Падчас апошняга прыезду ў Менск прадстаўнікоў бэрлінскага мэдычнага праекту “Мост здароўя” паміж нямецкімі і беларускімі мэдыкамі адбылося нефармальнае абмеркаваньне гэтай праблемы.
Кіраўнік праекту “Мост здароўя Бэрлін-Менск” доктар Ганс Фёрдэройтэр заўсёды бярэ з сабой ў паездкі невялікі, завераны натарыюсам лісток. Гэты дакумэнт завецца Завяшчаньнем пацыента, альбо Воляй грамадзяніна ў выпадку, калі ён раптам трапіць у надзвычайнае здарэньне.
(Фёрдэройтэр: ) "Адзін экзэмпляр гэтага дакумэнту знаходзіцца ў майго хатняга лекара, другі – у жонкі, трэці – заўсёды са мной. Яшчэ адзін экзэмпляр у натарыюса. Такі дакумэнт ня зьяўляецца нормай, аднак яго ў Нямеччыне складаюць усё часьцей. Калі ў цябе ня будзе такога, а ты раптам атрымаеш чэрапна-мазгавую траўму ў аварыі, цябе падсадзяць на розныя апараты, штучна сілкаваньне, ты станеш тым, што на слэнгу мэдыкаў завецца гароднінай, а я не хачу гэтага”.
Больш за дзесяць гадоў таму штосьці падобнае здарылася з жонкай доктара Фёрдэройтара. Яна праляжала ў коме больш за месяц. Ганс пастаянна быў побач зь ёй, чуў ня самыя спрыяльныя прагнозы з боку лекараў. Тым ня менш, ім удалося перамагчы хваробу, кажа доктар Фёрдэройтар. Аднак… Калі падобнае раптам здарыцца зь ім, ён ня хоча абцяжарваць сваіх родных, у тым ліку і матэрыяльна.
(Фёрдэройтэр : ) “Сваёй жонцы я аддаю ўсе паўнамоцтвы па прыняцьці рашэньня. Мы зь ёй неаднойчы гаварылі пра тое, што я не хачу расьліннага жыцьця цягам некалькіх месяцаў і нават гадоў. Падобнае лекаваньне з даглядам каштуе прыкладна чатыры тысячы эўра ў месяц. Страхоўка пакрывае вельмі малую частку ад гэтай сумы. Усё астатняе аплачвае сям’я. У выпадку “Х” мая жонка разам з лекарамі пойдзе ў суд, дзе цягам пэўнага часу будзе разглядацца пытаньне адключэньня ад апарату штучнага дыханьня. Суд мусіць дакладна праверыць, ці ёсьць гэта сапраўды воля пацыента альбо жаданьне некага атрымаць спадчыну. Такое таксама здараецца.”
Як сьведчаць вядомыя беларускія спэцыялісты, якія найчасьцей маюць справу з каматознымі хворымі, нікому зь іх ані разу не даводзілася сустракацца з падобным натарыяльна зацьверджаным “Завяшчаньнем пацыента”. У Беларусі хворы можа знаходзіцца ў коме столькі, колькі жыве. Так у адной са сталічных клінік вось ужо тры гады ляжыць дзяўчынка-падлетак. Ейныя бацькі ня вераць у нейкі цуд і былі б ня супраць адключэньня дачкі ад апарату. Паводле лекараў, утрыманьне на апараце штучнага дыханьня ў Беларусі такое ж дарагое, што і на Захадзе. І хоць родныя дзяўчынкі нічога ня плацяць аднак за тры гады яны неверагодна стаміліся.
Юрыдычны мэханізм, які б дазволіў пайсьці насустрач гэтым людзям, у Беларусі ня выпрацаваны. Тым часам, вядучы беларускі нэйрахірург прафесар Фёдар Аляшкевіч, які нярэдка мае справу з падобнымі пацыентамі рашуча супраць спыненьня гэтага званага расьліннага жыцьця.
(Аляшкевіч:) “Змагацца трэба да канца. Што атрымаецца, ніхто ня ведае. Нярэдка мы кажам: тут нічога ня будзе. Хворага пераводзяць у іншае аддзяленьне, а праз год - два ён прыходзіць да нас і кажа: дзякуй, доктар, за тое, што вылечылі”.
Кіраўнік праекту “Мост здароўя Бэрлін-Менск” доктар Ганс Фёрдэройтэр заўсёды бярэ з сабой ў паездкі невялікі, завераны натарыюсам лісток. Гэты дакумэнт завецца Завяшчаньнем пацыента, альбо Воляй грамадзяніна ў выпадку, калі ён раптам трапіць у надзвычайнае здарэньне.
(Фёрдэройтэр: ) "Адзін экзэмпляр гэтага дакумэнту знаходзіцца ў майго хатняга лекара, другі – у жонкі, трэці – заўсёды са мной. Яшчэ адзін экзэмпляр у натарыюса. Такі дакумэнт ня зьяўляецца нормай, аднак яго ў Нямеччыне складаюць усё часьцей. Калі ў цябе ня будзе такога, а ты раптам атрымаеш чэрапна-мазгавую траўму ў аварыі, цябе падсадзяць на розныя апараты, штучна сілкаваньне, ты станеш тым, што на слэнгу мэдыкаў завецца гароднінай, а я не хачу гэтага”.
Больш за дзесяць гадоў таму штосьці падобнае здарылася з жонкай доктара Фёрдэройтара. Яна праляжала ў коме больш за месяц. Ганс пастаянна быў побач зь ёй, чуў ня самыя спрыяльныя прагнозы з боку лекараў. Тым ня менш, ім удалося перамагчы хваробу, кажа доктар Фёрдэройтар. Аднак… Калі падобнае раптам здарыцца зь ім, ён ня хоча абцяжарваць сваіх родных, у тым ліку і матэрыяльна.
(Фёрдэройтэр : ) “Сваёй жонцы я аддаю ўсе паўнамоцтвы па прыняцьці рашэньня. Мы зь ёй неаднойчы гаварылі пра тое, што я не хачу расьліннага жыцьця цягам некалькіх месяцаў і нават гадоў. Падобнае лекаваньне з даглядам каштуе прыкладна чатыры тысячы эўра ў месяц. Страхоўка пакрывае вельмі малую частку ад гэтай сумы. Усё астатняе аплачвае сям’я. У выпадку “Х” мая жонка разам з лекарамі пойдзе ў суд, дзе цягам пэўнага часу будзе разглядацца пытаньне адключэньня ад апарату штучнага дыханьня. Суд мусіць дакладна праверыць, ці ёсьць гэта сапраўды воля пацыента альбо жаданьне некага атрымаць спадчыну. Такое таксама здараецца.”
Як сьведчаць вядомыя беларускія спэцыялісты, якія найчасьцей маюць справу з каматознымі хворымі, нікому зь іх ані разу не даводзілася сустракацца з падобным натарыяльна зацьверджаным “Завяшчаньнем пацыента”. У Беларусі хворы можа знаходзіцца ў коме столькі, колькі жыве. Так у адной са сталічных клінік вось ужо тры гады ляжыць дзяўчынка-падлетак. Ейныя бацькі ня вераць у нейкі цуд і былі б ня супраць адключэньня дачкі ад апарату. Паводле лекараў, утрыманьне на апараце штучнага дыханьня ў Беларусі такое ж дарагое, што і на Захадзе. І хоць родныя дзяўчынкі нічога ня плацяць аднак за тры гады яны неверагодна стаміліся.
Юрыдычны мэханізм, які б дазволіў пайсьці насустрач гэтым людзям, у Беларусі ня выпрацаваны. Тым часам, вядучы беларускі нэйрахірург прафесар Фёдар Аляшкевіч, які нярэдка мае справу з падобнымі пацыентамі рашуча супраць спыненьня гэтага званага расьліннага жыцьця.
(Аляшкевіч:) “Змагацца трэба да канца. Што атрымаецца, ніхто ня ведае. Нярэдка мы кажам: тут нічога ня будзе. Хворага пераводзяць у іншае аддзяленьне, а праз год - два ён прыходзіць да нас і кажа: дзякуй, доктар, за тое, што вылечылі”.
