Сёньня рэгіянальныя карэспандэнты “Свабоды” высьвятлялі, ці выклікала пастанова Мінэканомікі № 141 якія-небудзь зьмены на спажывецкім рынку?
МЕНШЧЫНА
Прадпрымальнік Віктар Крываль утрымлівае ў райцэнтры Ўзда сваю прыватную харчовую краму. Сёньня ён патлумачыў “Свабодзе”, што так званая лібэралізацыя цэнаў не паўплывае на ягоны бізнэс:
Прыватны прадпрымальнік забясьпечвае райцэнтар таньнейшымі харчамі.
“Я якраз асабіста прадаю сацыяльна значныя тавары і лічу, што кошты на іх надалей будуць яшчэ зьмяншацца, бо ў людзей няма грошай”.
Віктар Крываль завозіць у райцэнтар хлеб са сталіцы, а таксама муку, макароны, цукар, соль. На гэтыя тавары, а таксама субпрадукты з курэй, вараныя каўбасы, сьвежых карпаў, салёную рыбу і яшчэ больш як 40 найменьняў харчоў гандлёвыя надбаўкі засталіся ранейшымі.
МАГІЛЁЎШЧЫНА
Не мянялі сёньня цэтлікі і ў магілёўскіх крамах. Гандляры цьвердзяць, што падвышаць цэны немэтазгодна, бо з-за крызісу значна ўпала
Пытаньне павышэньня цэнаў, як сьцьвярджаюць гандляры, нават не разглядаецца.
“Крызіс, беспрацоўе ёсьць, і частка прадпрыемстваў працуе ў няпоўную сілу, таму сэнсу вялікага павышаць цэны няма. Мы тады наагул адаб’ем пакупніка. Асноўныя ж тавары ўсё адно засталіся пад рэгуляваньнем дзяржавы, гэтак званы сацыяльны кошык. А дарагія тавары не заўжды даступныя для простага пакупніка”, — паведамілі ў кіраўніцтве адной з магілёўскіх гандлёвых сетак.
У магілёўскай арганізацыі таварыства спажыўцоў ня надта вераць у шчырасьць гандляроў:
“Хаця й заклікаюць усіх, каб не накручвалі цэны, але ж я ўпэўнены, што цэны падскочаць. На многія тавары цэны й так ужо падрасьлі з-за крызісу. Лядоўня расейская каштавала мільён, а цяпер — мільён чатырыста. Пральныя машыны таксама падаражэлі працэнтаў на трыццаць ужо сёлета. Калі цэны пусьцяць у свабоднае плаваньне, то, канечне, перагібы будуць”, — зазначае кіраўнік арганізацыі Васіль Чорны.
У магілёўскім прадпрымальніцкім асяродзьдзі скасаваньне надбаўкі пакуль камэнтуюць стрымана. Прагназаваць рост цэнаў не бяруцца. Спадзяюцца, што стрымаць іх дапаможа канкурэнцыя, аднак прызнаюць, што ўмоваў для яе роўнасьці няма. Гаворыць прадпрымальнік Алег:
“Як мы гандлюем не харчовымі таварамі, то ў нас ёсьць канкурэнцыя. Натуральна, што ў нас цэны — “плывуны”. Для пакупніка гэта добра. Але, хутчэй за ўсё, канкурэнцыя не спрацуе, прынамсі напачатку. У змовы будуць уступаць, не бяз гэтага ж, вядома. У нас жа не заўжды крамы згаджаюцца прымаць прадукцыю з другой вобласьці, таму канкурэнцыя — ня думаю, што будзе такой, якой хацелася б”.
ГАРАДЗЕНШЧЫНА
Прыватныя прадпрымальнікі і працаўнікі дзяржаўнага гандлю на Гарадзеншчыне сёньня практычна ніякім чынам не адрэагавалі на тое, што цэны ў краіне сталі вольнымі. Тлумачыць Міхал Карневіч.
У гарадзенскай краме бытавой тэхнікі дзень пачаўся як звычайна. Пытаюся ў прадавачкі, ці не павысіліся кошты на пральныя машыны.
Спадарыня: “А хто вам сказаў, што кошты падвышаюцца? Я нічога ня чула”.
Цікаўлюся ў іншай краме: ці не зьмяніліся кошты на кампутары, ноўтбукі, аксэсуары для іх?
Спадарыня: “Не, я ня ў курсе, першы раз ад вас чую пра гэта”.
У адной з найбуйнейшых будаўнічых крамаў дырэктар ведае пра зьмены з цэнамі, але рэагуе на гэта абыякава. Вось што кажа спадар Валеры:
“Не, мы ня будзем больш павышаць кошты, бо і так слабыя продажы. Мы нічога кардынальна не зьмяняем, у нас нізкія цэны, і яны пакуль такімі застаюцца”.
У мэблевай краме дырэктарка Ірына кажа, што пакуль на адмену памеру надбавак тут ніяк не адрэагавалі.
Спадарыня: “Нічога мы не падвышаем, усё стаіць як ёсьць, сядзім, чытаем пастанову. У нас нармальныя цэны, трэба толькі, каб людзі прыходзілі і куплялі. А кошты трэба было рабіць вольнымі раней, цяпер трэба толькі апускаць кошты”.
Спадарыня Ірына распавядае, што з увядзеньнем новага ўказу аб арэндзе ім давядзецца плаціць больш грошай, што значна адаб’ецца на продажах. Другая праблема — дарагоўля ў беларускіх вытворцаў.
Спадарыня: “Беларускі тавар, на жаль ня так купляюць, як імпартовы. Толькі падушкі, коўдры ды яшчэ прадукцыю шклозавода “Нёман”, бо яна танная. А ўсё астатняе... Людзі хочуць якасны тавар. А ў нас кошты на беларускія тавары даражэйшыя, чым на імпартныя”.
На рынку “Карона” нешматлюдна, дзе-нідзе ходзяць пакупнікі. Спадар, які гандлюе адзеньнем, кажа, што наагул невядома, што будзе
Спадар: “Цэны пакуль засталіся тыя самыя. Гандаль ідзе вельмі слаба. Відаць, што ў людзей няма грошай. Мне здаецца, што падымаць іх ужо няма куды, і апускаць не выходзіць, паколькі збанкрутуюць вытворцы”.
Гэты крок да лібэралізацыі не настолькі значны й упэўнены, як гэта прапагандуюць беларускія чыноўнікі.
Па камэнтар “Свабода” зьвярнулася да Віктара Гарбачова — старшыні грамадзкага аб'яднаньня “За свабоднае разьвіцьцё прадпрымальніцтва”, якое зарэгістравана ва Ўкраіне. Суразмоўца лічыць, што цяперашняя частковая лібэралізацыя мусіць набываць працяг:
Увогуле, крок наперад зроблены. Аднак гэты крок не настолькі значны і ўпэўнены, як гэта прапагандуюць чыноўнікі”.
