У сёлетнім дакладзе аб стане свабоды слова ў сьвеце амэрыканскай праваабарончай арганізацыі "Freedom House" Беларусь знаходзіцца на 190-м месцы, паміж Кубай (189) і Бірмай, якая разам з Эрытрэяй, Лібіяй і Ўзьбекістанам разьдзяляе 191-ае месца.
Усяго ў гэтым рэйтынгу свабоды слова за мінулы год –196 краінаў. На 195-м месцы знаходзіцца Туркменістан, а сьпіс замыкае Паўночная Карэя. Беларусь, паводле праваабаронцаў з "Freedom House" апынулася на 190-ым месцы – на апошніх прыступках рэйтынгу.
Намесьнік старшыні няўрадавай журналіскай арганізацыі БАЖ (Беларуская асацыяцыя журналістаў) Андрэй Бастунец заўважае, што гэтая ацэнка была зроблена без уліку апошніх падзей на медыя-рынку Беларусі. У прыватнасьці, наступу на самыя буйныя незалежныя газэты "Народную волю" і "Нашу ніву". Іх прапануе зачыніць Міністэрства інфармацыі на падставе прэтэнзій адносна асьвятленьня нядаўняга тэракту ў менскім мэтро. Калі гэта ўладам удасца, рэйтынг свабоды слова Беларусі будзе падарваны канчаткова, мяркуе назіральнік.
Магчыма, пад прэсінг уладаў падпадаюць выключна выданьні нацыянальнага маштабу? Паводле Андрэя Бастунца, на абласным і раённым узроўнях сытуацыя са свабодай слова летась была ня лепшай.
"Самы красамоўны паказьнік – на выставу "СМІ ў Беларусі", якая адкрыецца ужо 4 траўня, не дазволілі выставіць стэнд Асацыяцыі рэгіянальных выдаўцоў. І за мінулы год мы фактычна згубілі дзьве рэгіянальныя газэты – гэта "Бабруйскі кур'ер", які перастаў выходзіць паводле фінансавых прычын, і Івацэвіцская газэта "Для вас". Выдавец таксама ня вытрымаў ціску. З тых выданьняў, якія былі выціснутыя з сыстэмы распаўсюду – БАЖ нядаўна праводзіў праверку і высьветліў, што ніводнае выданьне ня вырашыла гэтую праблему. Калі мы цяпер называем меньшую лічбу выданьняў з гэтымі праблемамі, дык толькі таму, што газэты закрыліся. А сама праблема засталася".
Паводле Андрэя Бастунца, незалежныя выданьні ў Беларусі ня ў стане нармальна разьвівацца ня толькі з-за адміністрацыйнага ціску, але з-за эканамічнай дыскрымінацыі: ім адмаўляюць у распаўсюдзе праз сыстэму, якую манапалізавала дзяржава, ім адмаўляюць у паслугах дзяржаўныя друкарні, а дзяржаўным прадпрыемствам негалосна загадана не разьмяшчаць рэкляму ў недзяржаўных выданьнях.
Алесь Бяляцкі з праваабарончага цэнту "Вясна" адзначае невыпадковасьць зьніжэньня рэйтынгу свабоды слова ў Беларусі. Паводле праваабароны, гэтае зьніжэньне адбылося ў зьвязку з агульным пагаршэньнем сытуацыі з правамі чалавека ў краіне:
"Наступ на друк – гэта толькі частка агульнага паходу Аляксандра Лукашэнкі і ягонай каманды на дэмакратычныя свабоды ў Беларусі. Гэта моцна выявілася і пасьля 19 сьнежня. Мы бачылі, колькі было адмоваў у правядзеньні пікетаў, мітынгаў. Нават дайшло да таго, што чарнобыльскія мерапрыемствы не дазваляюць праводзіць, баяцца грамадзкай актыўнасьці нават з нагоды такіх драматычных падзей, як Чарнобыль. Мне падаецца, што падчас выбараў, і асабліва ўбачыўшы, што адбываецца ў Паўночнай Афрыцы і на Блізкім Усходзе ў арабскіх краінах, беларускія ўлады вельмі спалохаліся і ўзялі курс на абмежаваньне грамадзянскіх правоў і свабодаў. У нас ужо дзясяткі палітвязьняў зьявіліся, што таксама вельмі паказальна. Уражаньне, што беларускія ўлады ігнаруюць усе цывілізаваныя нормы ў галіне свабодаў грамадзянаў, паглядзім, мне здаецца, што гэта беспэрспэктыўна".
***
Паводле Freedom House, летась лік людзей на сьвеце, якія мелі доступ да свабодных і незалежных СМІ, быў найменшы за апошняе дзесяцігодзьдзе.
Даклад клясыфікуе сытуацыю СМІ ў 68 краінах сьвету як свабодную, у 65 краінах – як часткова свабодную і ў 63 краінах – як несвабодную.
Найбольшай свабодай слова, паводле Freedom House, цешацца людзі ў Фінляндыі, Нарвэгіі, Швэцыі, Бэльгіі, Ісьляндыі і Люксэмбургу.
Месцы Беларусі ў рэйтынгу свабоды слова ў папярэдніх дакладах Freedom House.
2003 183
2004 182
2005 185
2006 185
2007 186
2008 188
2009 188
2010 189
Усяго ў гэтым рэйтынгу свабоды слова за мінулы год –196 краінаў. На 195-м месцы знаходзіцца Туркменістан, а сьпіс замыкае Паўночная Карэя. Беларусь, паводле праваабаронцаў з "Freedom House" апынулася на 190-ым месцы – на апошніх прыступках рэйтынгу.
Намесьнік старшыні няўрадавай журналіскай арганізацыі БАЖ (Беларуская асацыяцыя журналістаў) Андрэй Бастунец заўважае, што гэтая ацэнка была зроблена без уліку апошніх падзей на медыя-рынку Беларусі. У прыватнасьці, наступу на самыя буйныя незалежныя газэты "Народную волю" і "Нашу ніву". Іх прапануе зачыніць Міністэрства інфармацыі на падставе прэтэнзій адносна асьвятленьня нядаўняга тэракту ў менскім мэтро. Калі гэта ўладам удасца, рэйтынг свабоды слова Беларусі будзе падарваны канчаткова, мяркуе назіральнік.
Магчыма, пад прэсінг уладаў падпадаюць выключна выданьні нацыянальнага маштабу? Паводле Андрэя Бастунца, на абласным і раённым узроўнях сытуацыя са свабодай слова летась была ня лепшай.
"Самы красамоўны паказьнік – на выставу "СМІ ў Беларусі", якая адкрыецца ужо 4 траўня, не дазволілі выставіць стэнд Асацыяцыі рэгіянальных выдаўцоў. І за мінулы год мы фактычна згубілі дзьве рэгіянальныя газэты – гэта "Бабруйскі кур'ер", які перастаў выходзіць паводле фінансавых прычын, і Івацэвіцская газэта "Для вас". Выдавец таксама ня вытрымаў ціску. З тых выданьняў, якія былі выціснутыя з сыстэмы распаўсюду – БАЖ нядаўна праводзіў праверку і высьветліў, што ніводнае выданьне ня вырашыла гэтую праблему. Калі мы цяпер называем меньшую лічбу выданьняў з гэтымі праблемамі, дык толькі таму, што газэты закрыліся. А сама праблема засталася".
Паводле Андрэя Бастунца, незалежныя выданьні ў Беларусі ня ў стане нармальна разьвівацца ня толькі з-за адміністрацыйнага ціску, але з-за эканамічнай дыскрымінацыі: ім адмаўляюць у распаўсюдзе праз сыстэму, якую манапалізавала дзяржава, ім адмаўляюць у паслугах дзяржаўныя друкарні, а дзяржаўным прадпрыемствам негалосна загадана не разьмяшчаць рэкляму ў недзяржаўных выданьнях.
Алесь Бяляцкі з праваабарончага цэнту "Вясна" адзначае невыпадковасьць зьніжэньня рэйтынгу свабоды слова ў Беларусі. Паводле праваабароны, гэтае зьніжэньне адбылося ў зьвязку з агульным пагаршэньнем сытуацыі з правамі чалавека ў краіне:
"Наступ на друк – гэта толькі частка агульнага паходу Аляксандра Лукашэнкі і ягонай каманды на дэмакратычныя свабоды ў Беларусі. Гэта моцна выявілася і пасьля 19 сьнежня. Мы бачылі, колькі было адмоваў у правядзеньні пікетаў, мітынгаў. Нават дайшло да таго, што чарнобыльскія мерапрыемствы не дазваляюць праводзіць, баяцца грамадзкай актыўнасьці нават з нагоды такіх драматычных падзей, як Чарнобыль. Мне падаецца, што падчас выбараў, і асабліва ўбачыўшы, што адбываецца ў Паўночнай Афрыцы і на Блізкім Усходзе ў арабскіх краінах, беларускія ўлады вельмі спалохаліся і ўзялі курс на абмежаваньне грамадзянскіх правоў і свабодаў. У нас ужо дзясяткі палітвязьняў зьявіліся, што таксама вельмі паказальна. Уражаньне, што беларускія ўлады ігнаруюць усе цывілізаваныя нормы ў галіне свабодаў грамадзянаў, паглядзім, мне здаецца, што гэта беспэрспэктыўна".
***
Паводле Freedom House, летась лік людзей на сьвеце, якія мелі доступ да свабодных і незалежных СМІ, быў найменшы за апошняе дзесяцігодзьдзе.
Даклад клясыфікуе сытуацыю СМІ ў 68 краінах сьвету як свабодную, у 65 краінах – як часткова свабодную і ў 63 краінах – як несвабодную.
Найбольшай свабодай слова, паводле Freedom House, цешацца людзі ў Фінляндыі, Нарвэгіі, Швэцыі, Бэльгіі, Ісьляндыі і Люксэмбургу.
Месцы Беларусі ў рэйтынгу свабоды слова ў папярэдніх дакладах Freedom House.
2003 183
2004 182
2005 185
2006 185
2007 186
2008 188
2009 188
2010 189