Лінкі ўнівэрсальнага доступу

КАЛЯНДАР СВАБОДЫ – 31 ТРАЎНЯ


Ул. інф.

Cьпярша – пра памятныя даты ўчорашняе нядзелі.

30 траўня ў 1221 годзе нарадзіўся расейскі князь Аляксандар Неўскі, пераможца крыжакоў у так званым Лядовым пабоішчы. Мала хто ведае, што Аляксандар Неўскі быў зяцем полацкага князя Брачыслава. Гэты факт згадваецца ў беларускай гісторыі ў зьвязку з паходжаньнем герба Пагоня. Гісторык і пісьменьнік Уладзімер Арлоў піша, што, “Найбольш раньнія выявы Пагоні захаваліся якраз на пячатках Аляксандра Неўскага, які яшчэ Неўскім у той час ня быў. Некаторыя гісторыкі мяркуюць, што на гэтыя пячаткі Пагоня трапіла пасьля 1239 году, калі Аляксандар узяў шлюб з полацкай князёўнай Параскевай, шукаючы ў Полацку падтрымкі ў змаганьні са швэдамі й крыжакамі”.

А яшчэ 30 траўня сьвяткуе свой дзень народзінаў Вітаўт Кіпель, беларускі гісторык і грамадзкі дзяяч, найлепшы знаўца беларускае эміграцыі ў ЗША. Нарадзіўся спадар Вітаўт у Менску ў 1927 годзе.

Падзеі гісторыі 30 траўня мелі часьцяком драматычны характар. Менавіта ў такі дзень быў спалены на вогнішчы чэскі рэлігійны рэфарматар Еранім Праскі, якога зьвінавацілі ў ерасі. Таксама 30 траўня толькі праз 15 гадоў гарэла на вогнішчы гераіня францускай гісторыі Жана Д’Арк. Нарэшце, зусім нядаўна, 30 траўня 1999 году ў Менску адбылася трагічная цісканіна на станцыі мэтро “Няміга”, калі загінулі 53 чалавекі.

А зараз – сёньняшні каляндар.

31 траўня 1800 году пакінуў гэты сьвет Міхал Казімір Агінскі – адзін з найбольш выбітных дзеячоў беларускае гісторыі. Нейкі час ён быў кандыдатам на трон Рэчы Паспалітай, пасьля змагаўся з расейскім захопам беларускіх земляў. Гэта ягонае трохтысячнае войска пацярпела паразу ад арміі Аляксандра Суворава ў вядомай бітве пад Сталавічамі. З імем Міхала Казіміра Агінскага зьвязана мноства прыкметнасьцяў Слоніма, дзе ён пабудаваў некалькі прадпрыемстваў, заснаваў друкарню і тэатар. З ініцыятывы і на сродкі Міхала Казіміра пабудаваны знакаміты Агінскі канал.

31 траўня 1863 году царскія карнікі арыштавалі аднаго зь лідэраў антырасейскага паўстаньня Аляксандра Аскерку. Паходзіў Аскерка з маёнтку Рудакоў у цяперашнім Хойніцкім раёне. Ён – адзін з распрацоўнікаў зямельнае рэформы, якую меркавалі ажыцьцявіць паўстанцы. Ён жа – выдавец беларускага лемантара-катэхізму. Пасьля таго арышту 31 траўня Аскерку саслалі ў Сыбір. Вярнуўшыся, ён жыў у Вільні, а пахаваны ў Відзах цяперашняга Браслаўскага раёну.

Сёньня сьвяткуе свае народзіны вядомая пісьменьніца Сьвятлана Алексіевіч, аўтарка кніг “У вайны не жаночае аблічча”, “Цынкавыя хлопчыкі”, “Чарнобыльская малітва”.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG