Як паведамляе прэсавая служба прэзыдэнта, рашэньне распрацаваць новыя правілы тлумачыцца тым, што цяпер выкарыстаньне беларускай мовы грунтуецца на правілах, прынятых у 1957 годзе. Пры тым, мова разьвіваецца і ўдасканальваецца, што выклікае неабходнасьць аднавіць і прывесьці да аднастайнасьці дзейныя правілы правапісу й пунктуацыі, гаворыцца ў паведамленьні прэсавай службы.
У Міністэрстве адукацыі, спасылаючыся на канец працоўнага тыдня, сёньня ня сталі ўдакладняць, якія разьдзелы ў правілах будуць удасканаленыя, аднак паабяцалі патлумачыць гэта ў панядзелак 28 жніўня.
Старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў зьвяртае ўвагу на тое, што распрацоўваць новыя правілы беларускай мовы даручана Міністэрству адукацыі, а не Інстытуту мовазнаўства Акадэміі навук, да таго ж паводле зьвестак кіраўніка ТБМ, сёньняшняя размова паміж прэзыдэнтам і міністрам адукацыі адбывалася сам-насам.
(Трусаў: ) “Так што, мабыць, гэта нешта сакрэтнае. Доўга ішла размова паміж міністрам адукацыі, і самае цікавае, што даручылі не Акадэміі навук, а Міністэрству адукацыі рабіць рэформы. Такога не было пры бальшавіках. Тады ўсе рэформы рабіла Акадэмія навук, у тым ліку і апошнюю ў 1950-я гады”.
(Карэспандэнтка: ) “Чаго вы чакаеце ад новых правілаў?”
(Трусаў: ) “Нічога добрага я не чакаю. Хутчэй за ўсё, слова “прэзыдэнт” будзе пісацца зь вялікай літары. Я думаю, што гэта цалкам можа быць у правілах. І забароняць клясычны правапіс, каб “Наша Ніва” не выходзіла клясычным правапісам. Гэта яны могуць зрабіць. А ўвесьці мяккія знакі, “не”, “ня” і ўсё астатняе — гэта наўрад ці. Нешта я ня веру, каб нашая ўлада ды яшчэ Міністэрства адукацыі на гэта пайшлі. Такім чынам, я нічога добрага ад гэтых рэформаў не чакаю”.
Нагадаем, што ў 1997 годзе група навукоўцаў з Інстытуту мовазнаўства Акадэміі навук на чале з акадэмікам Аляксандрам Падлужным пачалі рыхтаваць новыя правілы правапісу й пунктуацыі беларускай мовы. Першая вэрсія новай рэдакцыі правілаў зьявілася ў 1999 годзе мізэрным накладам. Аднак нават пры мінімальным інфармаваньні было шмат крытыкі й заўвагаў мовазнаўцаў. Потым былі другая і трэцяя вэрсіі новых правілаў, якія ў 2003 годзе перадалі ў Міністэрства адукацыі на зацьверджаньне. На чым будуць грунтавацца навукоўцы, якія маюць распрацоўваць новыя правілы правапісу і пунктуацыі беларускай мовы, пакуль што дакладна невядома.
У Міністэрстве адукацыі, спасылаючыся на канец працоўнага тыдня, сёньня ня сталі ўдакладняць, якія разьдзелы ў правілах будуць удасканаленыя, аднак паабяцалі патлумачыць гэта ў панядзелак 28 жніўня.
Старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў зьвяртае ўвагу на тое, што распрацоўваць новыя правілы беларускай мовы даручана Міністэрству адукацыі, а не Інстытуту мовазнаўства Акадэміі навук, да таго ж паводле зьвестак кіраўніка ТБМ, сёньняшняя размова паміж прэзыдэнтам і міністрам адукацыі адбывалася сам-насам.
(Трусаў: ) “Так што, мабыць, гэта нешта сакрэтнае. Доўга ішла размова паміж міністрам адукацыі, і самае цікавае, што даручылі не Акадэміі навук, а Міністэрству адукацыі рабіць рэформы. Такога не было пры бальшавіках. Тады ўсе рэформы рабіла Акадэмія навук, у тым ліку і апошнюю ў 1950-я гады”.
(Карэспандэнтка: ) “Чаго вы чакаеце ад новых правілаў?”
(Трусаў: ) “Нічога добрага я не чакаю. Хутчэй за ўсё, слова “прэзыдэнт” будзе пісацца зь вялікай літары. Я думаю, што гэта цалкам можа быць у правілах. І забароняць клясычны правапіс, каб “Наша Ніва” не выходзіла клясычным правапісам. Гэта яны могуць зрабіць. А ўвесьці мяккія знакі, “не”, “ня” і ўсё астатняе — гэта наўрад ці. Нешта я ня веру, каб нашая ўлада ды яшчэ Міністэрства адукацыі на гэта пайшлі. Такім чынам, я нічога добрага ад гэтых рэформаў не чакаю”.
Нагадаем, што ў 1997 годзе група навукоўцаў з Інстытуту мовазнаўства Акадэміі навук на чале з акадэмікам Аляксандрам Падлужным пачалі рыхтаваць новыя правілы правапісу й пунктуацыі беларускай мовы. Першая вэрсія новай рэдакцыі правілаў зьявілася ў 1999 годзе мізэрным накладам. Аднак нават пры мінімальным інфармаваньні было шмат крытыкі й заўвагаў мовазнаўцаў. Потым былі другая і трэцяя вэрсіі новых правілаў, якія ў 2003 годзе перадалі ў Міністэрства адукацыі на зацьверджаньне. На чым будуць грунтавацца навукоўцы, якія маюць распрацоўваць новыя правілы правапісу і пунктуацыі беларускай мовы, пакуль што дакладна невядома.
