Пачалася падпісная кампанія. Зноў ідэалягічныя аддзелы райвыканкамаў рассылаюць «Пляны арганізацыйных мерапрыемстваў правядзеньня падпіскі на друкаваныя СМІ», даводзяць лічбы да прадпрыемстваў, арганізацыяў і ўстановаў.
Настаўніца адной са школ Барысаўскага раёну распавяла «Свабодзе»:
«Як толькі пачынаецца падпісная кампанія, гэта звычайна ў сьнежні, нам на школу з аддзелу адукацыі прыходзіць разнарадка ведамаснай і індывідуальнай падпіскі. Там прапісана, якую колькасьць і якія выданьні выпісвае аддзел. Аддзел звычайна за кошт дзяржавы выпісвае па мінімуме, умоўна кажучы, адну „Советскую Белоруссию“, адну „Народную асьвету“, а ўсё астатняе — індывідуальная падпіска».
І па ведамаснай, па індывідуальнай падпісцы даводзяцца канкрэтныя лічбы, колькі экзэмпляраў дзяржаўных выданьняў павінен выпісаць канкрэтны калектыў:
«Аддзел адукацыі таксама ж не са столі бярэ. Калі Таіса Іванаўна Данілевіч кажа, што норма — дзесяць,10 чалавек павінны выпісаць часопіс «Адукацыя Міншчыны», каб яго падтрымаць. Яшчэ ёсьць мясцовая газэта, заснавальнік якой выканкам. Гэта «Адзінства». Наша нежаданьне нікога не цікавіць, нам кажуць: «Вось у вас у сэктары працуе чатыры чалавекі, з вас — чатыры падпіскі на «Адзінства». І мы ідзем падпісвацца.
Вось так і падтрымліваюць дзяржаўную прэсу, выкарыстоўваючы адміністрацыйны рэсурс. Таіса Данілевіч — начальнік Упраўленьня адукацыі Менскага аблвыканкаму, і, натуральна, настаўнікі, чыноўнікі ад адукацыі вымушаны падпарадкоўвацца.
Падчас падпісной кампаніі рэдакцыі дзяржаўных выданьняў таксама падключаюцца да агітацыі, разьяжджаюцца па краіне з падарункамі. Распавядае былая супрацоўніца адной зь дзяржаўных газэт:
«Стварылі новыя службы, якія называюцца аддзеламі разьвіцьця ў „Советской Белоруссии“, у „Народнай газеце“, у „Рэспубліцы“. І гэтыя аддзелы рэгулярна камандзіруюць сваіх супрацоўнікаў, журналістаў, намесьнікаў рэдактара, і яны, узяўшы чайнікі, самавары, іншыя прызы, едуць па раёнах, паштальёнах, прадпрыемствах — угаворваць начальства, што трэба падпісвацца».
Даводзяць норму да паштальёнаў — падпісаць мінімум па 10-15 чалавек на «Советскую Белоруссию», «Звязду», «Беларускую ніву». Заахвочваюць супрацоўнікаў пошты — таксама ўзнагароджваюць прызамі тых, хто больш падпіша. Але нават кіраўніцтву ўжо надакучыла гэта прымусовая падпіска, кажа была супрацоўніца дзяржаўнага выданьня:
«Я сама з гэтым сутыкалася. Калі прыяжджаеш угаворваць раённае начальства, людзі кажуць: «Наагул вашу газэту мне выпісваць надакучыла, таму што і жонку на працы прымушаюць, і мне трэба выпісаць, лічбы давялі. А пасьля вас прыедзе „Рэспубліка“, потым „Звязда“, „Беларуская ніва“, і ўсе душаць. А яшчэ раёнку трэба выпісаць».
Вось і даводзіцца людзям ісьці на ўсялякія хітрыкі, бо прымусовая падпіска выліваецца ў даволі кругленькую суму. Распавядае настаўніца, якую прымушаюць выпісваць і спэцыялізаваныя «Настаўніцкую газету» і «Адукацыю Міншчыны», і «Советскую Белоруссию», і мясцовую раёнку:
«Голь жа на выдумку хітрая. Выпішуць на адзін месяц, а крыжыкі на квітку паставяць на тры. Альбо дамаўляюцца на пошце (асабліва ў каго там кум, брат, сват), што выпісваюць на месяц, а суму на пошце ставяць за тры месяцы, ведаючы, што прэтэнзіяў ня будзе ні ў каго. Альбо крыжыкі ставяць за тры месяцы».
Як кажуць, «багаты дзівіцца, чым бедны жывіцца».
Настаўніца адной са школ Барысаўскага раёну распавяла «Свабодзе»:
«Як толькі пачынаецца падпісная кампанія, гэта звычайна ў сьнежні, нам на школу з аддзелу адукацыі прыходзіць разнарадка ведамаснай і індывідуальнай падпіскі. Там прапісана, якую колькасьць і якія выданьні выпісвае аддзел. Аддзел звычайна за кошт дзяржавы выпісвае па мінімуме, умоўна кажучы, адну „Советскую Белоруссию“, адну „Народную асьвету“, а ўсё астатняе — індывідуальная падпіска».
І па ведамаснай, па індывідуальнай падпісцы даводзяцца канкрэтныя лічбы, колькі экзэмпляраў дзяржаўных выданьняў павінен выпісаць канкрэтны калектыў:
«Аддзел адукацыі таксама ж не са столі бярэ. Калі Таіса Іванаўна Данілевіч кажа, што норма — дзесяць,
Наша нежаданьне нікога не цікавіць.
Вось так і падтрымліваюць дзяржаўную прэсу, выкарыстоўваючы адміністрацыйны рэсурс. Таіса Данілевіч — начальнік Упраўленьня адукацыі Менскага аблвыканкаму, і, натуральна, настаўнікі, чыноўнікі ад адукацыі вымушаны падпарадкоўвацца.
Падчас падпісной кампаніі рэдакцыі дзяржаўных выданьняў таксама падключаюцца да агітацыі, разьяжджаюцца па краіне з падарункамі. Распавядае былая супрацоўніца адной зь дзяржаўных газэт:
«Стварылі новыя службы, якія называюцца аддзеламі разьвіцьця ў „Советской Белоруссии“, у „Народнай газеце“, у „Рэспубліцы“. І гэтыя аддзелы рэгулярна камандзіруюць сваіх супрацоўнікаў, журналістаў, намесьнікаў рэдактара, і яны, узяўшы чайнікі, самавары, іншыя прызы, едуць па раёнах, паштальёнах, прадпрыемствах — угаворваць начальства, што трэба падпісвацца».
Даводзяць норму да паштальёнаў — падпісаць мінімум па 10-15 чалавек на «Советскую Белоруссию», «Звязду», «Беларускую ніву». Заахвочваюць супрацоўнікаў пошты — таксама ўзнагароджваюць прызамі тых, хто больш падпіша. Але нават кіраўніцтву ўжо надакучыла гэта прымусовая падпіска, кажа была супрацоўніца дзяржаўнага выданьня:
«Я сама з гэтым сутыкалася. Калі прыяжджаеш угаворваць раённае начальства, людзі кажуць: «Наагул вашу газэту мне выпісваць надакучыла, таму што і жонку на працы прымушаюць, і мне трэба выпісаць, лічбы давялі. А пасьля вас прыедзе „Рэспубліка“, потым „Звязда“, „Беларуская ніва“, і ўсе душаць. А яшчэ раёнку трэба выпісаць».
Вось і даводзіцца людзям ісьці на ўсялякія хітрыкі, бо прымусовая падпіска выліваецца ў даволі кругленькую суму. Распавядае настаўніца, якую прымушаюць выпісваць і спэцыялізаваныя «Настаўніцкую газету» і «Адукацыю Міншчыны», і «Советскую Белоруссию», і мясцовую раёнку:
«Голь жа на выдумку хітрая. Выпішуць на адзін месяц, а крыжыкі на квітку паставяць на тры. Альбо дамаўляюцца на пошце (асабліва ў каго там кум, брат, сват), што выпісваюць на месяц, а суму на пошце ставяць за тры месяцы, ведаючы, што прэтэнзіяў ня будзе ні ў каго. Альбо крыжыкі ставяць за тры месяцы».
Як кажуць, «багаты дзівіцца, чым бедны жывіцца».
