Мне падаецца, што адпаведнік гэтаму слову да гэтаму паняцьцю можна знайсьці
толькі на абшарах зьніклае краіны нязбытных "саветаў". Вядома ж, паўсюль
скажуць "закацілася Сонца" ці некуды "закаціўся мяч", але закатваць
у слоікі на зімовы схоў усялякае смакоцьце навучылася толькі "трудзяшчаеся"
людзтва.
Ад сярэдзіны лета аж да глыбокае восені шпарка закатваюцца ў
трохлітровікі ды меншыя іхныя браты гуркі, ягады, памідоры, грыбы ды салаты.
Вясковыя хаты й гарадзкія кватэры ператвараюцца ў кансэрвавыя заводы, прапахлыя
кропам, смародавым лістом ды воцатам.
У гаспадыняў нарэшце на языку ня плёткі, а зацятая пахвальба ці шкадаваньне:
"я сто літраў закатала", "а я ўсяго толькі сорак". І краю ня відно
гэтаму літражу. Мужчыны служаць аўтаматамі па закручваньні слоікаў.
З вакна ў вакно перадаюцца рэцэпты, тэхналёгіі, перапазычаюцца блішчастыя
накрыўкі ды прылады закатваньня.
Хітрыя майстры прыдумалі дзеля палёгкі й ашчаднасьці "раскатку", якая
дзівосным чынам вяртае скарыстанае накрыўцы былую моц і трывушчасьць. Цяпер
жывуць і слугуюць "крышкі" даўгавечна -- да іржавых дзіраў.
Здараецца, што закатачнае жыцьцё скаланаюць выбухі. Плады ірвуцца
зь няволі, аднак гаспадары зноў і зноў нястомна закатваюць у слоікі
пад шкло ўсё жывое -- навыперадкі. Быццам, закатаўшы рукавы, зацята
закатваюць-хаваюць няспраўджаную мару пра волю. Пра тую нязнаную
волю, пры якой кожны спаўняе сваю місію: вучоны ды мастак -- твораць, настаўнік
-- навучае, доктар -- лякуе, а завадчанін -- кансэрвуе для ўсіх садавіну-гародніну...
Але тое... Тое -- жытка лайдакоў, а мы -- "трудзяшчыеся" -- дружна закатваем
усё пад шаблонныя "крышкі".
Антаніна Хатэнка
Самае папулярнае
1