Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Брытанская прэса: Беларусь занепакоеная мядзьведжымі абдымкамі


У большасьці беларусаў крыху слабейшае пачуцьцё нацыянальнай ідэнтычнасьці, чым ва ўкраінцаў, але яны адчуваюць сябе хутчэй беларусамі, чым расейцамі.

Да такой высновы прыйшоў ангельскі журналіст Чарлз Грант, які нядаўна пабываў у Беларусі і параўнаў свае цяперашнія ўражаньні з уражаньнямі ад наведваньня краіны 5 гадоў таму. Сваё бачаньне Беларусі Чарлз Грант падсумаваў у брытанскім тыднёвіку «New Statesman». Фрагмэнты:

Вярнуўшыся ў Беларусь пасьля пяці гадоў, я выявіў, што зьмянілася там вельмі няшмат: Аляксандар Лукашэнка далей застаецца прэзыдэнтам (ён стаў ім у 1994 годзе), апазыцыя слабая, недзяржаўныя арганізацыі змагаюцца за выжываньне, дзяржава дае працаўладкаваньне каля 70% працоўнай сілы, беспрацоўе нязначнае, вулічная злачыннасьць нізкая, і карупцыі ў краіне меней, чым у Расеі ці Ўкраіне. Адна зьмена, аднак, ёсьць: Беларусь цяпер апынулася пад пагрозай страты сваёй незалежнасьці. Некаторыя ўрадавыя чыноўнікі і лідэры апазыцыі заклапочаныя, што крызыс ва Ўкраіне, у спалучэньні з сур’ёзнымі эканамічнымі праблемамі, павялічвае верагоднасьць такой пэрспэктывы.

Шэраг апазыцыйных актывістаў прызнае, што Лукашэнку да гэтай пары ўдавалася захаваць амаль поўную незалежнасьць сваёй краіны. Некалькі разоў ён здабыў фінансавую дапамогу з Расеі ў абмен на абяцаньні, ад якіх потым адмовіўся. Ён пэрыядычна фліртаваў з Захадам, каб ураўнаважыць расейскі ўплыў. Гэта выклікала злосьць расейскіх кіраўнікоў, але яны неахвотна цярпелі яго. (...)

Беларусы не змаглі б захаваць свой узровень жыцьця — ВУП на душу насельніцтва ў Беларусі амаль на 50 адсоткаў вышэйшы, чым ва Ўкраіне — без расейскіх субсыдый, у асноўным у выглядзе таннай нафты і газу. Але гэтая сыстэма больш не працуе на стабільнасьць. Дэфіцыт плацёжнага балянсу вырас з 3% ВУП у 2012 годзе да 10% летась (прыблізна да 7 мільярдаў даляраў) і, верагодна, будзе яшчэ большы сёлета. Дэфіцыту нельга ўтаймаваць бяз значных пазыкаў, а адзінай краінай, гатовай крэдытаваць Беларусь, можа аказацца толькі Расея. Масква ясна дала зразумець, з чым такія пазыкі будуць зьвязаныя: з прыватызацыяй галоўных прамысловых актываў Беларусі і магчымасьцю закупу іх расейцамі; усё мацнейшымі сувязямі з «эўразійскай эканамічнай супольнасьцю»; падтрымкай дзеяньняў Расеі ва Ўкраіне. (...)

Беларускія ўлады, занепакоеныя ўсё мацнейшымі мядзьведжымі абдымкамі, паслалі сыгналы ў Брусэль, што Менск можа быць гатовы да больш цесных сувязяў. Эўразьвяз насьцярожаны: апошняе збліжэньне ў 2009 годзе прывяло да вызваленьня палітвязьняў у абмен на прыпыненьне санкцый, але скончылася разгонам апазыцыі. Тым ня менш, Эўразьвяз нядаўна пагадзіўся на перамовы аб памякчэньні візавых правілаў для беларусаў, і некалькі краінаў-сябраў ЭЗ хоча ісьці далей. Эўрапейскія лідэры ведаюць, што Лукашэнка ня будзе паслабляць сваю дыктатуру, але некаторыя зь іх лічаць, што ўзаемадзеяньне дапаможа краіне захаваць яе незалежнасьць.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG