Беларускія ўлады мусяць распрадаваць дзяржаўную маёмасьць, каб атрымаць новыя крэдыты. Аднак перамовы адносна анансаваных угодаў па продажы найбуйнейшых беларускіх прадпрыемстваў расейскім кампаніям працякаюць складана, бо афіцыйны Менск у аднабаковым парадку абстаўляе прыватызацыю цяжкавыканальнымі ўмовамі.
Урад Беларусі заяўляе пра гатовасьць прадаць расейскім кампаніям шэраг буйных прадпрыемстваў нафтахімічнай галіны, машынабудаўнічай і электроннай прамысловасьці. Але выказваньням чыноўнікаў супярэчыць рэальнасьць: ніводзін з патэнцыйных пакупнікоў на стратэгічныя аб'екты пакуль не дапушчаны. Зь якой прычыны — па вызначаных адрасах дакладна сказаць не бяруцца.
Тым ня меней, як кажа намесьнік генэральнага дырэктара заводу электроннай тэхнікі "Інтэграл" Мікалай Тарасевіч, падобнае супрацоўніцтва высокатэхналягічнаму прадпрыемству пайшло б толькі на карысьць:
"Гэта будзе цікава, калі насамрэч адбудзецца. Так, станоўчы момант, калі
мы будзем у чымсьці разам працаваць. Тым больш, самі разумееце, працуем мы больш на іх, чым на Беларусь. Так што ў нас інтарэс вельмі вялікі. Але я прыхільнік таго, каб казаць пра факт, калі ён сапраўды адбыўся. Вось тады будзе вынік. А пакуль ідуць перамовы, ніхто вам нічога ня скажа, і правільна зробіць. Перамовы вядуцца не дзеля таго, каб абмяркоўваць усім сьветам. Гэта ж ня тое, што выйшлі ў народ і пачалі ўсім расказваць. Ёсьць свае нюансы. Правільнае прадпрыемства лішняга расказваць ня будзе — гэта як нельга раней за тэрмін нараджаць".
У сьпісе на прыватызацыю, апроч згаданага "Інтэграла", фігуруюць Менскі аўтазавод, "Белтрансгаз", два нафтаперапрацоўчыя заводы, "Гродна Азот" і апэратар мабільнай сувязі МТС. Але ў ніводным выпадку калектывы гэтых прадпрыемстваў ня маюць права голасу пры вызначэньні сваёй будучыні.
Так, прадстаўнік гарадзенскага гіганта хімічнай прамысловасьці Аляксандар Лындаў кажа, што супрацоўнікі да перамоўнага працэсу не далучаныя, а таму і таямніцы прыватызацыі ад іх схаваныя. Нагадаю, што пасьля заяваў прэм'ер-міністра Міхаіла Мясьніковіча пра тое, што "Азотам" цікавяцца "Роснефть" і "Сибур", з Масквы паляцелі абвяржэньні — маўляў, толькі не ў цяперашняй эканамічнай сытуацыі:
"Калі перамовы і вядуцца, то, канечне, ня мной і не на "Азоце". Усё
адбываецца нашмат вышэй. Мы ведаем практычна столькі ж, колькі і вы, з паведамленьняў расейскіх сайтаў: спачатку Мясьніковіч сказаў адно, а праз пару гадзін зьявілася зусім іншая інфармацыя. Якая зь іх бліжэйшая да ісьціны — ня ведаю. Вы ж разумееце, што ўсё гэта ня наша ініцыятыва, і, адпаведна, ня намі вядзецца гэты працэс. Таму ў нас на прадпрыемстве інфармацыі наконт гэтага фактычна ніякай. Не магу гаварыць за выканаўцу абавязкаў гендырэктара, можа ў яе штосьці і ёсьць, але ў мяне няма і блізка".
Напярэдадні "Свабодзе" ў адміністрацыях наваполацкага "Нафтану" і Мазырскага нафтаперапрацоўчага заводу сказалі, што іх пра пляны прыватызацыі таксама ніхто не папярэджваў. Жыхар Наваполацку Анатоль Камбаеў, які доўгі час адпрацаваў у галіне энэргетыкі, кажа, што хоць "Нафтан" і горадаўтваральнае прадпрыемства, але тысячы яго супрацоўнікаў пра свае пэрспэктывы амаль нічога ня ведаюць:
"Народ маўчыць, народу ўсё роўна. Людзям галоўнае, каб сёньня далі на кавалак хлеба, пра заўтра ніхто ня думае. Атрымаць у час заробак, а далей не глядзяць. А што тычыцца прыватызацыі, то Лукашэнка даў каманду аб'яднаць "Нафтан" і хімкамбінат, каб прадаць іх у зьвязцы. Дагэтуль камбінат быў сам па сабе, там выпускалі плёнку, поліэтылен, але злучылі з нафтаперапрацоўкай. Аб'ядналі, відаць, каб больш грошай выручыць".
Карэспандэнт: "Заробкі на "Нафтане" параўнальна зь іншымі сфэрамі?.."
"На "Нафтане" яшчэ больш-менш, але таксама добра зрэзалі. Цяпер нібыта крыху дадалі, спаслаўшыся на тое, што "Нафтан" зарабляе валюту для ўсёй краіны. Да Новага году заробкі былі і па 1,5 мільёна рублёў, і па 2 мільёны. Але што Лукашэнка даў людзям перад выбарамі, тое ў гэтым годзе і забраў".
Аналітыкі выказваюць неразуменьне, чаму да прыватызацыі ў Беларусі запрашаецца выключна расейскі бізнэс — маўляў, гэта паставіць нацыянальную эканоміку яшчэ ў большую залежнасьць ад Расеі. Аднак эканамісты схільныя лічыць, што прычына палягае ў магчымасьці крэдытаваньня. Захад укладаць у рызыкоўную эканоміку ня хоча, а Масква з палітычных разьлікаў гатовая падтрымліваць цяперашні рэжым фінансава, каб кіраваць ім у межах сваіх палітычных і эканамічных патрэбаў.
Урад Беларусі заяўляе пра гатовасьць прадаць расейскім кампаніям шэраг буйных прадпрыемстваў нафтахімічнай галіны, машынабудаўнічай і электроннай прамысловасьці. Але выказваньням чыноўнікаў супярэчыць рэальнасьць: ніводзін з патэнцыйных пакупнікоў на стратэгічныя аб'екты пакуль не дапушчаны. Зь якой прычыны — па вызначаных адрасах дакладна сказаць не бяруцца.
Тым ня меней, як кажа намесьнік генэральнага дырэктара заводу электроннай тэхнікі "Інтэграл" Мікалай Тарасевіч, падобнае супрацоўніцтва высокатэхналягічнаму прадпрыемству пайшло б толькі на карысьць:
"Гэта будзе цікава, калі насамрэч адбудзецца. Так, станоўчы момант, калі
працуем мы больш на іх, чым на Беларусь ...
мы будзем у чымсьці разам працаваць. Тым больш, самі разумееце, працуем мы больш на іх, чым на Беларусь. Так што ў нас інтарэс вельмі вялікі. Але я прыхільнік таго, каб казаць пра факт, калі ён сапраўды адбыўся. Вось тады будзе вынік. А пакуль ідуць перамовы, ніхто вам нічога ня скажа, і правільна зробіць. Перамовы вядуцца не дзеля таго, каб абмяркоўваць усім сьветам. Гэта ж ня тое, што выйшлі ў народ і пачалі ўсім расказваць. Ёсьць свае нюансы. Правільнае прадпрыемства лішняга расказваць ня будзе — гэта як нельга раней за тэрмін нараджаць".
У сьпісе на прыватызацыю, апроч згаданага "Інтэграла", фігуруюць Менскі аўтазавод, "Белтрансгаз", два нафтаперапрацоўчыя заводы, "Гродна Азот" і апэратар мабільнай сувязі МТС. Але ў ніводным выпадку калектывы гэтых прадпрыемстваў ня маюць права голасу пры вызначэньні сваёй будучыні.
Так, прадстаўнік гарадзенскага гіганта хімічнай прамысловасьці Аляксандар Лындаў кажа, што супрацоўнікі да перамоўнага працэсу не далучаныя, а таму і таямніцы прыватызацыі ад іх схаваныя. Нагадаю, што пасьля заяваў прэм'ер-міністра Міхаіла Мясьніковіча пра тое, што "Азотам" цікавяцца "Роснефть" і "Сибур", з Масквы паляцелі абвяржэньні — маўляў, толькі не ў цяперашняй эканамічнай сытуацыі:
"Калі перамовы і вядуцца, то, канечне, ня мной і не на "Азоце". Усё
адбываецца нашмат вышэй. Мы ведаем практычна столькі ж, колькі і вы, з паведамленьняў расейскіх сайтаў: спачатку Мясьніковіч сказаў адно, а праз пару гадзін зьявілася зусім іншая інфармацыя. Якая зь іх бліжэйшая да ісьціны — ня ведаю. Вы ж разумееце, што ўсё гэта ня наша ініцыятыва, і, адпаведна, ня намі вядзецца гэты працэс. Таму ў нас на прадпрыемстве інфармацыі наконт гэтага фактычна ніякай. Не магу гаварыць за выканаўцу абавязкаў гендырэктара, можа ў яе штосьці і ёсьць, але ў мяне няма і блізка".
Напярэдадні "Свабодзе" ў адміністрацыях наваполацкага "Нафтану" і Мазырскага нафтаперапрацоўчага заводу сказалі, што іх пра пляны прыватызацыі таксама ніхто не папярэджваў. Жыхар Наваполацку Анатоль Камбаеў, які доўгі час адпрацаваў у галіне энэргетыкі, кажа, што хоць "Нафтан" і горадаўтваральнае прадпрыемства, але тысячы яго супрацоўнікаў пра свае пэрспэктывы амаль нічога ня ведаюць:
"Народ маўчыць, народу ўсё роўна. Людзям галоўнае, каб сёньня далі на кавалак хлеба, пра заўтра ніхто ня думае. Атрымаць у час заробак, а далей не глядзяць. А што тычыцца прыватызацыі, то Лукашэнка даў каманду аб'яднаць "Нафтан" і хімкамбінат, каб прадаць іх у зьвязцы. Дагэтуль камбінат быў сам па сабе, там выпускалі плёнку, поліэтылен, але злучылі з нафтаперапрацоўкай. Аб'ядналі, відаць, каб больш грошай выручыць".
Карэспандэнт: "Заробкі на "Нафтане" параўнальна зь іншымі сфэрамі?.."
"На "Нафтане" яшчэ больш-менш, але таксама добра зрэзалі. Цяпер нібыта крыху дадалі, спаслаўшыся на тое, што "Нафтан" зарабляе валюту для ўсёй краіны. Да Новага году заробкі былі і па 1,5 мільёна рублёў, і па 2 мільёны. Але што Лукашэнка даў людзям перад выбарамі, тое ў гэтым годзе і забраў".
Аналітыкі выказваюць неразуменьне, чаму да прыватызацыі ў Беларусі запрашаецца выключна расейскі бізнэс — маўляў, гэта паставіць нацыянальную эканоміку яшчэ ў большую залежнасьць ад Расеі. Аднак эканамісты схільныя лічыць, што прычына палягае ў магчымасьці крэдытаваньня. Захад укладаць у рызыкоўную эканоміку ня хоча, а Масква з палітычных разьлікаў гатовая падтрымліваць цяперашні рэжым фінансава, каб кіраваць ім у межах сваіх палітычных і эканамічных патрэбаў.
