Лінкі ўнівэрсальнага доступу

М.Бацян: “У нас, напэўна, таксама будуць чысьціць”


Міхаіл Бацян
Міхаіл Бацян
Міністэрства замежных спраў Баўгарыі адклікала на радзіму 13 паслоў. Як паведамляюць баўгарскія СМІ са спасылкай на прадстаўнікоў МЗС краіны, рашэньне прадыктаванае тым, што адкліканыя дыпляматы ў мінулым супрацоўнічалі са спэцслужбамі камуністычнай Баўгарыі. Паведамляецца, што ў лік адкліканых трапіў і Надзвычайны і Паўнамоцны пасол Баўгарыі ў Беларусі Захары Міцеў Радукаў.

У сьнежні спэцыяльная камісія апублікавала сьпіс больш як 190 імёнаў дыпляматаў, якія, як сьцьвярджалася, у мінулым працавалі або супрацоўнічалі са спэцслужбамі Народнай Рэспублікі Баўгарыі.

На пытаньні Свабоды адказвае былы дыплямат і журналіст-міжнароднік Міхаіл Бацян.

Знаткевіч: Наколькі ў дыпляматычнай практыцы гэта распаўсюджаная зьява – калі пасьля зьмены палітычнага рэжыму адбываецца, так бы мовіць, дыпляматычная чыстка тых, хто супрацоўнічаў са спэцслужбамі?

Бацян: Я абсалютна перакананы, што кожная краіна выкарыстоўвае дыпляматычны "дах" для сваіх спэцслужбаў. Я ўжо не кажу пра журналістаў-міжнароднікаў і г.д. Так што для мяне гэта не зьяўляецца нечым новым. Невядома, як у нас гэта адбудзецца, але таксама, напэўна, будуць некага чысьціць, я нават не сумняваюся.

Знаткевіч: Ці варта было б нешта падобнае рабіць у Беларусі?

Бацян: Гледзячы як гэта ўсё выглядае: калі чалавек сапраўды быў нейкім ворагам сваёй краіны – гэта адно, а іншая справа – калі чалавек хай нават і быў у спэцыяльных службах, але служыў сваёй краіне, нават пад гэтым дахам – дык чаму б не? Калі ён абараняў інтарэсы сваёй краіны...

Знаткевіч: Зразумела, што ва ўсе часы дыпляматычныя службы выкарыстоўваліся як прыкрыцьцё для шпіянажу, але наколькі прынята, што супрацоўнікамі спэцслужбаў зьяўляюцца самі амбасадары?
Мне здаецца, што шляхі да адступленьня спаленыя, і беларуская ўлада адрэзала сабе шляхі да кантактаў з Эўропай
Бацян: Вось гэта вельмі трывожна. Бо нават і ў савецкія часы супрацоўнікамі спэцслужбаў маглі працаваць другія, трэція асобы, але, мне здаецца, што амбасадарамі пасылаць супрацоўнікаў спэцслужбаў – да гэтага не павінна было даходзіць.

Знаткевіч: У часы, калі вы працавалі ў МЗС Беларусі, з вашай працы, з размоваў з калегамі – у якой ступені супрацоўніцтва са спэцслужбамі пашырана сярод беларускіх дыпляматаў, у якой ступені дыпляматы засьцерагаюцца, што спэцслужбы за імі сочаць?

Бацян: Адразу скажу, што я ніколі не супрацоўнічаў са спэцслужбамі. Я мог падазраваць, што нехта, напэўна, адносіцца да іх – магчыма, консул... Асабліва калі я працаваў у Польшчы як карэспандэнт Камсамольскай Праўды – я быў перакананы, што віцэ-консул зьяўляецца прадстаўніком спэцслужбаў, хаця мне ніхто аб гэтым не казаў.

Знаткевіч: Ці сочыце вы за цяперашнімі судовымі працэсамі за Плошчу?

Бацян: Сачу, і мне гэта вельмі баліць. Я ўжо чалавек перадпэнсійнага ўзросту, нікога не баюся, таму скажу: мне вельмі крыўдна за тое, што ў нас адбываецца. Я калісьці працаваў з Саньнікавым у МЗС, ведаю, што гэта вельмі разумны чалавек, і калі я гляджу на гэты "беспредел", я проста не магу...

Знаткевіч: Суд над Саньнікавым – наколькі вам праўдападобнымі падаюцца абвінавачаньні: чалавек, які быў намесьнікам міністра замежных спраў, арганізуе масавыя непарадкі – то бок, гвалтоўныя дзеяньні?

Бацян: Абсалютна непраўдападобнымі. Гэта высокародны, цікавы, разумны чалавек, якога я паважаю, шаную, ён прыяжджаў да мяне ў Вену, калі я там працаваў дарадцам беларускай амбасады. Я нават зьбіраў за яго подпісы, і за 13 вечароў сабраў 400 подпісаў. Людзі ахвоча падпісваліся, і з кім я ні размаўляў – можа, толькі 10-15 % былі на баку дзеючай улады. Гэта былі звычайныя дамы ў Малінаўцы, і каго я там толькі ня бачыў! Падпалкоўнік міліцыі – і той быў супраць. І таму, што я правёў сваё ўласнае сацыялягічнае дасьледаваньне, я перакананы, што ў нас, на жаль, нелегітымная ўлада.

Знаткевіч: Ёсьць меркаваньне, што вызваленьне тых, каго цяпер судзяць, можа быць толькі пад ціскам Эўропы. З вашага досьведу: наколькі беларуская улада рэагуе на дыпляматычны ціск?

Бацян: Мне здаецца, што шляхі да адступленьня спаленыя, і беларуская ўлада адрэзала сабе шляхі да кантактаў з Эўропай. Калі я гляджу на сёньняшнюю сытуацыю, у тым ліку з валютай, мяне ахоплівае жах: што ж з намі будзе, куды мы ідзем...
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG