Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Санкцыі ЗША супраць “Белнафтахіму”: прычыны і наступствы


Юры Дракахруст, Прага Чаму Злучаныя Штаты ўвялі санкцыі супраць “Белнафтахіму”? Ці падтрымае гэтыя меры Эўразьвяз? Які эфэкт будуць мець гэтыя амэрыканскія санкцыі? Якіх крокаў у адказ можна чакаць ад афіцыйнага Менску? Гэтыя пытаньні абмяркоўваюць у “Праскім акцэнце” палітычныя аналітыкі Віталь Портнікаў і Аляксандар Фядута і палітоляг Андрэй Фёдараў.

Дракахруст: “На гэтым тыдні ўрад Злучаных Штатаў увёў санкцыі супраць беларускага канцэрну “Белнафтахім”. Гэты канцэрн аб’ядноўвае фактычна ўсю беларускую хімічную і нафтавую прамысловасьць, у яго склад уваходзяць 50 арганізацый, у тым ліку два НПЗ, “Беларусьнафта” і “Беларуськалій”, агульная колькасьць супрацоўнікаў прадпрыемстваў, што ўваходзяць у канцэрн – 120 тысяч чалавек.

Прадукцыя прадпрыемстваў канцэрну складае 35% прамысловай вытворчасьці краіны і палову беларускага экспарту. Экспарт “Белнафтахіму” ў Злучаныя Штаты складае каля 2% ўсяго беларускага экспарту.

Санкцыі прадугледжваюць замарожваньне актываў даччынага прадпрыемства “Белнафтахіму” ў ЗША, а таксама забарону амэрыканскім грамадзянам і кампаніям мець бізнэс зь “Белнафтахімам” і ягонымі замежнымі прадстаўніцтвамі.

Як ужо нехта заўважыў, “Белнафтахім” прыраўнялі да іранскага Корпусу вартавых ісламскай рэвалюцыі – нядаўна Злучаныя Штаты прынялі падобныя жорсткія меры адносна гэтага ўтварэньня.

Здаецца, Злучаныя Штаты ўпершыню ўводзяць адносна Беларусі наўпроставыя санкцыі. Раней, скажам, у вядомым “Акце аб дэмакратыі для Беларусі”, прынятым 3 гады таму, размова ішла пра тое, што Амэрыка чагосьці ня будзе даваць Беларусі – крэдытаў, кантрактаў і г.д. Зараз па меншай меры рахункі “Белнафтахіму” ў ЗША замарожваюцца. Чаму зроблены такі крок? Андрэй Фёдараў, як Вы мяркуеце?”

Фёдараў: "Я мяркую, што гэта зроблена таму, што тыя санкцыі, пра якія Вы прыгадалі, ніяк не паўплывалі на ўнутранае становішча ў краіне ў сэнсе дэмакратыі. Таму лягічным ў гэтай сытуацыі падаецца наступны крок – абмежаваць ня тое, што ЗША могуць даць Беларусі, а тое, што Беларусь мае. Але пакуль незразумела, якія маштабы гэтага пакараньня".

Дракахруст: "Віталь Портнікаў, а які Ваш адказ на гэтае пытаньне? Я ўжо сказаў, што паводле некаторых гэтыя санкцыі падобныя на санкцыі адносна іранскага Корпусу вартавых ісламскай рэвалюцыі. Але Іран – гэта, як кажуць у Амэрыцы – "прамая і яўная пагроза". А чаму да Беларусі стаўленьне аказваецца падобным?"

Портнікаў: "Па-першае, трэба сказаць, што існуюць інструмэнтальныя мэханізмы ўвядзеньня такіх санкцый. І іх ня трэба блытаць з палітычнымі рашэньнямі, якія прымаюцца на ўзроўні адміністрацыі ЗША. Дарэчы, такі падыход даволі распаўсюджаны ў Расейскай фэдэрацыі, дзе такія санкцыі заўжды ўспрымаюцца выключна як элемэнт ціску на Ўладзіміра Пуціна і расейскае кіраўніцтва, забываючы, што на Захадзе, у адрозьненьне ад постсавецкага Ўсходу, праўныя інструмэнты часта ёсьць значна больш сур’ёзнымі рычагамі, чым палітычныя рашэньні на вышэйшым узроўні. У краінах, дзе суды кіруюцца рашэньнямі прэзыдэнтаў, а не прэзыдэнты – рашэньнямі судоў, гэта зразумець немагчыма.
В.Портнікаў: “Мэта санкцый – даць зразумець Аляксандру Лукашэнку, што ён павінен паводзіць сябе больш асьцярожна, калі размова ідзе пра прынцыповыя пытаньні амэрыканскай зьнешняй палітыкі”.
Тут ёсьць, зразумела, і іншы бок – даць зразумець Аляксандру Лукашэнку, што ён павінен паводзіць сябе больш асьцярожна, калі размова ідзе пра прынцыповыя пытаньні амэрыканскай зьнешняй палітыкі. Варта заўважыць, што зараз удалы час даваць Лукашэнку гэта зразумець, бо ён знаходзіцца ў вельмі няпростых адносінах з пуцінскай Расеяй".

Дракахруст: "Аляксандар Фядута, а які Ваш адказ на пытаньне – чаму такія меры?"

Фядута: "Я думаю, што ўсё, што сказалі мае суразмоўцы – гэта слушна. Злучаныя Штаты даволі даўно дэкляравалі, што будуць прымаць пэўныя захады супраць Беларусі і беларускай эканомікі. Тое, што зараз дэклярацыі пачынаюць увасабляцца ў рэальныя крокі – гэта было пытаньнем часу.
А.Фядута: “Усе палітычныя рашэньні ўжо прынятыя, а зараз проста працягваецца іх рэалізацыя”.
Я думаю, што праз пэўны час будуць і наступныя крокі. І гэта ня будзе азначаць, што будуць прымацца новыя палітычныя рашэньні, усе палітычныя рашэньні ўжо прынятыя, а зараз проста працягваецца іх рэалізацыя".

Санкцыі – удар па беларуска-вэнэсуэльскаму праекту?

Дракахруст: “Аляксандар, на думку некаторых экспэртаў, “мішэнь” санкцый – беларускі праект здабычы нафты ў Вэнэсуэле. Неаднойчы казалася пра пляны прадаваць гэтую нафту ў ЗША. Хаця амэрыканскае пасольства заявіла, што санкцыі ня ёсьць прэвэнтыўнай мерай супраць гэтага праекту, пэўная сувязь тут прасочваецца: каб Беларусі прадаваць нафту ў ЗША, не прывязеш жа цыстэрну нафты на мяжу ЗША, ня крыкнеш: “Мужыкі, налятай!”. Трэба мець там прадстаўніцтва. А рахункі гэтага прадстаўніцтва якраз і замарожваюцца. Дык можа амэрыканцы і ставілі на мэце перакрыць гэты канальчык?”

Фядута: "Яны перакрылі ня толькі гэты канальчык. Перакрыты канальчык усім кампаніям, якія гандлююць нафтапрадуктамі і дзе ёсьць амэрыканская доля ў статутным фондзе. Гэта больш сур’ёзна, чым толькі вэнэсуэльскі праект. Зараз паўстае пытаньне, ці тычацца тыя санкцыі, што ўводзяць амэрыканцы, толькі тых кампаній, якія зарэгістраваныя ў ЗША, але і іншых кампаній, якія будуць прадаваць нашы нафтапрадукты амэрыканскім кампаніям, ці будуць адсочваць паходжаньне гэтых нафтапрадуктаў?

Мяркую, што пакуль гэта ня высьветліцца і пакуль ня стане зразумела, што адсачыць гэтыя схемы нават Амэрыка няздольная, беларускі нафтахім атрымае вельмі адчувальныя страты".

Дракахруст: "Спадар Портнікаў, а як Вы лічыце, ці ня маюць гэтыя апошнія санкцыі адмысловую матывацыю? Ці ня зроблена гэта, каб перакрыць канкрэтны праект беларускіх уладаў?"

Портнікаў: "Я ня ведаю, наколькі можна такімі санкцыямі перакрыць нейкі праект беларускага кіраўніцтва. Акрамя магчымасьці нешта купляць ці прадаваць у саміх Злучаных Штатах, ёсьць эўрапейскія краіны, ёсьць магчымасьць рабіць гэта праз Расею, шмат ёсьць нелегальных шляхоў. Калі нейкі ўрад хоча рэалізаваць нейкі праект, ніякія санкцыі ня змогуць яго цалкам заблякаваць.
В.Портнікаў: “Сваім крокам Злучаныя Штаты даюць зразумець Менску, што вэнэсуэльскі праект непажаданы”.
Але сваім крокам Злучаныя Штаты даюць зразумець Менску, што гэты праект непажаданы, і ён можа прывесьці да даволі непрыемных наступстваў, і ня толькі для Аляксандра Лукашэнкі, але і для людзей, якія будуць браць удзел у гэтым праекце”.

Ці падтрымае амэрыканскія санкцыі Эўропа?

Дракахруст: “Гандаль Беларусі і, у прыватнасьці, “Белнафтахіму” са Злучанымі Штатамі мае адносна сьціплыя памеры. А вось з Эўразьвязам – даволі ўнушальныя, прычым менавіта па лініі “Белнафтахіму”. Калі і Эўразьвяз далучыцца да гэтага рашэньня Злучаных Штатаў, то эканамічны эфэкт такіх супольных санкцыі будзе надзвычай балючым. Але наколькі гэта імаверна? Вось меркаваньне нямецкага экспэрта Аляксандра Рара:

“Мяркую, што амэрыканская ініцыятыва выкліча нейкую рэакцыю з боку эўрапейскіх палітыкаў, але большасьць заходніх фірмаў, якія пачынаюць адкрываць для сябе беларускі рынак, разумеюць, што Лукашэнка хоча выйсьці з-пад кантролю Масквы і пачынае адкрываць сваю краіну Эўразьвязу – менавіта гэтыя бізнэс-структуры наўрад ці падтрымаюць рэжым санкцый супраць гэтай краіны.

Зараз амэрыканцы прымушаюць усіх эўрапейцаў прымаць надзвычай жорсткія санкцыі адносна Ірану. У гэтым выпадку шмат заходніх фірмаў будуць сьледаваць амэрыканскім патрабаваньням, разумеючы, што гэта – адзіны шлях, каб прадухіліць усясьветную вайну. Але ў выпадку Беларусі я ня думаю, што заходнія фірмы пойдуць па шляху, які ім указваюць Злучаныя Штаты Амэрыкі
”.

Гэта меркаваньне Аляксандра Рара. А якое Вашае меркаваньне на гэты конт? Спадар Фёдараў”.

Фёдараў: "Я думаю, што спадар Рар мае рацыю. Тут яшчэ трэба ўлічваць тую акалічнасьць, што Эўропа ў параўнаньні з ЗША ў значна большай ступені залежыць ад расейскіх энэрганосьбітаў, а шляхі іх паставак у значнай ступені ідуць праз Беларусь. Так што тут залежнасьць у падвойным сэнсе – і ад аб''емаў паставак, і ад шляхоў транспарціроўкі.

Таму я думаю, што Эўропа на гэта ня пойдзе, каб не псаваць адносіны з Расеяй і не згубіць крыніцы энэрганосьбітаў. Вы пыталіся пра Вэнэсуэлу. Я згодны , што гэта не было галоўнай мэтай, там сапраўды даволі цяжка будзе перакрыць гэты канал, бо тая ж Вэнэсуэла забясьпечвае 15% імпарту нафты ў ЗША. І хто там зможа разабрацца, беларусамі яна здабытая ці не.
А.Фёдараў: “Я ня выключаю. што Злучаныя Штаты наўмысна падштурхоўваюць Беларусь да больш шчыльнага супрацоўніцтва з Эўропай”.
А што да пытаньня наконт Эўропы, то я ня выключаю. што Злучаныя Штаты наўмысна падштурхоўваюць Беларусь да больш шчыльнага супрацоўніцтва з Эўропай, каб беларуская эканоміка стала больш завязанай на Эўропу. І тады пагроза санкцый з боку Эўропы, можа, ня гэтых, можа, іншых, будзе больш значнай. Ці не гуляюць тут ЗША і Эўразьвяз у "добрага" і "злога паліцэйскіх"? Я не магу выключыць гэтага".

Дракахруст: "Спадар Портнікаў, нельга сказаць, што Эўропа вядзе адносна Беларусі палітыку суцэльнага патураньня, можна прыгадаць і візавыя санкцыі адносна беларускіх чыноўнікаў, і рашэньне аб арыштах рахункаў (калі яны будуць знойдзеныя), і выключэньне Беларусі з Генэральнай сыстэмы прэфэрэнцый ЭЗ. Падобныя рашэньні прымалі і ЗША, пазьней ці раней за Эўропу. У сувязі з гэтым – ці можа Эўропа падтрымаць і гэтае рашэньне Злучаных Штатаў?"

Портнікаў: "Калі гэтае рашэньне Злучаных Штатаў будзе выглядаць аргумэнтаваным, калі ЗША дадуць сваім эўрапейскім партнэрам бясспрэчныя доказы ўдзелу "Белнафтахіму" ў небясьпечных для Захаду і сьвету праектах, я мяркую, што Эўропа спакойна падтрымае гэтыя дзеяньні ЗША. Але мы ведаем, што не заўсёды эўрапейскія дзеяньні сынхронныя з амэрыканскімі".

Дракахруст: "Спадар Фядута, а які Ваш прагноз – падтрымае Эўропа гэтыя санкцыі ці не?"

Фядута:" Я згодны з тым, што сказаў спадар Портнікаў – што сынхроннасьці ў дзеяньнях ЗША і ЭЗ няма. Але ёсьць яшчэ адзін удзельнік гэтай сытуацыі – гэта Расея. Я заклікаю прыгадаць сёлетняе штогадовае пасланьне Ўладзімера Пуціна Фэдэральнаму сходу, дзе ён казаў пра неабходнасьць будаўніцтва некалькіх нафтаперапрацоўчых заводаў у эўрапейскай частцы Расеі. Я думаю, што рашэньне ЗША можа падштурхнуць гэты расейскі праект. А вось гэта будзе мець істотныя наступствы для беларускай эканоміцы. Эўропа тады будзе набываць расейскія нафтапрадукты, якія транзытам пойдуць празь беларускую тэрыторыю".

Санкцыі і магчымая рэакцыя Расеі

Дракахруст: “Аляксандар, Віталь ужо прыгадаў, што амэрыканскія санкцыі былі прынятыя на фоне няпростых беларуска-расейскіх адносінаў, на фоне набліжэньня канца году, калі будзе вызначацца цана расейскага газу для Беларусі на 2008 год. Зь іншага боку, некаторыя экспэрты выказваюць меркаваньне, што амэрыканскія санкцыі адносна “Белнафтахіму” – насамрэч папярэджаньне Расеі. Як у гэтай сытуацыі будзе паводзіць сябе Расея, як будзе рэагаваць на гэтае рашэньне Вашынгтону: ці будзе працягвацца "па змаўчаньні" ціск з двух бакоў (расейцы будуць выстаўляць высокую цану на газ), ці яны вырашаць, што калі ЗША прымаюць такія жорсткія меры адносна нашага саюзьніка, трэба яго падтрымаць?"
А.Фядута: “Каб Лукашэнка не лямантаваў, у наступным годзе падвышэньне цаны на газ будзе мець сымбалічны характар. А істотнае падвышэньне адбудзецца праз год”.
Фядута: "Большай, чым запісана ў пагадненьні, цана на газ ня будзе. Але і меншай ня будзе і гэта ніяк не залежыць ад крокаў Злучаных Штатаў адносна Беларусі. Зараз пытаньне цаны на газ – гэта пытаньне ўнутранай палітыкі Расеі, і адносіны зь Беларусьсю сёньня, напярэдадні выбараў, гэта таксама адно маленькае пытаньне ўнутранай палітыкі Расеі. Менавіта таму, каб Лукашэнка не лямантаваў, у наступным годзе падвышэньне цаны на газ будзе мець сымбалічны характар. А істотнае падвышэньне адбудзецца праз год".

Дракахруст: "Андрэй, Аляксандар прыгадаў яшчэ адзін чыньнік сытуацыі – гэта расейскія выбары. Прычым мы бачым, пад якімі лёзунгамі гэтыя выбары ідуць, у якім праблемным полі. Кажучы мовай гэтага поля, ЗША ціснуць на бліжэйшага саюзьніка Расеі. І Расея будзе рэагаваць на гэта абыякава ці нават падтрымліваць?"

Фёдараў: "Я мяркую. што Расея будзе рэагаваць на гэта дваіста. На ўзроўні Дзярждумы могуць быць зробленыя заявы наконт таго, што ізноў амэрыканскі імпэрыялізм цісьне на вольналюбівыя краіны. А на самой справе, як слушна заўважыў спадар Фядута, ніякіх дзеяньняў на карысьць Беларусі ў сэнсе зьніжэньня кошту газу ня будзе.
А.Фёдараў: “Расеі ў сёньняшняй сытуацыі выгадна (ці, па меншай меры, яна можа лічыць , што ёй гэта выгадна), калі Захад цісьне на Беларусь”.
Расеі ў сёньняшняй сытуацыі выгадна (ці, па меншай меры, яна можа лічыць, што ёй гэта выгадна), калі Захад цісьне на Беларусь. Чым больш моцны гэты ціск, тым больш шанцаў, што яна зразумее, дзе яе сапраўднае шчасьце, і вернецца ў абдымкі "старэйшага брата".

Дракахруст: "Віталь, а як Вы мяркуеце, што канкрэтна будзе рабіць Расея пасьля гэтага рашэньня ЗША?"

Портнікаў: "Мне здаецца, што Расея нічога рабіць ня будзе. Проста зробіць выгляд, што ніякага такога рашэньня не было, тым больш што самой Расеі даводзілася неаднаразова сутыкацца з рознымі эканамічнымі санкцыямі супраць яе прадпрыемстваў. Тыя санкцыі не былі такімі гучнымі, як цяперашнія санкцыі супраць "Белнафтахіму", але яны таксама былі для Расеі непрыемнымі, для яе было важна, каб яны былі скасаваныя, але не было ніякіх сур’ёзных рэакцый, акрамя характарыстыкі адпаведных рашэньняў ЗША як чыста палітычных. І зразумела, што і тут можа быць такая ж сытуацыя”.

Дракахруст: "Віталь, вось Вы сказалі "прадпрыемства". Але "Белнафтахім" – гэта своеасаблівы холдынг, гэта траціна нацыянальнай эканомікі і палова экспарту. І Аляксандар, і Андрэй выказалі цікавую думку – што ў пэўным сэнсе гэтыя санкцыі выгадныя Расеі, бо яны падштурхоўваюць Беларусь да яе".
В.Портнікаў: “У Расеі выдатна ўсе ведаюць, што Аляксандар Лукашэнка, падштурхоўваюць яго да Расеі ці не, робіць тое, што яму выгадна ў дадзены момант”.
Портнікаў: "З аднаго боку, гэта так. Зь іншага боку, у Расеі выдатна ўсе ведаюць, што Аляксандар Лукашэнка, падштурхоўваюць яго да Расеі ці не, робіць тое, што яму выгадна ў дадзены момант. Так што Злучаныя Штаты могуць яго падштурхоўваць, але ён будзе адстойваць сваю ўласную пазыцыю. Дарэчы, і да гэтых санкцый Захад ня быў, мякка кажучы, занадта прыхільным да Аляксандра Лукашэнкі. Але гэта не мяняла ягоную пазыцыю ў адносінах з Масквой".

Санкцыі і беларуская грамадзкая думка

Дракахруст: “Санкцыі ЗША адносна “Белнафтахіму” – прыватны выпадак даволі старой праблемы: наколькі эфэктыўнымі зьяўляюцца эканамічныя санкцыі, выклікаюць яны незадавальненьне насельніцтва краіны, адносна якой прынятыя санкцыі, супраць улады ці, наадварот, гэта вядзе да гуртаваньня народу вакол сваіх правадыроў супраць замежнага ціску? Віталь, які Ваш прагноз гэтых сёньняшніх амэрыканскіх санкцый?”

Портнікаў: "Патрэбная нейкая грамадзянская супольнасьць, каб згуртавацца супраць зьнешняга ціску. Супольнасьць у якім-небудзь выглядзе, хаця б у вэнэсуэльскім ці нават ірацкім пасьля падзеньня Хусэйна. Таму, скажам, дзеяньні Злучаных Штатаў у Іраку выклікаюць розную рэакцыю розных частак ірацкага насельніцтва. У Вэнэсуэле таксама адны не падтрымліваюць Уга Чавэса і лічаць, што ЗША павінны дзейнічаць адносна рэжыму Чавэса больш жорстка, іншыя падтрымліваюць прэзыдэнта і адказваюць на любыя крокі Вашынтону масавымі дэманстрацыямі салідарнасьці з каўдыльё.
В.Портнікаў: “Ну якая справа шараговаму беларусу да "Белнафтахіму"?”
А ў Беларусі мы маем справу з грамадзтвам апалітычным. Ну якая справа шараговаму беларусу да "Белнафтахіму"? Гэта для яго непрынцыповае пытаньне, ён ведае, што Захад непрыхільна ставіцца да Беларусі, бо яна імкнецца жыць сваім розумам, яму пра гэта распавядаюць па тэлебачаньні. Колькасьць палітычна сьвядомага насельніцтва ў Беларусі невялікая. І санкцыі тут ніяк ня зьменяць сытуацыю".

Фёдараў: "Гэта наагул складанае пытаньне, а ў беларускім выпадку – асабліва. Я мяркую. што ўсё ў значнай ступені будзе залежыць ад таго, наколькі гэта вялікія страты для беларускай эканомікі. Тое, што дзяржаўныя сродкі масавай інфармацыі, як трапна заўважыў спадар Портнікаў, пададуць гэта належным чынам – тут сумневаў няма".

Фядута: "Я лічу, што большасьць народу проста не зразумее, што адбылося. Напрыклад, з тымі самымі ільготамі большая частка нават тых, у каго гэтыя ільготы адабралі, не зразумела, што адбываецца, і ніякіх публічных эмоцый у большасьці насельніцтва гэта ня выклікала. Мяркую, што гэтак жа адбудзецца і ў гэтым выпадку".

Ці арыштуюць у Беларусі рахункі “Макдональдсу”?

Дракахруст: “Афіцыйны Менск адрэагаваў на крок Вашынгтону надзвычай рэзка, у заяве МЗС амэрыканскі бок быў абвінавачаны ў парушэньні абавязкаў, якія ЗША давалі Беларусі напачатку 1990-х, калі Беларусь адмовілася ад ядзернай зброі. Якія рэальныя крокі ў адказ можа і будзе рабіць афіцыйны Менск? Віталь, як Вы мяркуеце?”

Портнікаў: "Мне здаецца, што такой заявы дастаткова. Ну а што Беларусь можа зрабіць? Ці можна казаць пра нейкія сур’ёзныя эканамічныя інтарэсы ЗША ў Беларусі? Днямі кароль Гішпаніі Хуан Карлас годна адказаў Уга Чавэсу на міжнароднай канфэрэнцыі, параіўшы вэнэсуэльскаму прэзыдэнту памаўчаць. Кароль паказаў, як трэба размаўляць з дыктатарамі.
В.Портнікаў: “Днямі кароль Гішпаніі Хуан Карлас годна адказаў Уга Чавэсу на міжнароднай канфэрэнцыі, параіўшы вэнэсуэльскаму прэзыдэнту памаўчаць. Кароль паказаў, як трэба размаўляць з дыктатарамі”.
Пасьля гэтага Чавэс пачаў барацьбу з гішпанскімі прадпрыемствамі ў Вэнэсуэле. У Гішпаніі даволі сур’ёзныя эканамічныя інтарэсы ў Вэнэсуэле, і дзеяньні спадара Чавэса могуць мець значныя наступствы і для вэнэсуэльскай эканомікі, яго гэта, праўда, ня вельмі хвалюе, але адначасна ўдарыць і па інтарэсах гішпанскага бізнэсу. А ў выпадку Беларусі ніякія захады, якія маглі б істотна паўплываць на стан амэрыканскага бізнэсу, немагчымыя. Афіцыйны Менск у зьнешняй палітыцы вымушаны азірацца на Маскву. Астатнія партнэры Беларусі – маргіналы на ўсясьветнай палітычнай арэне. І яны і застануцца партнэрамі Менску пасьля любых санкцый Вашынгтону".

Фядута: "Я ня ведаю, што можа зрабіць Беларусь у гэтым выпадку. ЗША можна не любіць, але зрабіць з гэтай краінай нічога немагчыма. Беларускія камікадзэ і шахіды ня пойдуць узрываць Ўсясьветныя гандлёвыя цэнтры..."
А.Фядута: “Беларускія камікадзэ і шахіды ня пойдуць узрываць Ўсясьветныя гандлёвыя цэнтры”.
Дракахруст: "Гэта сапраўды наўрад ці. Але ў Беларусі працуюць некаторыя амэрыканскія кампаніі, скажам, "Макдональдс". Вы лічыце імаверным арышт рахункаў "Макдональдсу?"

Фядкта: “Ну, калі БРСМ закліча байкатаваць “Макдональдс” ці “Кока-Колу”..."

Дракахруст: "Не байкатаваць. Арышт уласнасьці. Тое, што было зроблена з "Белнафтахімам" – арышт рахункаў. "Белнафтахіма" – у ЗША, "Макдональдсу" – у Беларусі" . Гэта магчыма?"

Фядута: "Ня думаю. Беларусі патрэбныя інвэстыцыі. Калі будуць арыштаваныя рахункі такіх буйных інвэстараў , як "Макдональдс" і "Кока-Кола", гэта будзе вельмі нядобры знак. Ня будзе гэтага".

Фёдараў: "Наконт заявы МЗС, што ЗША парушаюць гарантыі, дадзеныя ў 1994 годзе за адмову ад ядзернай зброі. Вось у мяне ў руках гэты мэмарандум , дзе запісана: "Вялікая Брытанія, Злучаныя Штаты і Расейская Фэдэрацыя падцьвяржаюць Рэспубліцы Беларусь у адпаведнасьці з прынцыпамі Заключнага акта Нарады па бясьпецы і супрацоўніцтву ў Эўропе ўстрымлівацца ад эканамічнага прымусу..." , але там ёсьць і далей, "накіраванага на тое, падпарадкаваць сваім уласным інтарэсам ажыцьцяўленьне Рэспублікай Беларусь правоў, уласьцівых яе сувэрэнітэту, і такім чынам забясьпечыць сабе перавагі любога роду".

Нашы афіцыйныя асобы трактуюць гэта не зусім карэктна. Беларускі сувэрэнітэт тут, магчыма, нейкім чынам і парушаецца, але ў тым, што ЗША тым самым забясьпечваюць сабе нейкія перавагі – ёсьць пэўныя сумневы, яны не забіраюць гэтыя грошы сабе, а толькі замарожваюць.
А.Фёдараў: “Калі мы пачнём ціснуць "прыватнікаў", то ў нашых сёньняшніх абставінах, калі нам вельмі патрэбныя крэдыты і інвэстыцыі, беларускае кіраўніцтва падрубіць сук, на якім сядзіць”.
А што тычыцца санкцый у адказ, то я цалкам згодны з Аляксандрам. Трэба мець на ўвазе, што "Белнафтахім" – дзяржаўнае прадпрыемства, ці большай часткай дзяржаўнае. А "Макдональдс" і "Кока-кола" – прыватныя, у нас тут няма ніводнай амэрыканскай дзяржаўнай кампаніі, бо іх, здаецца, наагул не існуе. І калі мы пачнём ціснуць "прыватнікаў", то ў нашых сёньняшніх абставінах, калі нам вельмі патрэбныя крэдыты і інвэстыцыі, беларускае кіраўніцтва падрубіць сук, на якім сядзіць".
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG