Віленскі акруговы адміністрацыйны суд сёньня абвясьціў вынікі разгляду скаргі Сьцяпана Захарчанкі на Дэпартамэнт міграцыі Літвы. Былы беларускі вайсковец, які прасіў ў Літве палітычнага прытулку, абскардзіў адмову Дэпартамэнта міграцыі. Суд задаволіў скаргу беларускага ўцекача і цяпер Дэпартамэнт міграцыі можа наноў разглядаць просьбу Сьцяпана Захарчанкі аб палітычным прытулку.
Гэта яшчэ не азначае станоўчага рашэньня аб прытулку ў Літве, а толькі тое, што Дэпартамэнт можа занава пачаць працэдуру разгляду справы Захарчанкі. Дэпартамэнт міграцыі можа пайсьці і іншым шляхам — не пачынаць перагляд просьбы аб палітычным прытулку Сьцяпана Захарчанкі, а абскардзіць цяперашняе рашэньне Віленскага адміністрацыйнага акруговага суду ў вышэйшай судовай інстанцыі. Гэтае рашэньне акруговага суду можа быць ў парадку апэляцыі абскарджанае цягам 14 дзён у Літоўскім вышэйшым адміністрацыйным судзе.
Паводле сёньняшняга рашэньня Віленскага суду, Дэпартамэнт міграцыі не сабраў дастаткова дадзеных аб становішчы ў Беларусі з праваабарончых інстытуцыяў, парушыў парадак і працэдуры разгляду просьбы аб прытулку і ня высьветліў належным чынам правы і абавязкі абодвух бакоў.
Увага СМІ, грамадзкасьці, праваабаронцаў да гэтай справы была проста паказальная
«Дэпартамэнт міграцыі (...) не расьсьледаваў і не ацаніў абставіны, з-за якіх ён (С.З.) пакінуў сваю краіну, не сабраў дастаткова дадзеных аб становішчы ў Беларусі з існуючых у Літве інстытуцыяў па абароне правоў чалавека», — гаворыцца ў прэс-рэлізе суду.
Прадстаўнік Дэпартамэнту міграцыі не прысутнічаў ні ў часе суду, ні ў часе абвяшчэньня судовага рашэньня. Ці будзе гэтая ўстанова абскарджваць рашэньне суду, ці пачне перагляд справы Сьцяпана Захарчанкі, пакуль не паведамляецца.
Тым ня менш, сёньня і ў шматлікіх літоўскіх журналістаў, якія прыйшлі ў суд, і ў праваабаронцаў і ў самога Сьцяпана Захарчанкі было адчуваньне першай перамогі.
«Я цяпер лягчэй сябе адчуваю, — сказаў Сьцяпан Захрачанка адразу пасьля абвяшчэньня рашэньня. — Я спадзяюся, што цяпер наноў разгледзяць маю справу ў Дэпартамэнце міграцыі, аб’ектыўна і адпаведна ўсім нормам. Думаю, што на вырашэньне справы паўплывала увага СМІ і дапамога праваабаронцаў».
«Вельмі добра ацэньваю гэтае рашэньне суду, такога мы і чакалі і прыкладалі ўсе намаганьні, каб яно было такім, — сказаў дырэктар Фонду абароны грамадзян і сябар Літоўскай Хэльсынскай групы Стасіс Каўшыніс. — Я мяркую, паводле ўсіх абставінаў, што апэляцыі ад Дэпартамэнту міграцыі ня будзе. Увага СМІ, грамадзкасьці, праваабаронцаў да гэтай справы была проста паказальная — каб так было ў дачыненьні да ўсіх, магчыма, Дэпартамэнт быў бы больш памяркоўны да тых, хто просіць ў іх дапамогі».
У чацьвер літоўскія міністры ўнутраных спраў і юстыцыі заклікалі Дэпартамэнт міграцыі перагледзець просьбу Сьцяпана Захарчанкі аб прытулку.
У нядзелю 14 кастрычніка ў Літве пройдуць парлямэнцкія выбары, але і калі зьменіцца ўрад, прыйдуць іншыя міністры, увага грамадзкасьці і СМІ, як мяркуе літоўскі праваабаронца, будзе гарантыяй таго, што ўнутраныя палітычныя зьмены не паўплываюць на стаўленьне да справы былога беларускага вайскоўца, які просіць у Літвы палітычнага прытулку.
Новая ўлада ў Літве, калі верыць рэйтынгам, будзе меней спачуваць беларускай апазыцыі.
«Хаця тэарэтычна, па нашых прагнозах, падобна, што новая ўлада ў Літве, калі верыць рэйтынгам, будзе меней спачуваць беларускай апазыцыі, чым цяперашні ўрад і цяперашні Сойм».
Генэральная пракуратура Літвы паведаміла, што атрымала некалькі зваротаў ад афіцыйнага Менску адносна Сьцяпана Захарчанкі, аднак падрабязьней гэта не камэнтуе.
Цяпер і надалей Сьцяпан Захарчанка будзе заставацца ў Цэнтры рэгістрацыі замежнікаў у Падбродзьдзі (Пабраде), які знаходзіцца непадалёк ад мяжы зь Беларусьсю. Ён атрымлівае штомесячную дапамогу ад літоўскага ўраду ў памеры 35 літаў (13,5 даляраў) і можа свабодна пакідаць Цэнтар, але не даўжэй чым, на 24 гадзіны. Літоўскія праваабаронцы мяркуюць, што для яго знаходзіцца там пад аховай больш бясьпечна, чым жыць самастойна.
У інтэрвію, якія зьявіліся праз год, Сьцяпан Захарчанка патлумачыў уцёкі тым, што зазнаў пагрозы і зьбіцьцё пасьля адмовы падпісваць ліст-абавязаньне страляць у выпадку атрыманьня загаду ва ўдзельнікаў мірных акцыяў пратэсту. Паводле былога выведніка, у выніку зьбіцьця ён трапіў у шпіталь, дзе яму зноў пагражалі, што жывым у частку ён можа не вярнуцца.
Міністэрства абароны Беларусі абвяргае зьвесткі Сьцяпана Захарчанкі пра тое, што ён лячыўся ў вайсковым шпіталі, дзе нібыта ягонаму жыцьцю пагражалі. Таксама сайт Мінабароны Беларусі паведамляе пра адмоўную характарыстыку Захарчанкі зь месца службы. Беларускае тэлебачаньне паказала інтэрвію з вайскоўцам, які абвяргаў словы Сьцяпана Захарчанкі.
Уцякач называе гэтыя камэнтары хлусьнёй.