Аляксандар Лукашэнка адмовіўся ехаць на саміт Дамовы аб калектыўнай бясьпецы СНД і пры гэтым Беларусь адмовілася падпісаць пагадненьне аб стварэньні супольных сілаў хуткага рэагаваньні ў межах гэтай ваеннай арганізацыі.
Цяперашні малочны канфлікт – ня першы і магчыма ня самы жорсткі ў двухбаковых адносінах, але ўпершыню Менск наўпрост зьвязвае эканамічнае супрацоўніцтва з ваенным, закранае тую сфэру, якая заставалася недатыкальнай у разгар газавай вайны 2004 году і нафтавай –2007-га. Да таго ж Лукашэнка аддаў загад фактычна аднавіць мытную мяжу з Расеяй ці прынамсі некаторыя яе элемэнты. І гэтага не было ў ранейшых канфліктах. Чаму цяпер канфлікт ахапіў фактычна ўсе сфэры двухбаковага супрацоўніцтва, чаму Лукашэнка, фігуральна кажучы, пачаў рэзаць “сьвяшчэнных кароваў”?
На першы погляд прычына – крытычнасьць сытуацыі, паводле ацэнак экспэртаў замяніць расейскі малочны рынак , па меншай меры ў хуткім часе, для Беларусі наўрад ці магчыма. Але газавы ці нафтавы крызысы былі ня менш, калі ня больш крытычнымі – расейскі газ таксама няма чым замяніць, а безь яго ўстала б ня толькі малочная, а ўся беларуская вытворчасьць.
Я мяркую, што зараз Менск пачаў гуляць усімі козырамі таму, што ў яго зьнешняй палітыкі зьявілася заходняе вымярэньне, зьявілася геапалітычная альтэрнатыва. Прычым, апошняе рашэньне МВФ аб новым крэдыце для Беларусі сьведчыць пра тое, што партнэрства Беларусі з ЭЗ – ня толькі сымбалі і жэсты. Нармалізацыя адносінаў Менску з Эўропай – гэта і прычына канфлікту з Расеяй і тлумачэньне паводзінаў у канфлікце. Калі зараз Менск ня вытрывае, не прымусіць Маскву зьмірыцца з новай геапалітычнай рэальнасьцю, якая склалася пасьля далучэньня Беларусі да партнэрства, ён прайграе ўсё. Таму і выкідаюцца старшыя козыры, таму і рэжуць, ці пагражаюць зарэзаць “сьвяшчэнных кароваў”.
Наколькі ж балючымі для Расеі зьяўляюцца гэтыя крокі афіцыйнага Менску? Гэтыя крокі для Масквы даволі непрыемныя. Паводле статусу АДКБ прынцыповыя, непрацэдурныя рашэньні прымаюцца ў гэтым ваенным саюзе кансэнсусам. Праўда, на Ўсходзе галоўнае ня тэкст, а кантэкст – міністар замежных справаў Расеі Сяргей Лаўроў заявіў, што сілы хуткага рэагаваньня можна стварыць і бяз згоды Беларусі. І сапраўды, 14 чэрвеня пагадненьне было падпісанае іншымі ўдзельнікамі дамовы безь Беларусі.
Але легітымнасьць такога рашэньня будзе ніжэйшай. Іншыя сябры дамовы не гараць жаданьнем пасылаць сваіх салдатаў ваяваць у выпадку чаго на тэрыторыі саюзьнікаў. І яны могуць скарыстаць катэгарычную нязгоду Менску, каб ня ўдзельнічаць у пагадненьні, нават калі яго падпісалі.
Да таго ж, цяперашні крок можна разглядаць як намёк на магчымасьць далейшых крокаў у тым самым накірунку – расейскія базы ў Вілейцы і Ганцавічах, дамова аб супольнай супрацьпаветранай абароне могуць стаць чарговымі ахвярамі цяперашняга канфлікту. Менск абазначыў, што гатовы ісьці калі не да канца, то вельмі далёка. Можа і ня пойдзе. Гэта блеф, вайна нэрваў. А можа і ня блеф. Пытаньне, ці гатовая да такой гульні Масква...
Цяперашні малочны канфлікт – ня першы і магчыма ня самы жорсткі ў двухбаковых адносінах, але ўпершыню Менск наўпрост зьвязвае эканамічнае супрацоўніцтва з ваенным, закранае тую сфэру, якая заставалася недатыкальнай у разгар газавай вайны 2004 году і нафтавай –2007-га. Да таго ж Лукашэнка аддаў загад фактычна аднавіць мытную мяжу з Расеяй ці прынамсі некаторыя яе элемэнты. І гэтага не было ў ранейшых канфліктах. Чаму цяпер канфлікт ахапіў фактычна ўсе сфэры двухбаковага супрацоўніцтва, чаму Лукашэнка, фігуральна кажучы, пачаў рэзаць “сьвяшчэнных кароваў”?
На першы погляд прычына – крытычнасьць сытуацыі, паводле ацэнак экспэртаў замяніць расейскі малочны рынак , па меншай меры ў хуткім часе, для Беларусі наўрад ці магчыма. Але газавы ці нафтавы крызысы былі ня менш, калі ня больш крытычнымі – расейскі газ таксама няма чым замяніць, а безь яго ўстала б ня толькі малочная, а ўся беларуская вытворчасьць.
Я мяркую, што зараз Менск пачаў гуляць усімі козырамі таму, што ў яго зьнешняй палітыкі зьявілася заходняе вымярэньне, зьявілася геапалітычная альтэрнатыва. Прычым, апошняе рашэньне МВФ аб новым крэдыце для Беларусі сьведчыць пра тое, што партнэрства Беларусі з ЭЗ – ня толькі сымбалі і жэсты. Нармалізацыя адносінаў Менску з Эўропай – гэта і прычына канфлікту з Расеяй і тлумачэньне паводзінаў у канфлікце. Калі зараз Менск ня вытрывае, не прымусіць Маскву зьмірыцца з новай геапалітычнай рэальнасьцю, якая склалася пасьля далучэньня Беларусі да партнэрства, ён прайграе ўсё. Таму і выкідаюцца старшыя козыры, таму і рэжуць, ці пагражаюць зарэзаць “сьвяшчэнных кароваў”.
Наколькі ж балючымі для Расеі зьяўляюцца гэтыя крокі афіцыйнага Менску? Гэтыя крокі для Масквы даволі непрыемныя. Паводле статусу АДКБ прынцыповыя, непрацэдурныя рашэньні прымаюцца ў гэтым ваенным саюзе кансэнсусам. Праўда, на Ўсходзе галоўнае ня тэкст, а кантэкст – міністар замежных справаў Расеі Сяргей Лаўроў заявіў, што сілы хуткага рэагаваньня можна стварыць і бяз згоды Беларусі. І сапраўды, 14 чэрвеня пагадненьне было падпісанае іншымі ўдзельнікамі дамовы безь Беларусі.
Але легітымнасьць такога рашэньня будзе ніжэйшай. Іншыя сябры дамовы не гараць жаданьнем пасылаць сваіх салдатаў ваяваць у выпадку чаго на тэрыторыі саюзьнікаў. І яны могуць скарыстаць катэгарычную нязгоду Менску, каб ня ўдзельнічаць у пагадненьні, нават калі яго падпісалі.
Да таго ж, цяперашні крок можна разглядаць як намёк на магчымасьць далейшых крокаў у тым самым накірунку – расейскія базы ў Вілейцы і Ганцавічах, дамова аб супольнай супрацьпаветранай абароне могуць стаць чарговымі ахвярамі цяперашняга канфлікту. Менск абазначыў, што гатовы ісьці калі не да канца, то вельмі далёка. Можа і ня пойдзе. Гэта блеф, вайна нэрваў. А можа і ня блеф. Пытаньне, ці гатовая да такой гульні Масква...
