Нават мытнікі прызнаюць, што лёс прадукцыі, якая ў сьпісах Мытнага камітэту значыцца як "патэнцыйна прапагандысцкая", залежыць ад суб’ектыўнай ацэнкі кожнага супрацоўніка. Маўляў, падзаконны акт "Аб парадку ўвозу й вывазу друкаванай, а таксама відэа- аўдыёпрадукцыі" складзены так, што кожны яго трактуе на свой лад.
Своеасаблівым лідэрам па канфіскаванай прадукцыі можна лічыць Малады Фронт: практычна кожная вандроўка маладафронтаўцаў за межы краіны суправаджаецца альбо канфіскацыяй матэр’ялаў, якія ўлада лічыць небясьпечнымі для свайго іміджу, альбо высаджваюць кагосьці зь сяброў арганізацыі на паўдарозе.
Вось якія меркаваньні з гэтай нагоды выказаў намесьнік кіраўніка Маладога Фронту Аляксей Шэін:
(Шэін: ) "Прыкладам, калі мы ехалі ў Маскву, канфіскавалі літаратуру без усялякіх тлумачэньняў. Яны не паказалі нават сваіх пасьведчаньняў".
(Карэспандэнт: ) "Входзіць, практычна кожная паездка за мяжу суправаджаецца непажаданымі "прыгодамі"?"
(Шэін: ) "Так. Варта кудысьці паспрабаваць выехаць — і нас так проста не выпускаюць".
(Карэспандэнт: ) "Чым вы гэта тлумачыце? Мо вашыя прозьвішчы ў адмысловых сьпісах?"
(Шэін: ) "Вядома. Мытнікаў папярэджваюць загадзя, бо разам заўсёды ходзяць супрацоўнікі КГБ. Таму, калі на нешта й спасылаюцца, то найчасьцей на інфармацыйную бясьпеку.
Што забіраюць? Літаратуру, агітацыйна-рэклямныя, аўдыё- і відэаматэрыялы. Калі мы апошні раз ехалі ў Чэхію, было прагледжана й праслухана практычна ўсё: шукалі небясьпечныя для рэжыму зьвесткі".
Частыя канфлікты з памежнымі ды мытнымі службамі мае большасьць апазыцыйных партыяў, рухаў ды асобных палітыкаў. Варта прыгадаць, што ў розны час асабістай ды партыйнай маёмасьці пазбаўляліся сябры Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі, праваабарончага цэнтру "Вясна", а таксама Анатоль Лябедзька, Генадзь Цярэня, Валеры Леванеўскі ды іншыя.
Лёс большай часткі "палітычнага канфіскату" даволі цьмяны. Як мне паведамілі ў Дзяржаўным мытным камітэце, экспрапрыяваная прадукцыя да адмысловага загаду захоўваецца на мытных складах. Потым яна можа трапіць у продаж па зьніжаных коштах (што здараецца вельмі рэдка) альбо зьнішчаецца як "сацыяльна шкодная". Вельмі рэдка апанэнты цяперашняй улады атрымлівалі сваю ўласнасьць назад.