў 1992 годзе Беларускім Народным Фронтам. Тады нават сабралі неабходную колькасьць подпісаў. Аднак Вярхоўны Савет Беларусі 12-га скліканьня перадусім пад уплывам тагачаснага старшыні парлямэнцкай камісіі ў справах заканадаўства спадара Булахава адхіліў гэтую прапанову.
Кіраўнік прафсаюза радыёэлектроннай прамысловасьці Генадзь Фядыніч лічыць, што ўсё будзе залежыць ад ЦВК:
(Фядыніч: ) "Скажу шчыра, калі ініцыятыўная група будзе зарэгістраваная, мы зьбяром неабходную колькасьць подпісаў".
(Карэспандэнт: ) "А ёсьць спадзяваньні, што людзі пагодзяцца на тое, каб іх прозьвішчы патрапілі ў Цэнтарвыбаркам?"
(Фядыніч: ) "Мы такую працу праводзім. І людзі, якія ўжо запісаліся, ведаюць: яны будуць, так бы мовіць, засьвечаныя. Тым ня менш ставяць свае подпісы.”
У Цэнтарвыбаркаме гавораць пра тое, што для правядзеньня рэфэрэндуму патрэбна сабраць ня менш за 450 тысяч подпісаў грамадзян Беларусі, якія валодаюць выбарчым правам. Плюс у кожнай вобласьці і Менску патрэбна мець ня менш за 30 тысяч такіх подпісаў. Зьбіраць іх, паводле спадара Фядыніча, будуць 3000 валянтэраў. Прафсаюзны лідэр спадзяецца, што акцыя атрымае значны грамадзкі рэзананс:
(Фядыніч: ) "Мы на пачатку верасьня хочам правесьці круглы стол. Спадзяемся на падтрымку дэмакратычных сілаў. Калі ў іх ёсьць жаданьне працаваць сумесна, дык будзем разам. Калі не, дык будзем паасобку. Але, я ведаю, што нас падтрымлівае незалежны прафсаюз гарнякоў, там мы знойдзем валянтэраў. Мы гэтую працу не пакінем і пастараемся давесьці да лягічнага выніку".
Загадчыца аддзелу ЦВК Надзея Кісялёва гаворыць, што права на рэспубліканскі рэфэрэндум праз збор подпісаў у Беларусі яшчэ ніколі не было рэалізаванае:
(Кісялёва: ) "Праўда, такую ініцыятыву выказвалі. Але яна была толькі на першым этапе. А пасьля гэтыя пытаньні неяк заціхалі самі па сабе. Ініцыятары не ліквідавалі заўвагі, якія выказваліся з боку ЦВК на іх адрас...". --------------------------------------------------------------------------------- Першая спроба правесьці рэфэрэндум зь ініцыятывы грамадзянаў Беларусі была зробленая яшчэ ў 1992 годзе Беларускім Народным Фронтам. Тады нават сабралі неабходную колькасьць подпісаў. Аднак Вярхоўны Савет Беларусі 12-га скліканьня перадусім пад уплывам тагачаснага старшыні парлямэнцкай камісіі ў справах заканадаўства спадара Булахава адхіліў гэтую прапанову.