Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Наста Рымашэўская: "Рана ці позна прэзыдэнтам бачу Віталя"


Сіла любога палітыка ня толькі ў арганізатарскіх здольнасьцях ды аратарскім майстэрстве, але і ў тылах, якія дазваляюць сканцэнтравацца на грамадзкіх ці дзяржаўных справах. Мы пачынаем сэрыю гутарак з жонкамі кандыдатаў у прэзыдэнты, якія напярэдадні выбараў добраахвотна ці вымушана дзеляць са сваімі мужчынамі ўсе цяжкасьці выбарчых баталіяў. Наколькі важная жаночая падтрымка для беларускіх кандыдатаў?

Першая нашая суразмоўніца — Наста Рымашэўская, жонка кандыдата ў прэзыдэнты, сустаршыні стваранай партыі "Беларуская хрысьціянская дэмакратыя" Віталя Рымашэўскага.



Галоўныя жанчыны ў жыцьці Віталя Рымашэўскага — несумненна, ягоная маці, якая жыве ў Бабруйску, а таксама жонка Наста і маленькая дачка Ева. Сям'я Рымашэўскіх жыве ў спальным раёне Менску, у аднапакаёвай кватэры. Абмежаваная жылплошча прымушае яе разьмяркоўваць ашчадна: на 16 квадратных мэтрах памясьціліся і калыска аднагадовай Евы, і працоўны куток кандыдата ў прэзыдэнты. Але па прыгажуні-гаспадыні адчуваецца: галоўнае — не мэтраж нерухомасьці, а блізкасьць у сям'і. І адчуваньня цеплыні тут сапраўды хапае.

— Наста, як нарадзілася сям'я Рымашэўскіх? Як пазнаёміліся, пры якіх абставінах? І чым Вас захапіў Віталь?

— У гэтым траўні будзе 10 гадоў, як мы ажаніліся. Пазнаёміліся ў брацтве моладзевым пры адным з праваслаўных храмаў. Віталь проста патэлефанаваў і запытаў, ці я моладзевая нацыяналістка, ці хачу я хадзіць на моладзевыя сустрэчы пры праваслаўным храме? Спачатку адзін да аднаго мы нават не прыглядаліся, а пасьля, з часам, заўважылі і пачалі сустракацца.

Мне заўсёды падабаліся людзі, якія чым-небудзь захапляюцца. І ён
Мне заўсёды падабаліся людзі, якія чым-небудзь захапляюцца.
захапляўся. Напрыклад, займаўся рэабілітацыяй Ларысы Геніюш, Караткевіча ў праваслаўнай царкве. Ён умеў людзей захапіць і ў гэтую працу ўключыць. Вось нейкія рысы ў ім спадабаліся: рашучасьць і проста цікавасьць да людзей. Мне здаецца, што нашая сям'я год ад году толькі мацнее. І гэта нягледзячы на тое, што мы радзей сталі бачыцца, чым раней. Але неяк узаемаразуменьне зьяўляецца.

— А што Вы, Наста, рабілі гэтыя 10 гадоў? Як увогуле разьвівалася Ваша кар'ера?

— Мы, па-першае, завочна разам вучыліся ў багаслоўскім інстытуце ў Маскве, разам езьдзілі на сэсіі. Таксама я вучылася ў магістратуры ў Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце, а пасьля працавала ў архіве літаратуры і мастацтва. Магістарскую працу ў ЭГУ я абараняла па законе аб рэлігіі. Дарэчы, зараз крыху сытуацыя зьмянілася ў тым сэнсе, што я, напрыклад, казала пра ўцісканьне іншых канфэсіяў — пратэстантаў, каталікоў. Зараз каталікі таксама актыўна займаюцца супрацай з уладай. І праваслаўныя, да прыкладу, не на першым месцы ў гэтай супрацы. Таму мая праца зараз ужо і ня вельмі актуальная, нягледзячы на тое, што прайшло толькі 6 гадоў.

— У таго, хто асабіста ня ведае Віталя Рымашэўскага, складаецца ўражаньне, што гэта чалавек досыць мяккі, якога можна схіліць да кампрамісу. Адчуваньне праўдзівае ці падманлівае?

— Ён адначасова і мяккі, але пры гэтым можа быць вельмі рашучы і імпульсіўны, у залежнасьці ад абставінаў. Але я б сказала, што гэта чалавек досыць гарманічны. Па-першае, ён перакананы, што яго пакліканьне — займацца палітыкай. А гэта вельмі важна, таму што ў яго ёсьць
Ён бясстрашны, ён упэўнены і ўмее прабачаць людзям.
упэўненасьць. Калі чалавек вагаецца, ён будзе менш рашучы, будзе чагосьці баяцца. А ён бясстрашны, ён упэўнены і ўмее прабачаць людзям.

Напрыклад, па сустрэчах заўважна. Калі ён рабіў сустрэчы з выбаршчыкамі, то людзі ж рознае кажуць, яны могуць пакрыўдзіць. Вось, напрыклад, я б крыўдзілася. А Віталь здольны зразумець гэтага чалавека і прабачаць. Бо ён ня жорсткі, у яго ёсьць любоў да людзей, якія маюць супрацьлеглую думку.


СЯМЕЙНАЯ НАРАДА


— А як прымалася рашэньне вылучацца ў прэзыдэнты? Ці была нейкая сямейная рада?

— Так, мы гэта абмяркоўвалі. Ня тое, што Віталь паставіў мяне перад фактам, ён сам пэўны час вагаўся. Але калі ён прыняў канкрэтна гэтае рашэньне, то я пагадзілася. Я давяраю ягоным рашэньням, бо пакуль што не было такога, што калі Віталь у чымсьці ўпэўнены, гэта ўрэшце не атрымлівалася.

— Ужо на цяперашнім этапе некаторыя кандыдаты ў прэзыдэнты заяўляюць, што нават абвешчаныя "лібэральнымі" выбары — насамрэч спэктакль. Вы верыце ў шчырасьць уладаў?

— Гэтай уладзе верыць нельга. І, безумоўна, гэта своеасаблівая клаўнада. Калі, прыкладам, ёсьць камэдыя, то гэта трагікамэдыя ў вельмі яскравым выяўленьні. Месца, дзе шмат людзей у нешта гуляюць. Шкада і іхняга часу,
Трэба ўдзельнічаць, перадусім каб людзі бачылі іншы шлях.
бо жыцьцё проста праходзіць, людзі "горшацца", і ў выніку людзей падманваюць такім вось спэктаклем. Але ж гэта жыцьцё, не тэатар. Што да таго, удзельнічаць ці ня ўдзельнічаць у гэтых выбарах? Трэба ўдзельнічаць, перадусім каб людзі бачылі іншы шлях. Бо нельга ўвогуле ўжо скласьці рукі. Як мая мама (пісьменьніца Галіна Каржанеўская — РС) кажа пра жабку, якая масла зьбівала, дык вось варта гэтай жабкай скакаць, каб нешта зьбіць...

— Вы ўсьведамляеце, што ў беларускіх умовах спроба супрацьстаяць уладзе — рашэньне ня з простых і можа мець непрагназаваныя наступствы?

— Мы ўсё дапускаем, але ўслых не абгаворваем. Навошта наперад нешта казаць? Мы ж ня ведаем насамрэч, што нас чакае. Каб мы ведалі, як Ларыса Геніюш казала, што будзе з намі наперадзе, то ніхто б ня выжыў. Таму жывем як жывем, і робім, што можам, у сёньняшніх варунках. Дарэчы, калі Віталь рыхтаваўся да выступу на тэлевізіі, Ева рэагавала, рэфлексавала. Была капрызная, бо, напэўна, штосьці перадаецца ад бацькоў. Прынамсі, ад маці, бо я, канечне, турбавалася.

— А як ставіцца ўся вялікая сям'я да гэтага рашэньня, бацькі Віталя і Вашыя?

— Бацькі Віталя (яны жывуць у Бабруйску) вельмі перажываюць: "навошта яму гэта патрэбна?". Проста яны ведаюць, чаго можна чакаць ад удзелу ў выбарах. Але яны яго падтрымліваюць. Чым больш кампанія набірае ход, тым больш яны становяцца актыўныя і больш упэўненыя ў Віталі.

ПРА ПАДАТКОВУЮ, ЯРМОШЫНУ І ТЭЛЕБАЧАНЬНЕ


— Яшчэ да акцыі 24 лістапада Віталя Рымашэўскага папярэдзілі пра недапушчальнасьць удзелу ў несанкцыянаваным мерапрыемстве, потым былі прапагандысцкія выпады, што, маўляў, мала задэкляраваў прыбыткаў. Пачалі "рыць яму" пад кандыдата?

— Яе пачалі даўно рыць, калі пасыпаліся ўсе гэтыя лісты, якія нас рэгулярна зь Евай будзяць — гэта паштальёнка прыносіць лісты з падатковай. Ужо пачала Ярмошына розныя выказваньні рабіць. Мне здаецца, што яны моцна раззлаваліся і ўжо сябе нават ня стрымліваюць.

— Вы згадалі Лідзію Ярмошыну… Павал Севярынец, які атрымліваў пасьведчаньне кандыдата ў прэзыдэнты замест Віталя Рымашэўскага, адмовіўся паціснуць руку Ярмошынай, дэманстратыўна паставіў перад сабой бел-чырвона-белы сьцяжок. Якое Ваша стаўленьне?


— Кожны чалавек, канечне, варты павагі. Але некаторыя ўчынкі і словы таго ня вартыя. Я памятаю, напрыклад, выпадак з гісторыі, калі жонка Янкі
Кожны чалавек, канечне, варты павагі. Але некаторыя ўчынкі і словы таго ня вартыя.
Купалы сустрэлася з Бэндэ. Яна з кімсьці ішла, зь нейкай жанчынай, і паціснула Бэндэ, кату, руку. І тая жанчына, паэтка, запыталася: "Як так? Ваш муж цярпеў ад гэтага чалавека, а вы яму паціснулі руку". Яна адказала, што паціснула руку, каб яго вершы далей выдаваліся. І я, памятаю, гэты ўчынак асудзіла. Унутрана мне падалося, што гэта было ня варта таго. Але гэта быў яе ўчынак. Я ня ведаю, як бы я паступіла на месцы Севярынца ці Віталя, але мне здаецца, што Павал зрабіў правільна.

— Не сумняваемся, што Вы глядзелі выступ мужа па тэлебачаньні. Як ацэньваеце прамову, ці ёсьць крытычныя заўвагі?

— Агулам мне спадабаўся выступ, але, канечне, хібы былі. Я сказала пра гэта Віталю, але ён і сам пра гэта ведае. Прыкладам, мне здаецца, што ягоны выступ па тэлевізіі на мясцовых саветах быў лепшы. Магчыма, з-за таго, што зараз быў просты эфір, альбо ён адчуваў большую адказнасьць, бо ўсё ж прэзыдэнцкія выбары. Зьмест — вельмі добры, мне спадабаліся тэмы, якія ён закрануў. Пры гэтым я ведаю, што ён добры выступоўца, але гэты выступ не на вышыні — ён можа лепей. Безумоўна, пятнаццацігадовага досьведу красамоўства ў яго няма, як ёсьць у пэўнай асобы.

— Вы нейкім чынам прыклалі руку да падрыхтоўкі тэксту?

— Частку тэксту ён мне начытваў, я набірала, але другую частку нам Ева папросту перашкаджала гэта рабіць. Таму другую частку ён сам набіраў, і я яе ня чула. Толькі калі ён начытваў тэкст, тады я некалькі заўваг зрабіла.



— Скажыце, Ева — "татава дачка"? У тым сэнсе, што Віталь яе песьціць ці, можа, наадварот, намагаецца трымаць у дысцыпліне?

— Віталь увогуле дзяцей любіць — і чужых і Еву. Мне здаецца нават, што калі б я яго ў чымсьці ня стрымлівала, то ён занадта б яе песьціў. Але пры гэтым ён можа сказаць строга, калі яна пачынае непатрэбшчыну рабіць. Канечне, калі тата прыходзіць, і яна чуе, што дзьверы замкнуліся — то толькі тата, яна пра ўсё на сьвеце забываецца. Дарэчы, пакуль што мы нават на чаргу ў садок ня сталі, бо ў Віталя няма ніяк часу заехаць і стаць на гэтую
Чым больш я займаюся зь Евай, тым больш я бачу недахопаў у дашкольных адукацыі і выхаваньні.
чаргу. Але, канечне, мы будзем шукаць групу беларускамоўную. Калі такой ня будзе, то будзем ствараць. Канечне, добра было б, калі б у нас былі садкі хатняга кшталту, там дзе па некалькі дзетак. Мы, напрыклад, хацелі б хадзіць на нейкія заняткі ў клюб дзіцячы. Ёсьць выдатныя клюбы, але там ізноў усе заняткі на рускай мове. Дзеткі там скачуць, там казкі — для дзетак добра разьвівацца. Але шкада, што няма альтэрнатывы. Чым больш я займаюся зь Евай, тым больш я бачу недахопаў у дашкольных адукацыі і выхаваньні. Зрэшты, і мэдычных таксама. З кніжкамі ў нас таксама праблема — у беларускамоўных кніжках мала ілюстрацый, і яны непрыгожыя.

— Вы згадвалі, што працавалі ў архіве літаратуры і мастацтва. Цяпер Вы даглядаеце Еву, але потым плянуеце туды вярнуцца?

— Ня ведаю, ці пляную туды вяртацца, хаця мне праца падабалася. Мне падабаліся тыя фонды, зь якімі я працавала. Шмат на каго інакш паглядзела, іншымі вачыма. Я апрацоўвала архіў Ермаловіча. Важна было паглядзець, якую працу правёў чалавек. Яго цяпер абвінавачваюць у непрафэсійным падыходзе, але ўвесь гэты почырк паказвае, як чалавек захоплены быў, расчытваў усе гэтыя летапісы і кнігі з благім зрокам. Гэта, канечне, варта пашаны.


ПРА РОЛЮ ПЕРШАЙ ЛЭДЗІ


— Наста, а ці ёсьць нейкі вобраз жонкі кіраўніка дзяржавы, які Вам падабаецца?

— Адразу скажу, што не падабаецца. Мне не падабаецца роля жонкі Сарказі, таму што, як мне здаецца, трошкі прыніжальна мець жонку за ляльку. У гэтым сэнсе, можа, мне чымсьці імпануе цяперашняя роля Гілары Клінтан. Але да гэтага таксама трэба дарасьці, прынамсі, буду спрабаваць. У нас, ведаеце, мне здаецца, гістарычна няма падобнага досьведу ў краіне. Магчыма, быў ня вельмі ўдалы яшчэ за савецкім часам досьвед з Раісай Гарбачовай, калі яна ў чымсьці падаўляла мужа…

— Што, па-вашаму, жонка можа дадаць да вобразу кандыдата ў прэзыдэнты? Вось, на прыкладзе Вашай сям'і?

— Ведаеце, калі жонка побач, увогуле два чалавекі побач, то яны
Калі два чалавекі побач, то яны "ўзаемапрасякальныя".
"ўзаемапрасякальныя": муж набіраецца таго, што ёсьць у жонкі, а жонка — таго, што ёсьць у мужа. Мне здаецца, што вось нашае сумеснае жыцьцё — дзесяць гадоў, мы адзін у аднаго нахапаліся добрых і благіх рэчаў. Вось, напрыклад, тая залішняя мяккасьць мая ўраўнаважваецца Віталёвай цьвёрдасьцю. І наадварот, Віталёва цьвёрдасьць — маёй мяккасьцю.

— Ці прымяралі ўжо на сябе ролю першай лэдзі? Чым рэальна маглі б займацца на гэтай сапраўды дзяржаўнай пасадзе?


— Мне б, канечне, хацелася зьвярнуць увагу на беларускую мову і культуру,
Мне б, канечне, хацелася зьвярнуць увагу на беларускую мову і культуру, на культуру ўвогуле.
на культуру ўвогуле. Таму працы будзе процьма. Я б хацела гэтым заняцца. Таму што, напрыклад, раней гэтае жыцьцё кіпела. Памятаю пачатак дзевяностых, калі была процьма праглядаў кіно, нейкія новыя пастаноўкі спэктакляў, нейкія выставы — выстава Гойі. Зараз жа ў гэтым нейкае балота.

— Якія чаканьні Вы асабіста зьвязваеце з будучымі выбарамі?

— Я бачу Віталя рана ці позна прэзыдэнтам. Таму што ў яго ўсе рысы характару, у яго пакліканьне — усё ёсьць. Я бачу сябе больш актыўнай у дапамозе яму і маім удзеле ў палітычным жыцьці. Я бачу сябе больш упэўненай зь Евай у пясочніцы — там, дзе не захлынаюць нас такія рускія "пацешкі". А там, дзе мы можам упэўнена таксама сьпяваць свае песьні на беларускай мове, нас разумеюць, на нас ня так зьвяртаюць увагу.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG