Гэта першы выпуск музычнай праграмы “Па-за тактам”, у якой мы будзем расказваць пра новыя праекты ў беларускай музыцы, цікавыя канцэрты і фэстывалі, значныя падзеі ў музычным жыцьці краіны. Нашымі гасьцямі будуць тыя, хто так ці інакш працуе ў галіне музычнага шоў-бізнэсу, няхай некаторыя й сьцьвярджаюць, што шоў-бізнэсу ў Беларусі няма.
На маю думку, зьяўленьне на музычным рынку сольных праектаў вядомых музыкантаў якраз і сьведчыць пра тое, што рынак гэты не стаіць на месцы, а разьвіваецца.
Сапраўды, ці шмат сольных праектаў нашых музыкантаў мы можам згадаць за мінулыя гады? Хіба што альбом “Жывем” Аляксандра Кацікава на вершы Ларысы Геніюш, які, аднак, выдадзены быў пад шыльдай “Песьняроў”, і “Цацачная крама” Вайцюшкевіча. І, бадай, усё.
Сёньняшні госьць праграмы “Па-за тактам” — вядомы музыкант, удзельнік гуртоў “NRM” і “Крыві” Піт Паўлаў. Менавіта ён і зрабіўся ініцыятарам сольнага праекту “Гарацкія”, які ўжо заяўлены сынглам з шасьцю песьнямі.
Што сталася прычынай распрацоўкі гэтага праекту, як ён нараджаўся і як ішла над ім праца, калі, нарэшце, мы пачуем гэтыя песьні ў канцэртным выкананьні — вось пра што і пагаворым зь Пітам Паўлавым.
(Падбярэскі: ) “Які сэнс закладаўся ў назву альбому — “Гарацкія” — і наколькі ён тлумачыць зьмест?”
(Паўлаў: ) “Гарацкія” — гэта слова, якім людзі карыстаюцца, яно існуе ў побыце, ёсьць нават такая фраза: “Пагналі нашы гарадзкіх”. Вось такі сэнс і ўкладаецца ў назву, толькі што яна напісана адмыслова непісьменна. Мы напісалі так, як хацелі”.
(Падбярэскі: ) “Калі зважаць на назву групы, тады робіцца зразумелым тое, пра што я хацеў спытацца далей, а менавіта — пра спалучэньне народных твораў і арыгінальных”.
(Паўлаў: ) “Я проста ня мог ня выканаць народны твор, таму што ўсё сваё музычнае жыцьцё імкнуся спалучаць традыцыю рокавую зь нейкай аўтэнтычнай нашай беларускай.
І гэтыя намаганьні прысутнічаюць яшчэ на першых альбомах “NRM”, дзе менавіта з майго пасылу былі зробленыя апрацоўкі “Мела мамка тры сыночкі” ды іншыя, і я ўвесь час імкнуся ўкладаць у некаторыя песьні звычайныя, рокавыя, такія цытаты з народнай творчасьці — гучыць валынка ці яшчэ нейкія інструмэнты, але я заўсёды гэта рабіў на гітары.
Цяпер межы пашырыліся, мне ўжо больш цікава наагул дадаваць сапраўднае гучаньне музычных інструмэнтаў. У гэтых песьнях тыя, хто добра чуе, пачуюць гучаньне сапраўдных музычных інструмэнтаў: дарбукі (на ёй іграў Масуд Талібані, гэта наш беларускі курд), я іграю на домры і акустычных інструмэнтах — мандаліне. Ліра будзе выкарыстаная, магчыма, і дуда будзе выкарыстаная, але проста ў мяне няма дуды. Цяпер нечакана зьявіўся такі інструмэнт, ён не традыцыйны беларускі, але акустычны — гэта туба”.
(Падбярэскі: ) “Гэта замест бас-гітары?”
(Паўлаў: ) “Мне здаецца, што ў “Гарацкіх” гэта будзе разам. У тубы вельмі аўтэнтычнае гучаньне, яно мне вельмі падабаецца”.
(Падбярэскі: ) “Ці добра я зразумеў, што сама назва калектыву — “Гарацкія” — мае нейкае такое спрошчанае, спагадлівае адценьне, што гарадзкія — яны трошачкі недалюдзі...”
(Паўлаў: ) “Не, гарадзкія — гэта сапраўдныя людзі! Гэта жыхары вялікага гораду. Але часам мы ўяўляем сябе вельмі гарадзкімі, забываемся нават, адкуль мы паходзім. І ў той самы момант пачынае з нас перці тое, што мы лічым не гарадзкім.
Я хацеў растлумачыць самому сабе і астатнім, што той самы гарадзкі мусіць разумець, што горад — гэта вельмі ўмоўная рэч, асабліва ў сучасным сьвеце, калі кампутар можа стаяць у вёсцы, можа быць падключаны да Інтэрнэту, і няма ніякіх праблемаў з камунікацыяй. Таму горад — гэта проста месца, дзе ты тусуешся, жывеш, і болей нічога!”
(Падбярэскі: ) “Дык тады назва калектыву якім-небудзь чынам вызначала музычны зьмест?”
(Паўлаў: ) “Так! Усё ж гэта такая ўрбаністычная, як мне здаецца, музыка, яна прызначаная для выкананьня ў маленькіх клюбах, у канцэртных залях, можа выконвацца і на пленэрах, але яна паходзіць з гораду”.
(Падбярэскі: ) “Гэта ўсё ж сучасная гарадзкая культура...”
(Паўлаў: ) “Так! Гарадзкая энэргія. Там ёсьць асацыяцыі з горадам: асфальт, ліхтары, трамваі — гэта ўсё горад”.
(Падбярэскі: ) “А тое, што Піт Паўлаў раней ня надта каб быў заўважаны ў вакальным майстэрстве (а тут ты яшчэ і сьпяваеш) — гэта таксама адна з частак агульнай задумы?”
(Паўлаў: ) “Адна з галоўных! Я ўвесь час хацеў сьпяваць...”
(Падбярэскі: ) “А Вольскі не даваў...”
(Паўлаў: ) “Не, нельга так казаць, што ён не даваў. Вольскі нікому не дае побач з сабой сьпяваць. Можа, трэба было зрабіць што-небудзь, таму што зараз я, напэўна, магу ўжо і засьпяваць”.
(Падбярэскі: ) “Чаму ўсё ж сольны праект — і чаму бяз звыклых калегаў?”
(Паўлаў: ) “Гэта таксама частка агульнай задумы. У мяне вялікая колькасьць вучняў, вялікая колькасьць інтарэсаў па-за гэтай тусоўкай, і часам мне гэтая тусоўка вельмі падабаецца, аднак мне здаецца, што яна вельмі абмежаваная. Адны й тыя ж твары, адны й тыя ж музыкі, таму, напрыклад, я наагул ня ўдзельнічаў у апошніх праектах Алеся Сушы, таму што мне стала дзіка нецікава.
Я вырашыў: трэба знайсьці новых людзей. І ўсё ж адзін чалавек са старога атачэньня — Алесіс Дземідовіч — іграе са мной на бубнах, таму што мне вельмі лёгка працаваць зь ім у творчым пляне. У яго ёсьць досьвед, якога няма ў мяне.
Лёша — зусім малады, тыя, хто ходзіць у клюбы, могуць ведаць Лёшу толькі па гурце “Папенкінз Бэнд”. Гэта зусім маладая кроў.
Але зараз зьявіўся яшчэ чацьверты музыка, гэта гітарыст, як мы сьмяемся — лідэр-гітарыст — Дзяніс Савік”.
(Падбярэскі: ) “Ён што, Піта Паўлава адсунуў?”
(Паўлаў: ) “Я хацеў бы, каб ён мяне адсунуў. Каб я рабіў нейкі моцны рыф, а ўжо фарбы ўсе дадаваў бы лідэр-гітарыст. Я ў межах “Гарацкіх” рабіў такі “нір-нор” — калі напісана на плоце “хіп-хоп”, мне здаецца, што “хіп-хоп” па-беларуску і будзе “нір-нор”. Я зрабіў такі нір-нор, і мне здавалася, што ён будзе зроблены ў межах “Гарацкіх”, але ён выдзяляецца як сайд-праект. Атрымалася нешта моцнае і для мяне нават нечаканае”.
(Падбярэскі: ) “Як ты думаеш, ці ёсьць у нас наагул у Беларусі патэнцыйныя магчымасьці для стварэньня менавіта сольных праектаў і што, на тваю думку, можна наагул чакаць у гэтым напрамку?”
(Паўлаў: ) “Глеба нераспрацаваная. Добры прыклад — гэта Вольскі, я. На мой погляд, сольна працуе Шадзько: ён стварае песьні сам і цалкам”.
(Падбярэскі: ) “Але ён пазначае іх як “Аляксей Шадзько і група “Сястра”.
(Паўлаў: ) “Ну вось калі зьявілася група “Сястра”, я і пайшоў ад Шадзько. Я не хацеў іграць у гурце, які называецца “Сястра”. Гэта халодныя прафэсіяналы найвышэйшага гатунку, якія ўвасабляюць сольныя ідэі Аляксея Шадзько”.
(Падбярэскі: ) “Як ты думаеш, хто зь беларускіх музыкантаў патэнцыйна здольны нечакана стрэліць сольным праектам?”
(Паўлаў: ) “Мне здаецца, Памідораў робіць сольны праект доўгачаканы. Хто яшчэ нечакана — ня ведаю. У мяне вось зараз робяцца два. Яны ідуць паралельна, перавагу я аддаю “Гарацкім”...
(Падбярэскі: ) “А сельскія?”
(Паўлаў: ) “А вось якраз сельскія робяцца пакуль пад шыльдай “Піт-Паф”. Мы іграем канцэрцікі вельмі маленькім складам, фолькавыя песенькі ці зробленыя пад фолькавыя з акустычным гучаньнем і ў зусім іншым кірунку”.
(Падбярэскі: ) “І хто там з табой?”
(Паўлаў: ) “Таксама новыя ўсё твары. Ёсьць такі Андрэй Сапоненка, мы зь ім супрацоўнічаем вельмі даўно, яшчэ з часоў “Флэта”, я граў там амэрыканскі блюз і рок-н-рол. Яго прафэсійныя якасьці я выкарыстоўваю, у мяне ён іграе на дарбуцы.
Я прывез дарбуку і вымушаны быў стварыць сам сабе дарбучыста: у нас няма традыцый, на жаль, а ў маіх праектах гэты інструмэнт — галоўны, ён стварае груў музычны, само тло. Дарбука — адзін з самых істотных інструмэнтаў, і таму традыцыя зусім іншая, яна якраз-такі больш усходняя. Я наагул усё, што зараз раблю, не абмяжоўваю межамі Беларусі.
Можна, канечне, было рабіць, і мне вельмі падабаюцца тыя, хто робіць, як гэта называецца, кансэрвы музычныя: кансэрвуюць традыцыю беларускую. Напрыклад, самы лепшы зь іх, на маю думку, — гэта “Ліцьвіны”. Але я так не магу і не хачу. Я беларускую музычную этнатрадыцыю і фолькавую традыцыю падаю ў выглядзе сучасных сусьветных нейкіх тэндэнцый”.
(Падбярэскі: ) “І адначасова, як на маю думку, гэта ўвод традыцыйнай беларускай музыкі ў кантэкст сучаснага сусьветнага музычнага мастацтва”.
(Паўлаў: ) “Гэта галоўная нашая задача — нашая, “Крыві”, “Тройцы”, праекту “Піт-Паф”, “Палаца”, “Юр’і” — абвесьціць усяму сьвету, што беларуская музычная традыцыя ня толькі існуе, а гэта адна з самых цікавых на сёньняшні дзень традыцый — таму што яна не распрацаваная.
Як, напрыклад, ірляндзкая музыка — яна ўжо выглядае як застольныя сьпевы, хаця напачатку гэта быў вельмі цікавы музычны напрамак. А нашая музыка яшчэ існуе ў такім першабытным выглядзе, і любыя яе апрацоўкі выглядаюць вельмі цікава, яны такія дзікія...”
(Падбярэскі: ) “І таму што гэтага яшчэ ніхто не рабіў. Рабілі, але зноў жа ў межах традыцыі”.
(Паўлаў: ) “Але гэта была такая саўдэпаўская традыцыя. І наагул не распрацоўвалася сама хваля фальклёру — яшчэ больш старажытная. А менавіта гэты фальклёр самы цікавы”.
