Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Караджыча называлі "басьнійскім мясьніком"


Сёньняшнія сэрбскія газэты пра арышт Караджыча
Сёньняшнія сэрбскія газэты пра арышт Караджыча

Чалавек, якога вінавацяць у арганізацыі найвялікшых масавых забойстваў у Эўропе ад часоў другой ўсясьветнай вайны, нарэшце арыштаваны. Радавана Караджыча, лідэра басьнійскіх сэрбаў падчас вайны ў былой Югаславіі, цяпер чакае выдача паводле абвінавачаньняў у генацыдзе Гааскаму трыбуналу ў ваенных злачынствах.


Паведамленьне пра арышт Караджыча выклікала сьвяткаваньні на вуліцах сталіцы Босьніі Сараева. Адно з галоўных абвінавачваньняў супраць былога кіраўніка басьнійскіх сэрбаў -- менавіта абстрэлы Сараева, калі падчас 43-месячнай аблогі загінулі каля 10 тысяч мірных жыхароў. Караджыча таксама вінавацяць у арганізацыі забойства больш чым сямі з паловай тысяч мусульманскіх мужчын і хлопчыкаў у мястэчку Срэбраніца.

сэрбскія ўлады давялі сваё жаданьне цалкам супрацоўнічаць зь Міжнародным трыбуналам
Вярхоўны прадстаўнік Эўразьвязу ў пытаньнях замежнай палітыкі Хавіер Саляна кажа, што арышт Караджыча даводзіць гатоўнасьць Сэрбіі супрацоўнічаць з Гааскім трыбуналам:

"Я думаю, што гэта было вельмі добра зроблена сэрбскімі ўладамі. Трэба памятаць, што выбары ў Сэрбіі – прэзыдэнцкія і парлямэнцкія выбары – адбыліся нядаўна. І я думаю, што сэрбскія ўлады давялі сваё жаданьне цалкам супрацоўнічаць зь Міжнародным трыбуналам, і я гэта вельмі вітаю".

Менавіта пытаньне аб арышце Радавана Караджыча і былога камандуючага войскамі басьнійскіх сэрбаў Раткі Младзіча заставалася адной з галоўных перашкодаў для дамоўленасьцяў паміж Сэрбіяй і эўрапейскімі структурамі і для патэнцыйнага далучэньня Сэрбіі да Эўразьвязу.

Міністар замежных спраў Францыі, якая цяпер старшынюе ў Эўразьвязе, Бэрнар Кушнэр, аднак заявіў, што пакуль рана даваць нейкія абяцаньні, бо дагэтуль не арыштаваны Ратка Младзіч.

Прадстаўнікі сэрбскага ўраду кажуць, што арышт Караджыча адбыўся ў панядзелак 21 ліпеня, але адвакат Караджыча Сьветазар Вуячыч кажа, што яго арыштавалі яшчэ ў пятніцу 18 ліпеня.

Караджыч хаваўся апошнія 13 гадоў – напярэдадні арышту ён нібыта працаваў доктарам нетрадыцыйнай мэдыцыны ў Бялградзе пад чужым імем.

Радаван Караджыч нарадзіўся ў 1945 годзе ў чарнагорскай вёсцы. Ягоны бацька быў партызанам-нацыяналістам, які змагаўся, як супраць нацыстаў, гэтак і супраць камуністычных партызанаў на чале зь Ціта. Большую частку дзяцінства Радавана Караджыча ягоны бацька быў у турме.

У 1960 годзе Караджыч пераехаў у Сараева, дзе паступіў у мэдычны інстытут. Пасьля ён працаваў псыхолягам ў гарадзкім шпіталі – спэцыялізаваўся на нэўрозах і параноях.

У 80-я гады, пасьля сьмерці югаслаўскага лідэра Ціта, Караджыч пайшоў у палітыку. У 1990 годзе ён быў адным з заснавальнікаў Дэмакратычнай партыі Сэрбіі, якая сталася галоўным правадніком палітыкі сэрбскіх нацыяналістаў у Босьніі. За дзень да таго як басьнійскі парлямэнт абвясьціў незалежнасьць 5 сакавіка 1992 году, Караджыч выступіў перад дэпутатамі з пагрозьлівым папярэджаньнем:

"Можаце разьлічваць, што гэта прывядзе Босьнію-Герцагавіну ў пекла, і, магчыма, вынішчыць мусульман, бо мусульмане ня змогуць абараніцца, калі тут пачнецца вайна".

Караджыч абвясьціў сябе прэзыдэнтам Басьнійскай Сэрбскай Рэспублікі і пры дапамозе вайскоўцаў Югаслаўскай арміі і ваенізаваных фармаваньняў узяў пад кантроль большую частку Босьніі і 43 месяцы трымаў у аблозе Сараева. Тады ў горадзе загінулі каля 10 тысяч мірных жыхароў. Караджыча таксама вінавацяць у арганізацыі ў ліпені 1995 году забойства больш чым сямі з паловай тысяч мусульманскіх мужчын і хлопчыкаў у мястэчку Срэбраніца, якое фармальна знаходзілася ў "зоне бясьпекі" ААН.

Караджыч пазбавіўся ўлады ў выніку Дэйтанскага мірнага пагадненьня 1995 году. Амэрыканскі дыплямат Рычард Голбрук, які арганізоўваў пагадненьне, у інтэрвію газэце New York Times назваў Караджыча горшым за камандуючага войскамі басьнійскіх сэрбаў Ратку Младзіча і за тагачаснага сэрбскага прэзыдэнта Слабадана Мілошавіча. Паводле Голбрука, Караджыч быў сапраўдным расістам, якому "сапраўды падабалася аддаваць загады аб забойстве мусульман".
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG