Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Нафтавы аптымізм беларускага ўраду прывядзе да росту інфляцыі


На думку экспэртаў, разьлік 57 даляраў за барэль нафты замарозіць заробкі і пэнсіі, але падвысіць кошты ў крамах

Пры складаньні бюджэту Беларусі на 2016 год урад схіляецца да прагнознага кошту аднаго барэля нафты ў памеры 57 даляраў. Пра гэта журналістам паведаміў міністар фінансаў краіны Ўладзімер Амарын. Ён заявіў, што новы бюджэт будзе з прафіцытам, то бок з агульным прыбыткам у памеры 2% ад валавога ўнутранага прадукту наступнага году.

Уладзімер Амарын таксама сказаў, што ў якасьці альтэрнатывы разглядаліся кошты ў 30 і 45 даляраў. Яшчэ ў сярэдзіне верасьня першы намесьнік міністра эканомікі Беларусі Андрэй Забароўскі заяўляў, што як базавая разглядаецца лічба 45 даляраў. Тады ж спадар Забароўскі назваў кошт нафты «адным з ключавых для ўсіх краін Эўразійскага эканамічнага саюзу парамэтраў».

Якое дакладна напаўненьне бюджэту дае нафтаперапрацоўка Беларусі, сказаць цяжка, бо досыць значная частка «нафтавых» грошай застаецца ў прыватных руках расейскіх і беларускіх бізнэсоўцаў, — кажа кіраўнік аналітычнага цэнтру «Стратэгія» Леанід Заіка. — Таму, мабыць, лепей апэраваць наступнай лічбай: 40% усёй валютнай выручкі Беларусі складаюць грошы ад збыту нафтапрадуктаў. Плюс яшчэ падаткі ад продажу нафтапрадуктаў унутры Беларусі. Так што гэта сапраўды вельмі вялікія грошы:

Леанід Заіка
Леанід Заіка

«А мне хацелася б запытаць спадара Амарына: дзе знаходзяцца ягоныя нафтавыя вышкі? Сваёй нафты ў нас няма. Значыць, цалкам залежым ад нафты расейскай. І ў выніку будзе нам не жыцьцё, а дажываньне.

Мы не гандлявалі асабліва нафтапрадуктамі пры Кебічу. Так было і ў сярэдзіне 90-х. А вось калі зьявілася ў Беларусі, як я кажу, кааліцыя аматараў вялікіх грошай, то яна знайшла ў Расеі сваіх партнэраў — такіх жа аматараў вялікіх грошай. І тады празь Беларусь пачалі прапампоўваць нафту, рабіць зь яе нафтапрадукты і гнаць у розныя афшоры ды Галяндыі.

Адлічэньні ў бюджэт ідуць пераважна ад падатку на дабаўленую вартасьць і акцызаў ад продажу бэнзіну, які спажываецца ўнутры нашай краіны. Таму беларусы насамрэч павінны запытацца: скажыце, дзядзькі з улады, чаму ў Расеі бэнзін каштуе 50–55 цэнтаў, а ў Беларусі — каля 80? Гэта што, цяжка было дамовіцца ў рамках Мытнага саюзу? І чаму толькі ў 2025 годзе зьбіраюцца сынхранізаваць рынак нафтапрадуктаў?»

Вядома, ад бюджэтных лічбаў адштурхоўваюцца самыя розныя разьлікі, — адзначае эканаміст, намесьнік старшыні Аб’яднанай грамадзянскай партыі Леў Марголін:

Леў Марголін
Леў Марголін

«Але асабліва вялікага значэньня разьліковыя лічбы ня маюць. Бо мы ўжо прызвычаіліся да таго, што гэтыя лічбы пару разоў на год карэктуюцца.

Гэта робіцца таму, што, калі грошай у бюджэце не хапае, скарыстоўваюць правераныя „лекі“ — павялічваюць тэмпы інфляцыі. І прыбытак бюджэту адразу павялічваецца. Бо ўвесь экспарт, незалежна ад ягоных фізычных аб’ёмаў, у беларускіх рублях адразу даражэе.

Таму галоўная небясьпека для звычайнага чалавека — інфляцыя. Зьнешне ўсё — і заробкі настаўніка, і заробкі лекара, і іншых бюджэтнікаў — будзе выканана. То бок падвышацца заробкі ня будуць, а цэны будуць расьці. Гэтаксама будзе і з пэнсіямі. Бо ў Беларусі памер пэнсіі залежыць ад сярэдняга заробку па краіне. А калі заробкі не растуць, то і пэнсіі індэксавацца ня будуць. То бок і для пэнсіянэра наступствы бюджэтнага аптымізму ўраду тыя ж самыя — пэнсіі не растуць. А кошты ў крамах вышэйшыя».

На ўсясьветных таргах у панядзелак, 19 кастрычніка, цэны на нафту зьніжаюцца на фоне статыстычных дадзеных з Кітаю, якія сьведчаць пра запаволеньне росту аднаго з найбуйнейшых спажыўцоў нафты, перадае Reuters. Так, з пачатку таргоў ф’ючэрсы на Brent патаньнелі на 27 цэнтаў — да 50,19 даляра за барэль, а ф’ючэрсы на WTI — на 36 цэнтаў, да 46,90 даляра.

«Пры слабым роўні прамысловай вытворчасьці ў Кітаі магчымае зьніжэньне вытворчага індэксу дзелавой актыўнасьці (manufacturing PMI), што пацягне за сабой падзеньне коштаў на нафту на гэтым тыдні», — гаворыцца ў справаздачы брокерскай фірмы Phillip Futures.

У бюджэт Беларусі 2015 году заклалі лічбу 83 даляры за барэль. Аднак ужо напрыканцы першага паўгодзьдзя ўсясьветныя цэны на нафту апусьціліся значна ніжэй за гэтую адзнаку.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG