З надыходам восені аматары сонца перабіраюцца ў салярыі, каб ня страціць летняга загару. Як сьведчаць адміністратары менскіх салярыяў, праблемаў з наведнікамі ў іх не было нават гэтым летам (за выключэньнем бадай што ліпеня), а цяпер, калі надышла халодная пара і сонца мала, тут настае сапраўдны бум. Ультрафіялетавыя промні маюць шэраг пазытыўных эфэктаў: яны нішчаць вірусы і бактэрыі, спрыяюць сынтэзу бялку, вітаміну D, фэрмэнтаў, гармонаў, засваеньню кальцыю. Таксама яны зьмяншаюць вязкасьць крыві, умацоўваюць касьцявую сыстэму, зьніжаюць узровень халестэрыну, падвышаюць імунітэт і паляпшаюць абменныя працэсы.
Тым часам шэраг вядучых брытанскіх ды амэрыканскіх дэрматолягаў кажуць, што салярыі могуць выклікаць псыхалягічную залежнасьць.
Як дэманструюць вынікі апытаньня, праведзенага брытанскімі адмыслоўцамі на чале з доктарам Дэвідам Фішэрам, пад крытэрыі залежнасьці падпалі прыкладна 40% апытаных аматараў салярыю. Такія людзі псыхалягічна схільныя да трывогі, дэпрэсіі, а таксама наркотыкаў, алькаголю ды іншых рэчаў, якія выклікаюць залежнасьць.
Паводле Стыва Фэлдмана, амэрыканскага лекара-дэрматоляга з факультэту мэдыцыны ўнівэрсытэту Ўэйк-Форэст, прычынай залежнасьці ад загару могуць быць эндарфіны, якія вылучаюцца пад узьдзеяньнем ультрафіялетавых промняў і выклікаюць у чалавека станоўчыя эмоцыі. У выніку людзі часьцей і рэгулярней ходзяць у салярый ды праводзяць там больш часу.
Трывогу адмыслоўцаў, аднак, выклікае ня толькі псыхалягічная залежнасьць. Як перакананыя Дэвід Фішэр, Стыў Фэлдман ды шмат якія іншыя аўтарытэтныя дэрматолягі, рызыка ўзьнікненьня раку ў аматараў салярыю прыкладна гэткая ж, як і ў курцоў альбо ў тых, чыя праца зьвязаная з азбэстам ці фармальдэгідам.
Паводле апошніх дадзеных Міжнароднага агенцтва дасьледаваньня раку, што супрацоўнічае з Усясьветнай арганізацыяй аховы здароўя, наведнікі салярыяў, якім менш за 30 гадоў, маюць падвышаную на 75% рызыку захварэць на рак скуры. Колькасьць выпадкаў такога агрэсіўнага захворваньня, як мэлянома скуры, сярод маладых жыхарак шэрагу заходнеэўрапейскіх краін ды ЗША ў пэрыяд 1973 па 2004 год (калі ў гэтых рэгіёнах адбываўся бум салярыяў) амаль патроілася. Істотна павялічылася і колькасьць хворых на мэляному сятчаткі вока.
Каб запабегчы пагрозе раку скуры, УААЗ заклікала з большай пільнасьцю ставіцца да салярыяў. Пэўныя краіны ўжо адрэагавалі на гэты заклік. Так, ад мінулага году ў Нямеччыне дзейнічае закон, які забараняе наведваць салярыі тым, хто не дасягнуў 18 гадоў. Паводле дадзеных нямецкіх дэрматалягічных арганізацый, раней у салярыях рэгулярна загаралі каля 4 мільёнаў непаўналетніх немцаў.
Абмежаваньні для моладзі на наведваньне салярыю дзейнічаюць таксама ў Нідэрляндах, Фінляндыі, краінах Балтыі. У Латвіі для таго, каб пазагараць у салярыі, непаўналетнія мусяць мець пры сабе дакумэнт, які сьведчыць асобу, і даведку-дазвол ад сямейнага лекара або дэрматоляга. Такая даведка сапраўдная на працягу 6 месяцаў.
Акрамя таго, латвійскі ўрад абавязаў уладальнікаў салярыяў да 1 студзеня 2011 году ўсталяваць лямпы, максымальнае выпраменьваньне якіх не перавышае 0,3 вата на 1 кв.м. Тым часам, паводле дадзеных мясцовага Цэнтру абароны правоў спажыўца, летась праверку ўзроўню выпраменьваньня лямпаў праігнаравалі 93% фірмаў, якія прапануюць паслугі салярыяў.
У Беларусі такога закону няма. Салёнаў штучнага загару ў Менску ды іншых беларускіх гарадах усё больш. Ці ня ў кожным зь іх прысутнічае рэкляма — маўляў, тут нядаўна набылі самыя сучасныя і бясшкодныя лямпы. Можна азнаёміцца і з памяткай-папярэджаньнем пра магчымыя наступствы ўзьдзеяньня штучнага сонца. Вызначаюцца катэгорыі людзей, якім ня раяць наведваць салярыі. Сярод іх — і непаўналетнія. Даведак ад лекараў і пасьведчаньняў асобы ад кліентаў салярыяў ніхто не патрабуе.
Тым часам беларускія адмыслоўцы-анколягі ў Бараўлянах канстатуюць, што хворых на мэляному скуры зьяўляецца ўсё больш. Паводле мэдыкаў, пухлінныя працэсы апошнім часам актывізаваліся ня толькі з-за вялікай колькасьці салярыяў, але і ў сувязі з анамальнай сьпёкай, якая назіралася сёлета. Спэцыялісты лічаць, што беларусам трэба вельмі асьцярожна ставіцца да сонечных ваннаў.
Ці прапануе штосьці сучасная мэдыцына тым, хто жыве ва ўмовах дэфіцыту сонца? Бо, акрамя згаданых эндарфінаў і карысных вітамінаў, УФ-прамяні спрыяюць выпрацоўцы мэляніну. Гэты прыродны радыепратэктар бароніць нас ад наступстваў гама-апраменьваньня і спрыяе вывядзеньню з арганізму радыеактыўных рэчываў.
Як даказалі дасьледаваньні групы навукоўцаў на чале з доктарам Дэвідам Фішэрам, атрымаць загар бяз сонца ці салярыю ўсё ж можна. Дзеля гэтага распрацаваны новы мэдычны прэпарат, які можа выкарыстоўвацца як у мэдычных, так і ў касмэтычных мэтах.
Як сьведчыць брытанскі дэрматоляг і адзін з распрацоўнікаў прэпарату Дэвід Фішэр, "асноўная нашая мэта — павелічэньне выпрацоўкі скурай чалавека мэляніну, які б абараніў яе ад шкоднага УФ-выпраменьваньня і, як вынік, ад раку скуры. Гэта дазволіць ня толькі павялічыць ахоўныя якасьці скуры, але і пазбавіць людзей ад неабходнасьці загараць у салярыях або на сонцы".
Тым часам шэраг вядучых брытанскіх ды амэрыканскіх дэрматолягаў кажуць, што салярыі могуць выклікаць псыхалягічную залежнасьць.
Як дэманструюць вынікі апытаньня, праведзенага брытанскімі адмыслоўцамі на чале з доктарам Дэвідам Фішэрам, пад крытэрыі залежнасьці падпалі прыкладна 40% апытаных аматараў салярыю. Такія людзі псыхалягічна схільныя да трывогі, дэпрэсіі, а таксама наркотыкаў, алькаголю ды іншых рэчаў, якія выклікаюць залежнасьць.
Паводле Стыва Фэлдмана, амэрыканскага лекара-дэрматоляга з факультэту мэдыцыны ўнівэрсытэту Ўэйк-Форэст, прычынай залежнасьці ад загару могуць быць эндарфіны, якія вылучаюцца пад узьдзеяньнем ультрафіялетавых промняў і выклікаюць у чалавека станоўчыя эмоцыі. У выніку людзі часьцей і рэгулярней ходзяць у салярый ды праводзяць там больш часу.
Трывогу адмыслоўцаў, аднак, выклікае ня толькі псыхалягічная залежнасьць. Як перакананыя Дэвід Фішэр, Стыў Фэлдман ды шмат якія іншыя аўтарытэтныя дэрматолягі, рызыка ўзьнікненьня раку ў аматараў салярыю прыкладна гэткая ж, як і ў курцоў альбо ў тых, чыя праца зьвязаная з азбэстам ці фармальдэгідам.
Салярый непажаданы для тых, каму менш за 30
Паводле апошніх дадзеных Міжнароднага агенцтва дасьледаваньня раку, што супрацоўнічае з Усясьветнай арганізацыяй аховы здароўя, наведнікі салярыяў, якім менш за 30 гадоў, маюць падвышаную на 75% рызыку захварэць на рак скуры. Колькасьць выпадкаў такога агрэсіўнага захворваньня, як мэлянома скуры, сярод маладых жыхарак шэрагу заходнеэўрапейскіх краін ды ЗША ў пэрыяд 1973 па 2004 год (калі ў гэтых рэгіёнах адбываўся бум салярыяў) амаль патроілася. Істотна павялічылася і колькасьць хворых на мэляному сятчаткі вока.
Колькасьць маладых людзей з ракам скуры за апошнія 30 гадоў сама мала патроілася.
Каб запабегчы пагрозе раку скуры, УААЗ заклікала з большай пільнасьцю ставіцца да салярыяў. Пэўныя краіны ўжо адрэагавалі на гэты заклік. Так, ад мінулага году ў Нямеччыне дзейнічае закон, які забараняе наведваць салярыі тым, хто не дасягнуў 18 гадоў. Паводле дадзеных нямецкіх дэрматалягічных арганізацый, раней у салярыях рэгулярна загаралі каля 4 мільёнаў непаўналетніх немцаў.
Абмежаваньні для моладзі на наведваньне салярыю дзейнічаюць таксама ў Нідэрляндах, Фінляндыі, краінах Балтыі. У Латвіі для таго, каб пазагараць у салярыі, непаўналетнія мусяць мець пры сабе дакумэнт, які сьведчыць асобу, і даведку-дазвол ад сямейнага лекара або дэрматоляга. Такая даведка сапраўдная на працягу 6 месяцаў.
Акрамя таго, латвійскі ўрад абавязаў уладальнікаў салярыяў да 1 студзеня 2011 году ўсталяваць лямпы, максымальнае выпраменьваньне якіх не перавышае 0,3 вата на 1 кв.м. Тым часам, паводле дадзеных мясцовага Цэнтру абароны правоў спажыўца, летась праверку ўзроўню выпраменьваньня лямпаў праігнаравалі 93% фірмаў, якія прапануюць паслугі салярыяў.
У Беларусі такога закону няма. Салёнаў штучнага загару ў Менску ды іншых беларускіх гарадах усё больш. Ці ня ў кожным зь іх прысутнічае рэкляма — маўляў, тут нядаўна набылі самыя сучасныя і бясшкодныя лямпы. Можна азнаёміцца і з памяткай-папярэджаньнем пра магчымыя наступствы ўзьдзеяньня штучнага сонца. Вызначаюцца катэгорыі людзей, якім ня раяць наведваць салярыі. Сярод іх — і непаўналетнія. Даведак ад лекараў і пасьведчаньняў асобы ад кліентаў салярыяў ніхто не патрабуе.
Тым часам беларускія адмыслоўцы-анколягі ў Бараўлянах канстатуюць, што хворых на мэляному скуры зьяўляецца ўсё больш. Паводле мэдыкаў, пухлінныя працэсы апошнім часам актывізаваліся ня толькі з-за вялікай колькасьці салярыяў, але і ў сувязі з анамальнай сьпёкай, якая назіралася сёлета. Спэцыялісты лічаць, што беларусам трэба вельмі асьцярожна ставіцца да сонечных ваннаў.
Таблетка замест сонца і салярыю
Ці прапануе штосьці сучасная мэдыцына тым, хто жыве ва ўмовах дэфіцыту сонца? Бо, акрамя згаданых эндарфінаў і карысных вітамінаў, УФ-прамяні спрыяюць выпрацоўцы мэляніну. Гэты прыродны радыепратэктар бароніць нас ад наступстваў гама-апраменьваньня і спрыяе вывядзеньню з арганізму радыеактыўных рэчываў.
Як даказалі дасьледаваньні групы навукоўцаў на чале з доктарам Дэвідам Фішэрам, атрымаць загар бяз сонца ці салярыю ўсё ж можна. Дзеля гэтага распрацаваны новы мэдычны прэпарат, які можа выкарыстоўвацца як у мэдычных, так і ў касмэтычных мэтах.
Як сьведчыць брытанскі дэрматоляг і адзін з распрацоўнікаў прэпарату Дэвід Фішэр, "асноўная нашая мэта — павелічэньне выпрацоўкі скурай чалавека мэляніну, які б абараніў яе ад шкоднага УФ-выпраменьваньня і, як вынік, ад раку скуры. Гэта дазволіць ня толькі павялічыць ахоўныя якасьці скуры, але і пазбавіць людзей ад неабходнасьці загараць у салярыях або на сонцы".
