Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Навіны 07 лютага 2000 г.


Юры Дракахруст, Менск

Расея гатовая ўжыць ядравую зброю ў выпадку, калі на Беларусь будзе напад з боку замежнае дзяржавы – пра гэта ў мінулую суботу паведаміў кіраўнік Беларусі Лукашэнка. 4 лютага пра гэта ж заявіў выконваючы абавязкі прэзыдэнта Расеі Ўладзімер Пуцін пад час прэзэнтацыі новае ваеннае дактрыны Расеі. Якія наступствы могуць мець гэтыя зьмены ў ваеннай палітыцы Масквы?

Патлумачыць зьмены ў расейскай ваеннай дактрыне я папрасіў дырэктара Расейскага цэнтру стратэгічных дасьледваньняў Андрэя Піянткоўскага. Ён нагадаў, што абавязацельства не ўжываць першымі ядравую зброю быў выдалены з расейскай ваеннай дактрыны яшчэ ў 1993 годзе.

Мой суразмоўца адзначыў, што гэты пункт і раней меў чыста прапагандысцкі характар. Нічога падобнага, дарэчы, ніколі не было ў ваенных дактрынах NATO і ЗША. У новай ваеннай дактрыне Расеі магчымасьць выкарыстаньня ядравай зброі першымі выказана яўна.

Гаворыць Андрэй Піянткоўскі:

"Як гаворыцца ў новым тэксьце дактрыны, "у выпадку пагрозы нацыянальнай бясьпецы і ў выпадку агрэсіі супраць Расеі, якую немагчыма спыніць іншымі сродкамі, Расея не адмаўляецца ад права выкарыстаць ядравую зброю". Новым момантам зьяўляецца тое, што ў словазлучэньне "агрэсія супраць Расеі" дадаткова ўстаўлена "агрэсія супраць Расеі і яе бліжэйшых хаўрусьнікаў". Відавочна, такім хаўрусьнікам зьяўляецца Беларусь. Гэта азначае, што кіраўніцтва дзьвюх краінаў разглядае Беларусь і Расею як адзіную абаронную прастору. Але з практычнага пункту гледжаньня любому сур'ёзнаму экспэрту зразумела, што з заходняга кірунку наступ праціўніка, які меў бы перавагу ў сілах, ані Беларусі, ані Расеі не пагражае", – лічыць дырэктар Расейскага цэнтру стратэгічных дасьледваньняў Андрэй Піянткоўскі.

На ягоную думку, нават апэрацыя ў Косава прадэманстравала хутчэй слабасьць, чым сілу Паўночна-Атлянтычнага альянсу, таму пагроза з Захаду падаецца дасьледніку выключанай.

Ён падкрэсьліў, што Беларусь у тэксьце дактрыны яўна ня ўзгадваецца. Пра тое, што размова йдзе пра ядравы "парасон" для Беларусі, заявіў Уладзімер Пуцін, а пазьней гэта пацьвердзіў і Лукашэнка.

На думку Андрэя Піянткоўскага, раскрыцьцё расейскага ядравага "парасону" для Беларусі не азначае, што ядравая зброя будзе разьмешчана на яе тэрыторыі. Мой суразмоўца падкрэсьліў, што гэта было б парушэньнем шэрагу міжнародных абавязацельстваў, прынятых на сябе як Беларусьсю, гэтак і Расеяй. Дырэктар цэнтру стратэгічных дасьледваньняў заўважыў, што размова йдзе пра магчымае ўжываньне толькі тактычнае ядравае зброі.

Іншая думка ў экс-міністра абароны Беларусі, генэрал-палкоўніка Паўла Казлоўскага. Ён лічыць, што з новай абароннай дактрыны Расеі якраз вынікае магчымасьць разьмяшчэньня ў Беларусі расейскае ядравае зброі, асабліва калі размова йдзе пра тактычную зброю.

Генэрал Казлоўскі падкрэсьліў, што стратэгічныя ракеты, сапраўды, ўсё роўна адкуль запускаць: іх радыюс дзеяньня – тысячы кілямэтраў, але радыюс дзеяньня тактычнае зброі – максімум трыста кілямэтраў. Такім чынам, – лічыць Павал Казлоўскі, – абараніць, напрыклад, заходнюю мяжу Беларусі тактычнымі ракетамі з Расеі проста немагчыма.

Нагадаем, што працягласьць тэрыторыі Беларусі ад заходняй да ўсходняй мяжы – прыблізна 600 кілямэтраў. З гэтага генэрал Казлоўскі робіць выснову, што новая расейская дактрына няяўна прадугледжвае ў пэўнай сытуацыі разьмяшчэньне расейскае ядравае зброі на тэрыторыі Беларусі. Паводле ягоных словаў, каб гэта ажыцьцявіць, ня трэба нават ствараць нейкую дадатковую ваенную інфраструктуру: хоць ядравая зброя зь Беларусі выведзеная, але засталіся носьбіты – артылерыйскія і ракетныя сыстэмы. Так што дастаткова будзе завезьці толькі ядравыя баепрыпасы для гэтых сыстэмаў.

Таму Павал Казлоўскі лічыць, што новая ваеная дактрына Расеі можа стварыць вялікую небясьпеку для Беларусі.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG