Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Article 2001-01-23


Сяржук Сокалаў-Воюш, Прага

Дысыдэнцкі рух на Кубе становіцца ўсё больш небясьпечнай праблемай для рэжыму Фідэля Кастра.

Адмысловая Дырэкторыя, якая знаходзіцца ў Майямі (штат Флорыда) падтрымлівае кубінскіх дысыдэнтаў. Дырэкторыя сьведчыць, што летась на выспе было зафіксавана 400 акцыяў пратэсту.

У адкрытым лісьце блёк з больш як 70 дысыдэнцкіх групаў Кубы паведаміў, што толькі ў сьнежні ўлады выспы правялі звыш 270 арыштаў шараговых апазыцыянэраў, а 300 асобаў былі палітычна рэпрэсаванымі. У мінулым месяцы на Кубе арыштавалі трох швэдаў, двух літоўцаў і аднаго мэксыканца.

Гэткі чынам, арышт чэскіх палітыкаў – гэта апошняе зьвяно ў ланцугу змаганьня рэжыму Фідэля Кастра з іншадумствам.

“Апошнім часам, – піша Wall Street Journal іn Europe, – Кастра спрабаваў выставіць зьбяднелую Кубу як месца з добрым інвэстыцыйным кліматам”. Частка ягонай стратэгіі палягала ў тым, каб дазволіць замежным афіцыйным асобам сустракацца з дысыдэнтамі. Але цяпер Куба апынулася паміж міжнародным ціскам і ўпартым супрацівам з боку ўнутранай апазыцыі. “Арышт чэхаў, – робіць выснову газэта, – выглядае часткай новай стратэгіі, мэта якой скасаваць рост дысыдэнцкага руху”.

Калі апазыцыя выйдзе з-пад кантролю, ізаляваць яе можна будзе толькі падвойнымі намаганьнямі. Арышт мінулага тыдню паказвае, што Кастра гатовы ахвяраваць сваім крохкім іміджам у імя нэўтралізацыі замежных прадстаўнікоў, якія маглі б даваць матэрыяльную і маральную падтрымку кубінскім дысыдэнтам.

Але законы жыцьця не дазваляюць быць адначасна адкрытым і рэпрэсыўным. Намаганьні выглядаць цывілізаваным, жаданьне быць прызнаным як законны кіраўнік дзяржавы, спробы палепшыць турызм і прыцягнуць замежныя інвэстыцыі павелічваюць колькасьць кантактаў паміж замежнікамі і кубінцамі.

“Чэхі, – піша Wall Street Journal іn Europe, – прыехалі на Кубу як турысты. Так робяць шматлікія праваабаронцы, якія жадаюць маральна падтрымаць прыгнечанае насельніцтва. Тое, што Фідэль Кастра вымушаны быў паказаць сябе ў сапраўдных колерах, выстаўляе на першы плян вялікую маральную адказнасьць усясьветнай супольнасьці ў справе ціску на Кубу з мэтай падтрымаць тамтэйшае змаганьне за правы чалавека.

У абарону арыштаваных Івана Піліпа і Яна Бубэнэка выступіў Эўрапарлямэнт.

Арышты і затрыманьні чэскіх праваабаронцаў вядомыя і ў Беларусі.

На нашую просьбу прэзыдэнт чэскага фонду “Чалавек у нядолі” Шымон Панэк параўнаў кубінскую і беларускую сытуацыі:

(Панэк: ) “Пры ўсёй агіднасьці рэжыму Лукашэнкі, у Беларусі справы ўсё ж лепш, чым на Кубе. У Беларусь і зь Беларусі можна больш-менш вольна езьдзіць, там можна прынамсі трохі разьвіваць неафіцыйныя структуры і г.д. Але тое, што ў Беларусі справы крыху лепшыя – гэта ня значыць, што мы павінны былі б забыцца на яе: бо гэтая краіна – наша суседка і ў дадатак – апошняя дыктатура ў Эўропе пасьля падзеньня Мілошавіча. Так што калі чэскія грамадзяне і патрапляюць час ад часу ў небясьпечныя сытуацыі, дапамагаючы тым краінам, якія змагаюцца супраць дыктатараў – гэта сваеасаблівая сплата нашых уласных даўгоў: бо мы памятаем, як людзі з заходніх краінаў прыяжджалі ў Чэхаславаччыну да 89 году, каб дапамагаць дысыдэнтам, незалежным журналістам, прывозілі нейкія друкавальныя машынкі, кампутары, яшчэ нешта – карацей, рабілі ўсё, каб гэтыя змагары ў Чэхіі – як цяпер і ў Беларусі, і на Кубе – мелі хаця б нейкія сродкі, каб гэты супраціў працягваўся, і раней альбо пазьней прыводзіў да зьвяржэньня дыктатуры, якая была і тут”.

Гэта быў прэзыдэнт фонду “Чалавек у нядолі” Шымон Панэк.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG