Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Менск і Бялград — як Менск і Тбілісі?


Сэрбскі флаг у Менску
Сэрбскі флаг у Менску
Сёньняшняе зьяўленьне ў Менску прэзыдэнта Сэрбіі Томіслава Нікаліча, які прыбыў у Беларусь з двухдзённым афіцыйным візытам, выклікала шмат пытаньняў. Сэрбія летась далучылася да санкцыяў Эўразьвязу. Аднак, нягледзячы на гэта, прэзыдэнт Нікаліч сёньня сустрэўся з Аляксандрам Лукашэнкам.

Рашэньне Бялграду аб далучэньні да санкцыяў Эўразьвязу дзейнічае да 31 лістапада 2013 году. Насуперак гэтаму Томіслаў Нікаліч прыляцеў у Менск. Тут ён бываў і раней, але толькі ў рангу дэпутата парлямэнту Сэрбіі. Ля ўваходу ў прэзыдэнцкую адміністрацыю паклалі чырвоную дывановую дарожку, паставілі роту ганаровай вахты, прагучалі дзяржаўныя гімны.

Аляксандар Лукашэнка, сустракаючы Томіслава Нікаліча, заявіў пра наяўнасьць палітычнай волі для разьвіцьця адносінаў Беларусі і Сэрбіі:

«Так, у нашых адносінах быў, на жаль, пэўны перапынак. Але, нягледзячы на гэта, і ў эканоміцы, і ў гандлі мы працавалі. І дамагліся пэўных вынікаў. Сёньня ёсьць палітычная воля працягнуць пачатае, нам ня трэба пачынаць спачатку».

Прэзыдэнт Сэрбіі падзякаваў уладам Беларусі за пазыцыю ў дачыненьні да Косава і Мятохіі:

«Дзякую вам за прынцыповую пазыцыю, якую Беларусь мае па адносінах да пытаньня Косава і Мятохіі. Нам вельмі каштоўная падтрымка ўсіх сяброў, якіх мы маем у сьвеце, каб шляхам перамоваў абараніць сваю дзяржаўнасьць і годнасьць».

Каб зразумець гэтую сытуацыю, Томіслава Нікаліча трэба разглядаць як новую зьяву ў сэрбскай палітыцы, адзначае палітоляг Юрась Чавусаў:

Юрась Чавусаў
Юрась Чавусаў
«Ён здолеў аб’яднаць як нацыяналістычныя, так і праэўрапейскія сілы. Гэта новая зьява — праэўрапейскі сэрбскі нацыяналізм. Але, нягледзячы на гэта, застаецца галоўная траўма сэрбскай палітыкі. Гэта — распад Югаславіі і, яшчэ ў большай ступені, страта Косава. Гэтага Нікаліч пераадолець ня здолеў. Але на глебе гэтай зьявы і магчымае сэрбска-беларускае супрацоўніцтва.

Яно можа праходзіць пад уплывам тых жа чыньнікаў, што і беларуска-грузінскае. Яно выкліканае найперш цьвёрдай пазыцыяй Менску па непрызнаньні Паўднёвай Асэтыі і Абхазіі як незалежных дзяржаваў. Вядома ж, гэта ня будзе тое ж самае супрацоўніцтва, як паміж Беларусьсю і Грузіяй, паколькі няма аналягічнага чыньніку, як расейска-грузінскі канфлікт. Тым ня менш удзячнасьць сэрбаў абумоўлівае магчымасьць наладжваньня стасункаў».

У вяртаньне да былых вельмі цесных дачыненьняў паміж Менскам і Бялградам верыць старшыня Беларускага славянскага камітэту, у мінулым дэпутат Палаты прадстаўнікоў Сяргей Касьцян. Ён асабіста добра ведае цяперашняга прэзыдэнта Сэрбіі, неаднаразова сустракаўся зь ім і ў Бялградзе, і ў Менску. Візыт Томіслава Нікаліча Сяргей Касьцян ня лічыць нечаканым і кажа, што закрытая падрыхтоўка да яго вялася па розных каналах. А прыезд кіраўніка Сэрбіі ў Беларусь спадар Касьцян тлумачыць так:

Сяргей Касьцян
Сяргей Касьцян
«Гэты чалавек вельмі праславянска настроены. Так, Сэрбія імкнецца ў Эўрапейскі Зьвяз. І, мабыць, у іх няма іншага выйсьця.

Але Нікаліч таксама разумее, што славянскі сьвет — гэта адзін з тых напрамкаў, які дапаможа Сэрбіі выйсьці на міжнародныя прасторы. Тым больш што створаны Мытны зьвяз, адкрываецца вельмі вялікі рынак. І таму Нікаліч разумее: каб падняць эканоміку Сэрбіі, трэба працаваць на ўсходнім напрамку. А з кім тут у Сэрбіі найлепш адладжаныя дачыненьні? Зь Беларусьсю — даўнія сувязі, даўнія напрацоўкі, даўнія знаёмыя».

Сяргей Касьцян таксама сказаў «Свабодзе», што летась ён асабіста дапамагаў прадстаўнікам дзелавых колаў Сэрбіі ўзнавіць пастаўкі калійных угнаеньняў з Салігорску. Паводле ягоных словаў, сэрбы таксама зацікаўленыя ў атрыманьні сельскагаспадарчай тэхнікі зь Беларусі. Яны гатовыя наладзіць у сябе сэрвісныя службы для такой тэхнікі. А сэрбы ў адказ маглі б удзельнічаць у будаўнічых праектах у Беларусі. Такія праекты плянаваліся даўно, кажа Сяргей Касьцян, і да іх трэба вяртацца.

У Міністэрстве замежных спраў Беларусі «Свабодзе» паведамілі: паездкі грамадзянаў абедзьвюх краін цяпер ажыцьцяўляюцца на бязьвізавай аснове. Але пры ўмове, што працягласьць знаходжаньня не перавышае 30 дзён.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG