Заявы найвышэйшых дзяржаўных асобаў пра неабходнасьць будаўніцтва ў Беларусі атамнай электрастанцыі частка жыхароў Беларусі ня чула, многія ўвогуле не цікавяцца палітыкай, але значная колькасьць грамадзянаў імгненна адрэагавала на новыя ініцыятывы ўладаў. У гэтым яшчэ раз давялося пераканацца, пагутарыўшы з выпадковымі мінакамі на вуліцах гораду.
На тры ўмоўныя групы падзяліліся й меркаваньні адносна пэрспэктывы АЭС: ад гарачай падтрымкі да няўпэўненай згоды й рэзкага пратэсту. Найменшую групу склалі прыхільнікі атамнай энэргэтыкі — людзі пераважна сталага ўзросту альбо супрацоўнікі адміністрацыйнага апарату. Яны перакананыя, што адной з умоваў эканамічнага пад’ёму краіны зьяўляецца разьвіцьцё атамнай энэргэтыкі.
(Карэспандэнтка: ) “Як вы ставіцеся да ідэі будаўніцтва ў Беларусі атамнай электрастанцыі?”
(Сяргей Іванавіч: ) “Энэргетыка Беларусі ўсё роўна патрэбная. У ХХІ-м стагодзьдзі жывем. Можна выйсьці на міжнародны энэргетычны рынак, можна ж выйсьці”.
(Выкладчык: ) “З погляду продажу электраэнэргіі за мяжу бачу ў гэтым вялікі сэнс”.
(Малады чалавек: ) “Я — за. Будзем жыць як літоўцы, і гора ня будзем ведаць. Зірнеце — Швэцыя, Нямеччына, усе краіны маюць, а чаму мы не павінны мець?”
(Пэнсіянэр: ) “Трэба будаваць. Францыя на атамнай энэргетыцы. Расея. Ну, дзесьці народ бавіцца, пратэстуе — працаваць зь ім трэба”.
Зь меншым захапленьнем пра пэрспэктывы атамнагага разьвіцьця выказалася другая ўмоўная група людзей, якія згодныя, што без АЭС Беларусі не абысьціся, хоць і ёсьць іншыя крыніцы энэргіі. У выпадку ж будаўніцтва атамнай станцыі яны чакаюць ад уладаў гарантыяў бясьпекі.
(Карэспандэнтка: ) “Вашае меркаваньне адносна ідэі будаўніцтва АЭС?”
(Дзяўчына: ) “Гэта, канечне, патрэбна — хоць гэта й вельмі небясьпечна. Трэба ўсё добра пралічыць. Я лічу, што трэба”.
(Энэргетык: ) “У нас у Белаазёрску на Бярозаўскай станцыі колькі трэба газу, мазуту, а тут — бясплатная энэргія. Іншая рэч: трэба, каб яны далі гарантыі, што яна будзе небясьпечная”.
(Студэнт: ) “Калі яна патрэбная, значыць, трэба яе будаваць”.
(Вячаслаў: ) “Калі будзем бязь сьвета й цяпла, то лепей, каб была станцыя. Але калі можна купіць энэргію, то лепш безь яе”.
(Мужчына: ) “Рэч добрая, але ж тры дзейныя атамныя электрастанцыі знаходзяцца амаль што на нашай тэрыторыі”.
Найбольшая ж колькасьць грамадзянаў выказалі вельмі нэгатыўнае стаўленьне да магчымага будаўніцтва АЭС. Акрамя таго, яны перакананыя, што ў Беларусі існуюць іншыя крыніцы энэргіі, якія дзяржава ня можа альбо ня хоча выкарыстоўваць.
(Карэспандэнтка: ) “Як вы ставіцеся да ідэі будаўніцтва ў Беларусі атамнай электрастанцыі?”
(Мужчына: ) “Кепска стаўлюся. Мы ня можам справіцца зь бядой яшчэ на той электрастанцыі. Не дарасьлі яшчэ да такога аб’екту. Мы можам перайсьці на энэргію штучнага паліва, і гэтую працу могуць рабіць нафтавікі. Цяпер яны займаюцца пустой і непатрэбнай справай”.
(Другі мужчына: ) “Мы й так паміраем. У мяне двое дзяцей — не скажу, што ў іх добрае здароўе”.
(Студэнт: ) “Дрэнна стаўлюся. У нас і так у Беларусі кепскае экалягічнае становішча. А тут яшчэ й электрастанцыя. Я сёлета быў у Нямеччыне, дык там усталяваныя ветракі. Забясьпечваюць у гарадах амаль усе патрэбы”.
(Жанчына: ) “Канечне, адмоўна. Я толькі што зрабіла апэрацыю на шчытападобнай залозе. Я з Гомельскай вобласьці”.
(Вайсковец: ) “Адмоўна. У мяне трое дзяцей. Ня хочу, каб паўтарылася”.
(Жанчына: ) “Ужо столькі гэтай радыяцыі ад Чарнобылю. Людзі й так хварэюць і паміраюць. Не, не, не”.
(Іншая: ) “Вядома, ня варта. Нам дастаткова й Чарнобыльскай АЭС”.
(Карэспандэнтка: ) “Ці можна знайсьці іншыя крыніцы энэргіі?”
(Жанчына: ) “Для гэтага павінны працаваць навукоўцы. А каб яны працавалі, ім трэба стварыць неабходныя ўмовы. У такіх умовах, у якіх жывуць і працуюць нашыя навукоўцы, нічога стварыць немагчыма. У іх думкі пра хлеб надзённы й больш нічога”.
Паводле афіцыйнай статыстыкі, у выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС радыяцыйным попелам забруджана 23% ад агульнай тэрыторыі Беларусі. У “зоне” цяпер пражывае 5-я частка насельніцтва краіны. А гэта амаль 2 мільёны чалавек, у тым ліку дзеці.
Паводле сацыялягічных дасьледаваньняў, цяпер у Беларусі 85% дзяцей маюць захворваньні. Тым часам экспэрты ААН прагназуюць, што ў наступныя гады выпадкаў захворваньня шчытападобнай залозы будзе ня меньш за 8 тысяч.